NATO savunma bakanlarının gündemi yoğun

NATO içindeki fikir ayrılıklarına bir yenisi daha eklendi. Bir yanda Afganistan'daki Uluslararası Destek Gücü ISAF’a daha fazla uçak ve helikopter desteği yapılmasına gerek olup olmadığı yönündeki tartışmalar sürerken, diğer yandan ISAF'ın afyon ekiminin engellenmesinde rol üstlenip üstlenemeyeceği tartışmaları başladı. Afganistan hükümetinin beklentisi, NATO'nun afyon ekimi ve uyuşturucu ticaretiyle etkin biçimde mücadele etmesi. Bu isteklerini Budapeşte'deki toplantıda bir kez daha dile getiren Afganistan Savunma Bakanı Abdurrahim Vardak, NATO bünyesinde görev yapan ISAF'ın afyon ekimiyle mücadele etmesini memnuniyetle karşılayacağını açıkladı. Bu öneri ABD, İngiltere, Hollanda ve Kanada'dan destek buluyor. ABD Savunma Bakanı Robert Gates, "Taliban'ın uyuşturucu ticaretinden her yıl 60 ila 80 milyon dolar kazanması sorunumuzun en önemli kısmını oluşturuyor" açıklamasında bulundu.

NATO Avrupa Müttefik Kuvvetler Komutanı Orgeneral John Craddock da Afganistan'daki Uluslararası Destek Gücü ISAF'ın gelecekte, afyon ekimine karşı mücadelede de devreye sokulmasını istediğini açıkladı. Amerikalı general, küresel uyuşturucu üretiminin yüzde 92'sinin kaynak bulduğu Afganistan'da bu mücadeleye askeri katkının kaçınılmaz hale geldiğini savundu.

Almanya, İtalya ve İspanya çekimser

Ancak askeri birlikleri afyon ekimi yapılmadığı için nispeten daha güvenli olan Batı Afganistan'da görev yapan Almanya, İtalya ve İspanya ise bu öneriye sıcak bakmıyor. Bu ülkeler, Uluslararası Destek Gücü ISAF'ın uyuşturucuyla mücadelede devreye sokulması halinde kendi askerlerinin Güney ve Doğu Afganistan’a gönderilmesinden ve askerilerin sıcak çatışmalara girmesinden çekiniyor. Sivil can kaybının artabileceği endişesini taşıyan ülkeler, halkın büyük bir kesiminin uyuşturucu üretimi çerçevesinde gelir sağladığını, bunun engellenmesinin kırsal alanda tepkiler getireceği düşünüyor.

"Almanya'dan başka katkı beklenmemeli"

Almanya Federal Hükümet'inin Savunma Bakanı Franz Josef Jung ise toplantı öncesinde tavrını açıkça ortaya koydu. Almanya Federal Hükümetinin geçtiğimiz günlerde Afganistan'daki Uluslararası Destek Gücü ISAF bünyesinde görev yapan Alman askerlerin görev süresini 14 ay daha uzatma ve Afganistan'a ek olarak bin asker daha gönderme kararı aldığını belirten Bakan, Almanya'dan daha fazla destek beklenmemesi gerektiğini söyledi. Jung, "biz Afganistan'daki en güçlü üçüncü askeri birliğiz. Afganistan'da bütün uçuşların yüzde 51'inin bizim üzerimizden yürüdüğü ve Afganistan hava sahasındaki keşif uçuşlarının tamamını yürüttüğümüz düşünülecek olursa, bence bizden artık başka bir katkı beklenmemeli" şeklinde konuştu.

Uzlaşma mümkün

Bu konuda tartışmalar devam ederken, gözlemciler ise NATO'nun Afganistan'da afyon ekimi ve uyuşturucu ticareti ile mücadele etmesi konusunda bakanların uzlaşmaya varmasının mümkün olduğunu söylüyor. NATO savunma bakanları, toplantısında Kafkasya'daki gelişmeler, Moskova ile ilişkilerin gidişatı, NATO'nun askeri modernizasyonu ve müttefiklerin bütçe katkıları gibi konular da ele alınıyor.