Israel: Hamas italipa kwa kutorejesha mwili wa Bibas

Waisraeli walipatwa na huzuni kubwa siku ya Ijumaa baada ya Jeshi la Ulinzi la Israel (IDF) kutangaza kuwa mmoja wa miili iliyorejeshwa na Hamas siku ya Alhamisi haukuwa wa Shiri Bibas, mama wa watoto wawili wadogo waliokuwa wakihofiwa kufariki kwa muda mrefu.

Familia ya Bibas, akiwemo mume wake Yarden Bibas, na watoto wao Ariel (4) na Kfir (miezi 9), wamekuwa ishara yenye nguvu ya majonzi ya taifa kufuatia shambulio la Hamas dhidi ya Israel Oktoba 7, 2023. 

Hamas awali ilidai kuwa mabaki ya Shiri Bibas yalikuwa miongoni mwa wale waliokabidhiwa pamoja na watoto wake wawili na mateka mwingine mzee, Oded Lifshitz. Hata hivyo, uchunguzi wa kitabibu ulibaini kuwa ingawa miili ya Ariel na Kfir Bibas ilithibitishwa, mwili uliodhaniwa kuwa wa Shiri Bibas ulikuwa wa mwanamke wa Kipalestina. Serikali ya Israel ililaani kitendo hicho, ikikitaja kama ukiukaji mkubwa wa mkataba wa kusitisha mapigano na hila inayofanywa na Hamas. 

Netanyahu ailaani Hamas kwa "ukatili na uovu"

Waziri Mkuu wa Israel Benjamin Netanyahu alilaani vikali Hamas kwa kile alichokiita kitendo cha kikatili na kisicho cha kibinadamu, akiahidi kuwa Israel itaendelea na jitihada zake za kuwarejesha mateka wote, walioko hai na waliokufa. 

Soma pia: Hamas yakabidhi miili 4 ya mateka wa Israel

"Tutafanya kazi kwa azma kubwa kumrejesha Shiri nyumbani pamoja na mateka wetu wote – walio hai na waliokufa – na kuhakikisha kwamba Hamas inatoa gharama kamili kwa ukiukaji huu wa kikatili na wa uovu wa makubaliano. Kumbukumbu takatifu ya Oded Lifshitz, Ariel, na Kfir Bibas itahifadhiwa milele katika mioyo ya taifa. Mungu alipe kisasi cha damu yao. Na hivyo nasi tutalipa kisasi." 

Kauli ya Netanyahu inaakisi hisia kali zinazozunguka mgogoro huu wa mateka, huku umma wa Israel ukiendelea kushinikiza hatua kali dhidi ya Hamas. Familia ya Bibas imechukua nafasi kubwa katika mijadala ya kimataifa, ikiwakilisha gharama ya kibinadamu ya mgogoro huu. 

Katika kujibu tuhuma za Israel, Hamas ilitangaza Ijumaa kuwa mabaki ya mwili wa Shiri Bibas huenda yalichanganyika na mabaki ya watu wengine waliokufa baada ya shambulio la anga la Israel kulipiga eneo alilokuwa akishikiliwa mateka. 

Soma piaIsrael kujadili awamu inayofuata ya amani kwa Gaza: 

Serikali ya Israel bado haijatoa tamko rasmi kuhusu madai haya, lakini imeendelea kuishutumu Hamas kwa kueneza taarifa za kupotosha kuhusu mateka. Kurudishwa kwa miili hii ilikuwa sehemu ya awamu ya kwanza ya mkataba wa kusitisha mapigano wa wiki sita ulioanza kutekelezwa Januari 19, ambapo hadi sasa mateka 19 wa Israel waliokuwa hai wameachiliwa kwa kubadilishana na zaidi ya wafungwa 1,100 wa Kipalestina. Hata hivyo, tukio hili limeongeza mashaka juu ya uaminifu wa makubaliano hayo na kuzidisha mvutano kati ya pande hizo mbili. 

Diplomasia ya kanda: Saudi Arabia yakaribisha mazungumzo ya ujenzi wa Gaza

Wakati mgogoro wa mateka na ukiukaji wa makubaliano ya kusitisha mapigano ukiendelea, Saudi Arabia ilikaribisha mkutano wa ngazi ya juu siku ya Ijumaa kujadili mpango wa kuijenga upya Gaza. Kikao hicho, kilichofanyika Riyadh, kiliwaleta pamoja viongozi kutoka Misri, Jordan, na mataifa ya Ghuba kujadili pendekezo la Misri la kusimamia ujenzi wa Gaza chini ya uangalizi wa mataifa ya Kiarabu. 

Mazungumzo haya yanakuja huku mvutano wa kanda ukizidi kuongezeka kufuatia pendekezo tata lililoripotiwa kutolewa na aliyekuwa Rais wa Marekani Donald Trump la kuwahamishia wakazi wa Gaza katika mataifa jirani ya Kiarabu kwa kudumu. Misri, Jordan, na mataifa mengine ya kanda yamekataa vikali mpango huo, wakisema kuwa ni ukiukaji wa mamlaka ya Wapalestina.

Soma pia: Majina ya mateka watatu wa Israel watakaoachiwa yatangazwa

Mjadala mkubwa katika mkutano huo ni hatma ya uongozi wa Gaza, ambapo Israel inapinga kuendelea kwa utawala wa Hamas na wakati huohuo haikubali Gaza irejee chini ya Mamlaka ya Palestina. Ripoti za Umoja wa Mataifa zinaonyesha kuwa gharama ya kujenga upya Gaza inaweza kufikia dola bilioni 53, huku dola bilioni 20 zikihitajika ndani ya miaka mitatu ya kwanza. 

Mvutano unazidi kuongezeka

Wakati Israel ikikabiliana na athari za kihisia zinazotokana na hatma ya familia ya Bibas, mgogoro kati ya Israel na Hamas bado haujapatiwa suluhisho. Kushindwa kwa Hamas kuirudisha miili yote ya mateka ipasavyo kumedhoofisha mazungumzo ya kusitisha mapigano na kubadilishana mateka, na kuibua wasiwasi zaidi kuhusu mustakabali wa hali ya usalama katika eneo hilo. 

Huku juhudi za kidiplomasia zikiendelea Riyadh, na shinikizo la kimataifa likiongezeka, swali linabaki: Je, viongozi wa kanda na wa kimataifa wanaweza kupata suluhisho endelevu katika hali hii ya mvutano unaoongezeka?