Le Pen'e siyaset yasağı: Ulusal Birlik sokağa iniyor

Fransa'da aşırı sağcı siyasetçi Marine Le Pen'in 5 yıl süreyle kamu görevinden men edilmesinin yarattığı siyasi deprem sürüyor. Marine Le Pen'in partisi Ulusal Birlik'in (RN) Genel Başkanı Jordan Bardella karara tepki olarak vatandaşları hafta sonunda ülke genelinde protesto gösterileri düzenlemeye çağırdı.

Bardella Europe 1 radyosu ve CNews televizyonuna yaptığı açıklamada "Bugün Fransızların öfkelenmesi gerektiğine inanıyorum ve onlara şöyle diyorum: Öfkelenin!" dedi. Mahkeme kararının önyargılı olduğunu ve demokratik olmadığını belirten Bardella "Bu hafta sonu sokaklara çıkacağız. Bildiri dağıtımları, demokratik, barış, soğukkanlı eylemler organize edeceğiz" dedi.

Bardella protestoların ayrıntılarını paylaşmadı, "her yerde" bildiri dağıtacaklarını ve toplantılar düzenleyeceklerini ifade etmekle yetindi. RN Salı günü Le Pen'in kalesi Fransa'nın kuzeyindeki Henin-Beaumont'da RN "Demokrasiyi kurtaralım. Le Pen'i destekleyin!" yazılı bildiriler dağıttı.

"Müesses nizam nükleer bomba attı"

Le Pen'in 2027 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde yarışma ihtimali hemen hemen sıfıra yakın. Ancak aşırı sağcı siyasetçinin, yarışta bayrağı partisinin genel başkanı durumundaki Bardella'ya teslim edeceğine yönelik henüz bir işaret yok. Le Pen Pazartesi günü yaptığı açıklamada "Kendimi bu şekilde eletmeyeceğim" diyerek derhal temyiz başvurusunu yapacaklarını açıklamıştı. Bugün de RN milletvekillerine "Pes etmeyeceğiz" dedi, "müesses nizamın" mahkeme kararıyla kendisine bir "nükleer bomba" attığını ifade etti. Le Pen "Müesses nizam nükleer bir bomba attı. Eğer bu kadar aşırı önlemler almaya başvuruyorlarsa bunun nedeni, kazanmanın eşiğinde olmamızdır" dedi.

Le Pen temyiz sürecinden sonuç alabilir mi?

Fransa'da mahkeme dün aşırı sağcı siyasetçi Marine Le Pen'i Avrupa Parlamentosu fonlarını partisinin siyasi faaliyetleri için kullanmaktan suçlu buldu. Mahkeme Le Pen'i dört yıl hapis cezasına çaptırırken beş yıl süreyle de kamu görevinden men etti. Hapis cezasının iki yılı tecil edilirken Le Pen'in cezasının iki yılını ise ev hapsinde geçirmesine hükmedildi. Le Pen'e ayrıca 100 bin euroluk da para cezası verildi.

Hapis ve para cezasının infaz edilmesi için temyiz sürecinin tamamlanması gerekiyor. Ancak mahkemenin kamu görevinden men cezası kararın açıklanmasıyla birlikte derhal yürürlüğe girmiş oldu. Le Pen'in avukatları temyiz başvurusunda bulunsa da bu süreçten seçimlerden önce bir sonuç alınma ihtimali pratikte düşük, zira temyiz süreçlerinin sonuçlanması Fransa'da aylar hatta belki yıllar sürüyor.

Orleans Üniversitesi'nde görevli hukuk tarihçisi Pierre Allorant da DW'ye yaptığı açıklamada Le Pen'in tek şansının temyiz sürecinin hızlı bir biçimde görülüp karara bağlanması olduğunu ancak bunun pek olası olmadığını ifade etti. Hukukçu Allorant kararın Cumhurbaşkanlığı seçiminden kısa süre sonra kesinleşeceği tahmininde bulundu. Ayrıca temyiz mahkemesinin Le Pen lehine karar vereceği de kesin değil.

Siyaset bilimci ve anayasa uzmanı Benjamin Morel ise karara başka itiraz yöntemlerinin de olabileceğine dikkat çekti. Morel'in Le Pen'in Anayasa Konseyi'ne başvuruda bulunabileceğini ve verilen cezanın anayasaya uygun olmadığını ileri sürebileceğini belirtti. Morel ayrıca Le Pen'in altı ay içinde itirazda bulunarak Cumhurbaşkanlığı adaylığından men kararı için infazın belli bir süreyle ertelenmesi talebinde de bulunabileceğini söyledi.

Karar Fransız siyasetinde deprem yarattı

Le Pen'in kamu görevinden men edilmesi Fransa siyaetinde deprem yarattı.

Muhafazakar çizgideki Cumhuriyetçiler partisinin Meclis Grup Başkanı Laurent Wauquiez, "Yargı kararları hakkında pek yorum yapmam ama bu çok ciddi ve istisnai bir karar. Bir demokraside, seçilmiş bir milletvekilinin artık bir seçime katılmasına izin verilmemesi sağlıklı değildir" dedi.

Radikal sol çizgideki Boyun Eğmeyen Fransa partisinin lideri Jean-Luc Mélenchon da "seçilmiş bir temsilcinin görevden alınmasının halka düştüğünü" ifade etti. Sosyalist Partili Eski Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ise yargının bağımsızlığına saygı duymak gerektiğini belirtti.

Elabe'nin yaptığı kamuoyu yoklamasına göre Fransa'da vatandaşların çoğunluğu Le Pen hakkında mahkemenin verdiği karardan rahatsız değil. Ankete katılanların yüzde 57'si kararı normal olarak karşılarken yüzde 42 kararın taraflı olduğu görüşünü dile getirdi. BFM TV'nin yaptırdığı ankette ayrıca yüzde 42'lik bir kesim karardan memnun olduklarını, yüzde 29 memnun olmadıklarını, yüzde 29 ise umursamadıklarını ifade etti.

Meloni de tepki gösterdi

Le Pen'e verilen cezaya Rusya, Macaristan ve ABD'nin ardından İtalya'dan da tepki geldi. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni Il Messaggero'ya yaptığı açıklamada ne Le Pen'e yönelik suçlamalardan ne de "böylesine sert bir kararın" gerekçelerinden haberinin olduğunu belirtti. Meloni "Ancak demokrasiyie değer veren hiç kimsenin, çoğunluk partisinin liderini etkileyen ve milyonlarca vatandaşın temsiliyetini yadsıyan bir karardan memnuniyet duyabileceğine inanmıyorum" ifadelerini kullandı.

DW,dpa,AFP/LS,EC,TY