Ekrem İmamoğlu hakkında açılan dava ve soruşturmalar neler?

Türkiye Belediyeler Birliği Başkanı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı (İBB) Ekrem İmamoğlu hakkında yeni bir iddianame daha hazırlandı.  

Son olarak "bilirkişi soruşturmasında” İmamoğlu hakkında "yargı görevi yapanı, bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs" suçundan 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası ve siyasi yasak talep edildi. 

CHP'nin 23 Mart'taki ön seçiminde en güçlü ve beki de tek aday olan İmamoğlu hakkında açılan çok sayıda dava ve soruşturma bulunuyor. DW Türkçe olarak İmamoğlu ile ilgili halen süren davalar ve soruşturmaları derledik.

Bilirkişi soruşturması neden açıldı, ne istendi?

İBB Başkanı İmamoğlu için hazırlanan son soruşturma 27 Ocak'ta düzenlediği basın toplantısı sonrasında başlatıldı.

İmamoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat'ın tutuklanması üzerine yaptığı "Turpun büyüğü heybede" açıklamalarına atıfta bulunarak "Turpun Büyüğü" başlıklı bir basın toplantısı düzenledi.

İBB'nin yanı sıra CHP'li Esenyurt ve Beşiktaş belediyeleri ile kendisi hakkında yürütülen bazı soruşturmalarda bilirkişi olarak büyük oranda aynı ismin bulunduğuna dikkat çeken İmamoğlu hakkında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı "bir kısım soruşturmalarda görevli bilirkişinin hedef gösterilmek suretiyle yargı görevi yapanın etkilemeye teşebbüs edilmesi" iddiasıyla soruşturma başlattı.

Ekrem İmamoğlu'nun basın toplantısında adı geçen bilirkişiyle bir telefon görüşmesi yapan ve bu görüşmeyi yayınlayan gazeteciler hakkında da iddianame hazırlandı.

Görüşmeyi yapan gazeteci Barış Pehlivan ile Halk TV Programlar Müdürü Kürşad Oğuz'a "kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları kaydetmek," "yargı görevini yapanı etkileme," "kayda alınan konuşmaların basın, yayın yoluyla yayınlanması" suçlarından 6 yıldan 14 yıla kadar hapis cezası istendi. Soruşturma kapsamında tutuklanan Halk TV Genel Yayın Yönetmeni Suat Toktaş ile Seda Selek ve Serhan Asker'e "kayda alınan konuşmaların basın yayın yoluyla yayınlanması" ve "yargı görevini yapanı etkileme" suçlarından 4 yıldan 9 yıla kadar hapis cezası talep edildi.

Akın Gürlek ile ilgili soruşturma nedir?

Siyasette tansiyon CHP'li belediyelere yönelik Ekim ayından bu yana uygulanan ve CHP'nin "yargı kıskacı” olarak nitelendirdiği süreç ile giderek tırmanırken, bu baskıların özellikle İstanbul'da ve İmamoğlu çevresinde yoğunlaşması CHP'nin cumhurbaşkanı adayı belirleme kararını da hızlandırdı.

İmamoğlu'nun 20 Ocak 2025'te katıldığı bir panelde İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek'e yönelik sözleri de soruşturmaya konu oldu.

İmamoğlu, başsavcı Gürlek hakkında şu ifadeleri kullanmıştı:

"Bak başsavcı sana söylüyorum. Sana hiçbir faydamız olmaz senin zihnin çürümüş de... Biz var ya senin evlatlarını bile bu muamelelerden kurtarmak için seni yöneten aklı bu milletin zihninden söküp atacağız. Bunu unutma. Söküp atacağız ki senin evlatlarının kapısına birileri dayanmasın, senin evlatlarını sabahın köründe evinden kimse almasın. Senin zihniyetinin içinden geçen yol ve yöntemleri bu memleketin her ortamından söküp atacağız ki senin dahi yuvana, çocuklarının geleceğine huzuru temin edelim. Bizim derdimiz bu."

Bu sözlerin ardından Savcılık, "tehdit ve terörle mücadelede görev alan kişileri hedef göstermek” suçlamalarıyla İmamoğlu için soruşturma başlattı.

İmamoğlu'nun Başsavcı Gürlek ile ailesini tehdit ettiği iddiasıyla 7 yıl 4 aya kadar hapis talebiyle yargılanacağı dava 11 Nisan'da görülecek.

Ahmak davası nedir, sonucu ne olabilir?

Kamuoyunda "ahmak davası" olarak bilinen ve İmamoğlu'na siyasi yasak getirilmesi sonucu doğurabilecek olan dava 2019'a kadar uzanıyor. 

İmamoğlu, 30 Ekim 2019'da Fransa'nın Strasbourg kentinde düzenlenen bir kongrede 31 Mart 2019 seçimlerinin iptal edilmesini eleştirmiş; dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu buna karşı yaptığı açıklamada, "Avrupa Parlamentosu'na gidip Türkiye'yi şikayet eden ahmağa söylüyorum; bunun bedelini bu millet sana ödetecek" demişti.

Gazetecilerin Soylu'nun bu sözlerini hatırlattığı İmamoğlu ise "Ben lafa bakarım laf mı diye, bir de söyleyene bakarım adam mı diye. Tam da 31 Mart'ta seçimi iptal edenler ahmaktır, önce oraya bir odaklansın" yanıtını vermişti.

İmamoğlu'nun bu sözleri, her ne kadar seçimi iptal ettiren siyasi iradeye karşı söylediğini ifade etse de seçimleri iptal eden Yüksek Seçim Kurulu'nu (YSK) hedef aldığı gerekçesiyle mahkemeye taşındı.

Soylu'nun kendisini eleştirdiği konuşmada kendisine "ahmak" dediğine dikkat çeken İmamoğlu, "Ben de kendisine iade-i cevapla, karşılığını ona sundum. Dedim ki, siz seçimi iptal ettiniz, ahmak sizsiniz anlamında. Bunu ben Bakan'a söyledim ama Yüksek Seçim Kurulu'na böyle bir şeyde bulunmadım. Bunun da ifadesini verdim" dedi.

İmamoğlu hakkında İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamede, 31 Mart 2019 tarihinde yapılan İBB başkanlığı seçiminin 6 Mayıs'ta iptal edildiği, yenilenen seçimde Ekrem İmamoğlu'nun seçildiği ve 4 Kasım tarihli basın açıklamasında YSK üyelerine hakaret ettiği öne sürüldü. İddianamede İmamoğlu'nun "kurul halinde çalışan kamu görevlilerine karşı görevlerinden dolayı alenen zincirleme hakaret" suçundan 1 yıl 3 ay 15 günden 4 yıl 1 aya kadar cezalandırılması istendi. Savcı, İmamoğlu hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) "siyasi yasak" içeren 53'üncü maddesinin de uygulanmasını talep etti.

Davada 15 Aralık 2022'de karar çıktı. Mahkeme, İmamoğlu hakkında 2 yıl 7 ay 15 gün hapis cezasına hükmetti ve TCK'nın 53'üncü maddesi uyarınca "siyasi yasak" hükmünü uyguladı. Hâkim, Ekrem İmamoğlu'na verdiği cezada takdir indirimi yapmadı.

Savcılık kararın usul ve yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusu yaptı. Ayrıca İmamoğlu'nun avukatları da karara itiraz etti.

İmamoğlu'nun avukatlarının cezaya itirazı üzerine dosya İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Ceza Dairesine geldi. Ancak daire henüz bir karar vermedi. İstinafın itirazı reddetmesi veya kabul etmesi şeklinde iki seçeneği var. Ayrıca İstinaf kendisi de duruşma yaparak davayı ele alabilir.

İmamoğlu'nun itirazı reddedilirse dosya bu kez Yargıtay 4. Ceza Dairesine gidecek. Yargıtay'ın kararı bozma veya onama yetkisi var. Karar bozulursa dava yerel mahkemede yeniden görülecek. Karar onanırsa İmamoğlu hakkındaki ceza kesinleşecek, belediye başkanlığı düşecek ve siyasi yasaklı hale gelecek.

Beylikdüzü döneminden kalma ihale davası

İmamoğlu'nun Beylikdüzü Belediye Başkanlığı (2014-2019) dönemindeki bir ihale nedeniyle açılan dava da halen Büyükçekmece 10. Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülüyor.

İçişleri Bakanlığı'nın şikayetiyle 2023'te açılan davada İmamoğlu'nun 2015'teki bir ihaleye fesat karıştırdığı ileri sürülüyor. İmamoğlu'nun da aralarında bulunduğu yedi sanığın 3'er yıldan 7'şer yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması istenirken, İBB Başkanı'na siyasi yasak da talep ediliyor.

İmamoğlu suçlamaları reddederken, avukatları ilgili ihaleye dair Danıştay'ın lehte kararına rağmen davanın açıldığını vurguluyor. Bundan sonraki duruşma 11 Nisan 2025'te yapılacak.

Usulsüz harcamalar iddiasıyla soruşturma

İmamoğlu ile ilgili soruşturmalara Kasım 2024'te bir yenisi eklendi.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) nezdindeki bazı etkinliklerde usulsüz harcama yapılarak kamu zararına yol açıldığı iddialarına ilişkin resen soruşturma başlattı.

Başsavcılık tarafından yapılan açıklamada "çeşitli haber siteleri ve sosyal paylaşım platformlarında İstanbul Büyükşehir Belediyesi nezdinde bir kısım etkinliklerle ilgili usulsüz harcama yapılarak kamu zararına yol açıldığı iddialarıyla ilgili İçişleri Bakanlığı müfettişleriyle koordineli olarak Cumhuriyet Başsavcılığımızca resen soruşturma başlatılmıştır" ifadeleri kullanıldı.

Ankara Büyükşehir Belediyesi için de başlatılan soruşturma için İmamoğlu şunları söylemişti:

"Bu operasyon keşke bir denetleme olsa ama bu operasyon hem medya hem siyasi kurum ve kuruluşlar üzerinden hem de yargı üzerinden yapıldı. Bu literatüre geçmiştir ve inşallah bir daha ülke gündemine gelmeyecek şekilde yaşanan bir yargı tacizidir. Emir ve talimatla yapıldığı nettir."

Editörün notu: İlk olarak 30 Ocak 2025 tarihinde yayınlanan bu haber 17 Şubat 2025 tarihinde güncellenmiştir. 

DW Türkçe'ye engelsiz nasıl erişebilirim?