AB Ankara’dan şimdi reform bekliyor
31 Temmuz 2008AB Dönem Başkanlığı olarak Anayasa Mahkemesinin AK Parti hakkında verdiği karara ilişkin açıklama yapan Fransa, “kararı iyice not ettiklerini” bildirdi. Fransa açıklamasında, “AB tüm siyasi aktörleri, görüş ayrılıklarını diyalog ve uzlaşma içerisinde, hukuk devleti ve temel özgürlükleri de gözeterek çözmeye davet etmektedir. AB, kurumların demokratik işleyişini dikkate alarak, Türkiye'deki durumu izlemeye devam edecektir” ifadelerine yer verildi.
Fransa'nın Avrupa İşlerinden Sorumlu Bakanı Jean-Pierre Jouyet de kararın “rahatlama” sağladığını ve AB ile Ankara arasında başlatılan müzakerelerin korunmasına olanak verdiğini söyledi. Bakan Jouet, “bu kararın yeterince olumlu nitelenebileceğini ve bir rahatlama sağladığını” ve “Türk halkının geçen yılki seçimlerdeki tercihine uyduğunu” vurguladı.
“Yardımcı olmaya hazırız”
Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Başkanı Lluis Maria de Puig’den de bir açıklama geldi. Anayasa Mahkemesi’nin kararından memnuniyet duyduğunu dile getiren De Puig, "Türkiye'nin artık yeniden siyasi istikrarı bulabileceğini ve içinde yeni sivil anayasa hazırlığının da bulunduğu gerekli reformlar üzerine ivedilikle yoğunlaşabileceğini, Türk hükümetine bu girişimlerinde yardımcı olmaya hazır olduklarını” belirtti.
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Terry Davis de “Anayasa Mahkemesi, Türk halkının demokratik seçimini veto etmeye çalışmadığı için tüm demokratların rahat olması gerektiğini” kaydetti.
Almanya: Şimdi önemli olan reformlar
Karar, Türkiye’deki gelişmeleri yakından Almanya’da da geniş yankı buldu. Karardan büyük rahatlık duyduğunu belirten Almanya Dışişleri Bakanı Frank- Walter Steinmeier, “Şimdi önemli olan, karar yetkisi olan herkesin ülkede barışma ve siyasi istikrara katkı sağlaması ve reform yolunda kararlılıkla devam etmesi” dedi. Steinmeier, Türkiye'nin AB ile yakınlaşabilmesi için demokratik kuruluşlarını anayasa reformu çerçevesinde daha da güçlendirmesinin ve partiler yasasını Avrupa standartlarıyla uyumlu hale getirmesinin çok önemli olduğuna dikkat çekti.
Alman Yeşiller Partili Avrupa Parlementosu Milletvekili Cem Özdemir de, Türkiye’nin büyük bir sınavdan başarıyla geçtiğini belirtti. Türkiye’de bundan sonra yapılacak tartışmaların demokratikleşme yönünde ilerlemesi gerektiğini vurgulayan Özdemir, “Laiklik kavramını otoriter ve demokratik diye ikiye ayırmak gerekir. Kemalistlerin istediği Türkiye’de otoriter laik bir sistemdir. Ancak demokrasi düzeninde, demokratik laiklik olmalıdır” yorumunu yaptı. Özdemir, “Türkiye şayet AB’ye gerçekten üye olmak istiyorsa, o zaman cumhuriyetçi laik ve demokratik olmalıdır” dedi.
İtalya ve İngiltere’nin tepkisi
İtalya Dışişleri Bakanı Franco Frattini de Anayasa Mahkemesi'nin, AKP hakkındaki kapatma talebini kabul etmemiş olmasının, Türkiye'deki siyasi gerilimi de sona erdireceğine inandığını söyledi. Frattini, hukuk devletinin ve siyasi çoğulculuğun önemini de hatırlatarak, "Anayasa Mahkemesi'nin aldığı karar, Türkiye'nin sağlam bir hukuk devletine, siyasi çoğulculuğa ve anayasal normlara sadakate sahip olduğunu göstermiştir" ifadesini kullandı.
İngiltere Dışişleri Bakanı David Miliband, kararın “Türkiye'nin daha demokratik ve daha Avrupalı bir yol izleyebileceğini gösterdiğini” belirtti. Miliband, “bu davanın, Türkiye'yi AB üyesi olması için ihtiyaç duyduğu siyasi, ekonomik ve anayasal reformlardan uzaklaştırdığını” ifade ederek, “şimdi tüm dikkatlerin bu reformlara verilmesine öncelik tanınması gerektiğini” kaydetti.
ABD de karardan memnun
ABD de Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla ilgili bir açıklama yaptı. Amerikan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Sean McCormack, Türk Hükümetiyle bundan önce iyi çalıştıklarını, bundan sonra da iyi şekilde çalışmaya devam edeceklerini söyledi. Sözcü McCormack, "Türkiye'yi, anayasal ve laik demokrasisi temelinde siyasi ve ekonomik reformları ileriye götürerek, AB çabalarını canlandırmak için bu fırsatı kullanmaya teşvik ediyoruz" diye konuştu. McCormack, AB'yi de Türkiye'ye ilişkin çabaları canlandırmaya davet ettiklerini belirtti.