Ahmed Al-Sharaa ateuliwa kuwa Rais wa mpito Syria

Al-Sharaa, kiongozi wa kundi la Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ambalo lilioongoza shambulio la kijeshi lililomng'oa Assad mnamo Desemba 2023, sasa amekabidhiwa rasmi jukumu kubwa la kuiongoza Syria katika kipindi kigumu cha mpito.

Kupanda kwa Al-Sharaa kumekuja baada ya kuanguka kwa Bashar al-Assad, ambaye familia yake imeitawala Syria kwa miongo mitano kwa mkono wa chuma.

Kuanguka kwa Assad kulifuatia operesheni ya kasi ya kijeshi iliyoongozwa na HTS, kundi lililokuwa na uhusiano na al-Qaida kabla ya baadae kutangaza kujitenga na mtandao huo.

Mnamo Desemba 8, 2023, vikosi vya HTS viliiteka miji muhimu ya Syria, ikiwa ni pamoja na Damascus, na kutangaza kumaliza utawala wa Assad. Tangu wakati huo, serikali ya mpito ilianzishwa, ambayo na Al-Sharaa amekuwa akihudumu kama kiongozi wake mkuu.

Uongozi wake unachukuliwa kuwa muhimu katika mwanzo mpya wa Syria, huku akikabiliwa na changamoto za kurejesha utawala wa kisiasa, ujenzi wa uchumi ulioharibiwa, na kuhakikisha haki za makundi ya kidini na kikabila.

Mipango ya Al-Sharaa kwa Syria ya baada ya vita

Katika mkutano wa hivi karibuni uliohudhuriwa na viongozi wa serikali mpya, Sharaa alielezea vipaumbele vyake kwa ajili ya Syria ya baadaye. Kipaumbele cha kwanza alisema ni "kuziba pengo la madaraka kwa njia halali na ya kisheria."

Alisisitiza haja ya haki za mpito ili kudumisha amani ya kiraia na kuepusha mashambulizi ya kinyongo, ambayo yamekuwa tishio kila wakati baada ya utawala wa Assad.

Soma pia: Ulaya, Arabuni wakutana kuijadili Syria

Pia, Sharaa alipendekeza kuundwa kwa jeshi na vikosi vya usalama vyenye umoja ili kuchukua nafasi ya makundi ya kijeshi yaliyojaa Syria kwa miaka mingi.

Alisisitiza umuhimu wa kujenga upya taasisi za serikali, ikiwemo sekta za kijeshi na usalama, na kukuza maendeleo ya kiuchumi ili kuhakikisha ustawi wa nchi kwa muda mrefu.

Katika hatua muhimu ya kuimarisha madaraka, utawala wa Sharaa umetangaza kusitisha katiba ya 2012, ambayo ilipitishwa chini ya utawala wa Assad. Bunge la Syria, ambalo lilichaguliwa chini ya utawala wa Assad, pia limetangazwa kuwa limevunjwa.

Kama sehemu ya mpito, Sharaa amekubaliwa kuunda baraza la sheria la muda hadi katiba mpya itakapopitishwa. Uamuzi wa kuvunja Chama cha Baath, kilichokuwa nguzo kuu ya utawala wa Assad, na mashirika ya usalama yaliyoungana na chama hicho, ni hatua kubwa ya kujitenga na historia ya utawala wa Assad.

Mtazamo wa jumuiya ya kimataifa kuhusu uteuzi wa Sharaa

Uteuzi wa Sharaa umepokelewa kwa pongezi na mashaka kutoka kwa jamii ya kimataifa. Qatar, ambayo imekuwa msaidizi mkubwa wa upinzani wa Syria, ilikaribisha tangazo hilo, likisema ni hatua kuelekea "kuimarisha umoja na makubaliano kati ya pande zote za Syria."

Taarifa hiyo ilisisitiza kuwa hatua hii inaweza kuweka msingi wa "mabadiliko ya amani ya mamlaka kupitia mchakato wa kisiasa wa kina."

Hata hivyo, mataifa ya Magharibi yana wasiwasi kuhusu uongozi mpya. Ingawa mataifa hayo yametafuta kurejesha uhusiano na Syria baada ya kuanguka kwa Assad, kuna wasiwasi kuhusu muelekeo wa Kiislamu wa serikali mpya.

HTS, ambayo inachukuliwa kama shirika la kigaidi na mataifa mengi ya Magharibi, ikiwemo Marekani, imejaribu kujitenga na mizizi yake ya al-Qaida katika miaka ya hivi karibuni, lakini uhusiano wake wa awali bado unatia doa uhalali wake.

Changamoto zinazoikabili serikali ya Sharaa

Serikali ya Sharaa inakabiliana na changamoto nyingi katika kipindi hiki cha mpito. Moja ya masuala makubwa ni jinsi ya kuyaleta pamoja makundi mbalimbali ya waasi yaliyojitokeza katika vita, kila moja likiwa na viongozi wake na itikadi zao.

Swali kuhusu nafasi ya makundi ya Kikurdi, ambayo yameunda eneo lenye mamlaka yake kaskazini mwa Syria, bado halijapata jibu.

Mapigano kati ya vikosi vya Kikurdi na makundi yaliyoungwa mkono na Uturuki ambayo yanashirikiana na HTS yameongezeka, na kuongeza ugumu wa hali hiyo.

Sharaa ametoa pendekezo la kuunda jeshi jipya la kitaifa, lakini maswali bado yanabaki kuhusu jinsi ya kuunganishwa kwa makundi mbalimbali ya kijeshi yaliyokuwa sehemu ya vita.

Zaidi ya hayo, nafasi ya washirika wa kimataifa, ikiwa ni pamoja na Marekani na Urusi, itakuwa muhimu katika kuunda mustakabali wa nchi hiyo.

Kuelekea mbele: Dhana ya Syria mpya

Uongozi wa Sharaa unawakilisha kipindi muhimu katika historia ndefu na yenye machungu ya Syria. Ahadi zake za kuanzisha mabadiliko ya kisiasa, kuandaa uchaguzi wa pamoja, na kuandika katiba mpya zinaonyesha hamu ya kuleta maridhiano na ujenzi wa nchi.

Hata hivyo, ratiba ya mabadiliko haya bado haijulikani, huku Sharaa mwenyewe akisema inaweza kuchukua miaka kadhaa kabla ya Syria kufanya uchaguzi na kuandika katiba ya kudumu.

Licha ya changamoto, urais wa mpito wa Sharaa ni hatua kuelekea sura mpya ya Syria. Nchi hiyo inabaki na maswali mengi, lakini serikali mpya imeonyesha dhamira ya kujenga upya Syria kwa njia inayoendeleza pluralismu, uvumilivu, na heshima kwa jamii zake zote.

Soma pia: Sura mpya ya Syria: Ujumbe wazuru Saudi Arabia, waandamanaji Douma wadai haki

Ikiwa ahadi hizi zitatekelezwa, itategemea uwezo wa serikali mpya kuyakabili mazingira magumu ya kisiasa na kijeshi yaliyosababishwa na vita.

Uteuzi wa Ahmad al-Sharaa kuwa rais wa mpito wa Syria ni hatua muhimu katika kipindi cha mpito cha nchi hiyo. Anapochukua madaraka, Sharaa anategemewa kuongoza Syria katika kipindi kigumu cha upyaishaji.

Ahadi zake za kuanzisha serikali ya umoja na dhamira ya kuanzisha mabadiliko mapya inaashiria matumaini, lakini changamoto kubwa bado zipo mbele.

Jamii ya kimataifa, ingawa kwa tahadhari, itakuwa ikifuatilia kwa karibu wakati Syria inapoanza safari ngumu ya kurejea katika hali ya utulivu.