NATO’dan uyuşturucu ile mücadeleye katkı kararı
10 Ekim 2008Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de biraraya gelen NATO üyesi 26 müttefikin savunma bakanları ve temsilcileri, uzun süren pazarlıkların ardından anlaşmaya vardı. Afganistan dosyasında olası strateji değişikliklerinin ele alındığı iki günlük toplantıda bakanlar, uyuşturucuya karşı mücadeleye katkı konusunda uzlaşma sağladı.
Ancak NATO üyeleri arasındaki görüş ayrılıkları nedeniyle uzlaşma, orta yol bulunarak elde edildi. Buna göre, askerleri ISAF’ta görev yapan NATO üyesi ülkeler, uyuşturucu ile mücadele operasyonlarına katılıp katılmama konusunda kendileri karar verebilecek. Ayrıca operasyonlar, mümkün olduğu kadar Afgan güçlerinin öncülüğünde gerçekleşecek.
Görüş ayrılıkları yaşandı
Afganistan Savunma Bakanı Abdurrahim Vardak’ın NATO’nun Afganistan'daki uyuşturucu ticaretine karşı mücadeleye de katılması çağrısı üzerine yoğun tartışmaların yaşandığı Budapeşte’de, NATO üyelerinin bazıları bu öneriye soğuk yaklaştı. ISAF birliklerinin uyuşturucu ile mücadelede aktif rol almasına karşı çıkan Almanya, İtalya ve İspanya, bunun sivil ölümleri arttırabileceği, bu nedenle de Afganların bu sorunu tek başına çözmesi gerektiği görüşünü dile getirdiler. Ayrıca halkın büyük bir kesiminin uyuşturucu üretimi çerçevesinde gelir sağladığı, bunun engellenmesinin kırsal alanda tepkiler getireceğine işaret edildi. Bu nedenle Budapeşte’de bulunan orta yol, uyuşturucu ile mücadeleye soğuk bakan ülkeleri memnun etti. Kararı memnuniyetle karşılayan Almanya Savunma Bakanı Frank Josef Jung, “Bu kararın anlamı, Alman ordusu, öngörüldüğü gibi görevini yapmaya ve varlığını sürdürmeye devam edecek” diye konuştu.
ABD, Kanada, Hollanda, İngiltere gibi ülkeler ISAF'a uyuşturucuya karşı mücadele konusunda yeşil ışık yakılmasından yana tavır koydu. Afgan hükümetinin talebine destek veren NATO Avrupa Kuvvetleri Komutanı (SACEUR) Amerikalı General John Craddock, Taliban'ın uyuşturucu ticaretinden her yıl 100 milyon dolar elde ettiğini ve ISAF'ın bu ülkedeki uyuşturucu laboratuarlarını imha etmesi gerektiğini söyledi. Amerikalı general, küresel uyuşturucu üretiminin yüzde 92'sinin kaynak bulduğu Afganistan'da bu mücadeleye askeri katkının kaçınılmaz hale geldiğini anlattı. Amerikalı yetkililerin gerekçelerinden biri de Taliban’ın uyuşturucu ticaretinden gelir sağlaması.
NATO'nun Afganistan misyonu
Afganistan'daki Taliban rejiminin çökmesinin ardından, 2001 yılı sonunda düzenlenen Bonn Konferansında geçici yönetime destek amacıyla, "BM Güvenlik Konseyi otoritesi altında görev yapacak, gönüllü ülkelerin askerlerinden oluşan bir uluslararası koalisyon" şeklinde kurulan Afganistan'daki Uluslararası Destek Gücü (ISAF), 11 Ağustos 2003 tarihinden bu yana NATO tarafından yönetiliyor. ISAF 30'dan fazla ülkenin 50 bin kadar askeriyle çalışmalarını sürdürürken, NATO’nun Afganistan'da sadece bu yılbaşından bu yana 230 kadar askerini kaybettiği belirtiliyor.