Türkiye ile İngiltere arasında Eurofighter mutabakatı
23 Temmuz 2025
Türkiye uzun süredir Avrupa'dan satın almaya çalıştığı Eurofighter Typhoon tipi savaş uçaklarına kavuşuyor.
Bu doğrultuda önemli bir adım atan Ankara ve Londra, Türkiye'nin Eurofighter savaş uçaklarını kullanmasına izin veren ortak mutabakat zaptını imzaladı.
Türkiye'nin Eurofighter Typhoon kullanıcısı olarak kabulüne ilişkin tam kapsamlı mutabakat zaptı, İstanbul'da düzenlenen 17'nci Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda bir araya gelen Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Birleşik Krallık Savunma Bakanı John Healey tarafından imzalandı.
Türkiye Millî Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada "Bu belge, ülkeler arasındaki ilişkiyi resmîleştirmekte ve Typhoon konusunda tam kapsamlı bir anlaşmaya bir adım daha yaklaştırmaktadır. Her iki Bakan da bu imzayı, Türkiye'nin Typhoon topluluğuna katılımı yönünde olumlu bir adım olarak memnuniyetle karşılamakta ve gerekli düzenlemelerin en kısa sürede sonuçlandırılması yönünde ortak bir hedefi paylaşmaktadır" denildi.
Açıklamada "Türkiye'nin bir Typhoon kullanıcısı olarak kabul edilmesi, NATO'nun kilit müttefikleri arasında onlarca yıl boyunca gelişen dostluk bağlarını daha da güçlendirecek ve Türkiye'nin gelişmiş muharip hava kabiliyetlerini artırma yolunda önemli bir adım olacaktır" ifadelerine yer verildi.
Reuters'ın haberine göre, İngiltere Türkiye'ye 40 adet Eurofighter Typhoon satılmasına yönelik anlaşmaya dair müzakerelerin önümüzdeki haftalarda devam edeceğini duyurdu.
Berlin'den yeşil ışık
Ankara ve Londra arasındaki mutabakat zaptı, Alman hükümetinin Türkiye'ye Eurofighter Typhoon jetlerinin satışına onay verdiğinin bildirilmesinin ardından imzalandı. Alman haber portalı Spiegel'in haberinde, oturumları gizli olarak yapılan Alman Federal Güvenlik Konseyi'nin Türkiye'nin Mart 2023'te sunduğu talebi onayladığı belirtildi. Spiegel'in haberine göre, Türkiye talep ettiği 40 uçağın siparişini vermesi hâlinde, bunun maliyeti yaklaşık 4,75 milyar euro olacak.
Eurofighter savaş uçakları, Almanya, İngiltere, İtalya ve İspanya'nın oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından üretiliyor. Alman hükümetinin onayı olmadan, diğer partnerler üçüncü ülkelere satış yapamıyor. Uçakların Almanya'dan tedarik edilecek parçalarla İngiltere'de üretilmesi öngörülüyor.
Federal Güvenlik Konseyi'nin üyeleri arasında Almanya Başbakanı Friedrich Merz'in yanı sıra Başbakan Yardımcısı Lars Klingbeil, Savunma Bakanı Boris Pistorius ve Dışişleri Bakanı Johann Wadephul yer alıyor.
Almanya Başbakanı Merz, geçen hafta Londra'da İngiliz mevkidaşı Keir Starmer ile yaptığı görüşme sonrasındaki basın toplantısında Türkiye'ye Eurofighter satışı konusunda olumlu mesajlar vermişti. Bu konuyla ilgili bir soruya yanıtında Merz, olası bir ihracat iznine ilişkin kesin bir kararın henüz verilmediğini ancak "söz konusu ihracat iznini mümkün kılacak olumlu bir karar yönünde ilerleme kaydedildiğini" söylemişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Kıbrıs dönüşü uçakta yaptığı açıklamada Eurofighter satışı konusunda "Bizim şu anda jet uçakları alımı konusunda malum İngiltere ve Almanya ile attığımız adımlar söz konusu. Bu konuda da İngilizler ve Almanlar olumlu yaklaşıyorlar. İnşallah jet uçaklarımızı da bir an önce alacağımıza inanıyorum" demişti.
Yunanistan Başbakanı da bilgilendirildi
Spiegel'in edindiği bilgilere göre, Alman hükümetinin kararı konusunda Erdoğan'ın yanı sıra İngiliz hükümeti ve Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis de bilgilendirildi. Türkiye gibi NATO ülkesi olan Yunanistan'da, Ankara'nın satın almak istediği savaş uçakları rahatsızlık yaratıyordu.
Spiegel'in haberinde, Türkiye'nin satış için gereken inceleme sürecinde, savaş uçaklarını NATO müttefiklerine karşı değil, sadece NATO içindeki ittifak dayanışması çerçevesinde görevlendireceğini taahhüt ettiği belirtildi.
Almanya'da Olaf Scholz liderliğindeki Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti'den (FDP) oluşan bir önceki koalisyon hükümeti Türkiye'nin istediği 40 adet Eurofighter Typhoon tipi savaş uçaklarının satışı konusunda karar verememişti.
Eski Başbakan Scholz geçen Ekim ayındaki Türkiye ziyareti sırasında Eurofighter satışı konusunda açık olduğunun sinyalini vermiş, ancak koalisyon hükümetinin dağılması satış iznine onay verilmesini engellemişti. Alman hükümeti 2024 yılında Ankara'ya yönelik silah satışı politikasını değiştirerek Türkiye'ye silah ihracatına onay vermişti.
DW/JD, CÖ