Tangalizi - chakula cha Waswahili wa pwani

Katika jamii ya Waswahili wa Pwani ya Kenya, kuna mlo wa kitamaduni wa nadra unaojulikana kama tangalizi—chakula kinachowakilisha historia, mshikamano wa kijamii na imani ya kizazi kwa kizazi.

Tangalizi hutayarishwa kwa mchanganyiko wa aina saba za nafaka, kama vile maharagwe, kunde, pojo, dengu na choroko. Lakini si kila siku mtu hupata mlo huu mezani. Kwa mujibu wa Amira Msellem, mama mkongwe na mlezi wa utamaduni wa Kiswahili, tangalizi hutengenezwa tu kwa hafla maalum kama dua za kiroho, sherehe za jadi au mikusanyiko ya kifamilia.

"Ni chakula kinachoaminika kuleta baraka, kuondoa husuda na kuimarisha kinga ya mwili,” anasema Amira.

"Ni urithi kutoka enzi za mababu wetu.”

Hupikwa kwa utaratibu wa polepole kwa kutumia kuni, ndani ya sufuria kubwa, kisha huchanganywa na chicha ya nazi inayotoa harufu tamu ya kuvutia. Mlo huu huliwa kabla au baada ya shughuli za kiimani, na ni zaidi ya chakula—ni ishara ya ushirika na heshima kwa mila.

Lakini utamaduni huu upo hatarini kutoweka

Samya Mbarak, mzazi wa watoto wawili, anakumbuka ladha ya tangalizi alipokuwa mtoto, lakini ana wasiwasi kuwa watoto wake hawatawahi kulijua. Anasema kuwa mabadiliko ya maisha na kupotea kwa vikao vya kitamaduni vimesababisha vijana wengi kutofahamu mlo huu wa urithi.

"Kilichosalia, kisisahaulike,” anasisitiza Samya. "Ni muhimu tangalizi liendelee kuandaliwa, kwa sababu lina hadithi ndani yake—hadithi ya maisha yetu, ya mizizi yetu.”

Leo, sauti kama za Amira na Samya ni muhimu katika kuhifadhi urithi huu. Kwa wale wanaotafuta mizizi yao au ladha ya jadi ya Kiswahili, tangalizi si tu chakula—bali ni historia inayoliwa.