په افغانستان کې زلزلې په تیره بیا ښځې او کوچنیان اغیزمن کړي

د کورونو په ويجاړیو کې یوازې د هغوی چتونه رنگه ښکاري. دغه زلزله د افغانستان په تاریخ کې تر ټولو سخته زلزله وه او د ریشتر په مقیاس ۶،۰ درجې وه. یوازې په تر ټولو سخت اغیزمن سوي کونړ ولایت کې د افغان چارواکو او ملگرو ملتونو په حواله شاوخوا ۱۴۰۰ کسان مړه سوي دي. ډېر خلک لا په ویجاړ سوو ودانیو کې بند پاته دي.

یو افغان ځوان د کونړ ولایت په نورگل ولسوالۍ کې د مزار درې په کلې کې د زلزلې له امله خپل ویجاړ سوي کور مخې ته ناست دی. مرستدویان د زخمیانو په درملنه بوخت دي.

لکه څنگه چې د مځکې ښوئیدنې او ډبرو د رالویدو له امله ډېر سړکونه بند سوي، له پاکستان سره په سرحد کې ډېرو غرنیو سیمو ته لاس رسی سخت دی. افغان چارواکو د فرانسې خبري آژانس ته ویلي دي، په کونړ کې د ژغورنې ټیمونه لاهم ځینو غرنیو سیمو ته نه دي رسېدلي. تر ورانیو لاندي سوو خلکو د ژغورنې او ژوندی پاته سوو کسانو ته د رسیدگۍ کارونه لا نه دي پیل سوي.

د دې له پاره چې د مځکې ښوېدنې او ډبرو د ښوېدو له امله له بهر څخه قطع سوو کلیو ته لاس رسی پیدا سي، مرستندیوه ټیمونه په داسې حال کې چې دارو درمل او طبي وسایل او خوراکي توکي ورسره دي، ډېر وخت په کیلومترو اوږدې لارې په پښو وهي. پر دې سربیره ډېر هیلیکوپترونه هم په فعالیت بوختې دي. په انځور کې دغې نجلۍ چې پر سر ټپي سوې ده، د زخم د تړلو یوه پټۍ ترلاسه کړې ده.

د ژغورنې عملیات ستونزمن ښکاري. مرستندویان ځیني وخت په تشو لاسو مځکه کیندي. د ژغورنې درانه وسایل په اختیار کې نسته. چین او بریتانيا خپل ملاتړ اعلان کړی دی. د روغتیا نړیوال سازمان دارو درمل او همدارنگه طبي متخصصین استولي دي. د دیاکوني او کاریتاس سازمانونو ترڅنگ آلماني بڼسټونو مالي او اضطراري مرستې آماده کړې دي.

د کلي اوسیدونکي د هغې پوځي هیلیکوپتر پر شاوخوا راټول سوي دي چې همدا اوس کښېناستلې ده، تر څو د هغې زلزلې قربانیان انتقال کړي چې له امله یې په سلونو کسان مړه سوي او ډېر کلي ویجاړ سوي دي.

د کونړ د سپیرو په کلي کې نارینه د ډېرو قربانيانو له پاره څنگ پرڅنگ قبرونه کیندي. افغان چارواکې اټکل کوي چې د مړو شمیر به نور هم زیات سي، ځکه چې په ټوله سیمه کې لا د ژغورنې عملیات پای ته نه دي رسیدلي.

یوه نجلۍ د کونړ د مزار په دره کې د خپل کور د ویجاړیو په مخ کې ولاړه ده. لکه څنگه چې ښځې او نجونې په کورونو کې دي، نو د روغتیايي مرستو رسول ورته سخت دي. له بلې خوا د ژوندي پاته سوو کسانو له پاره خیمې نسته، نو له همدې کبله ښځې او نجونې مجبوره دي په آزاده هوا کې بیدې سي، چې دا کار ډیر خطرناک دی.

د طالبانو ادارې په واله په تیرو دوو ورځو کې د هيليکوپترو ۱۵۵ پروازونه سوي ول چې ۲۰۰۰ زخمیان او د هغوی خپلوان روغتونونو ته انتقال کړي. په کونړ کې د مزار په دره کې یو کوچنی سیار کلینیک جوړ سوی دی، ترڅو په عاجل ډول د زخمیانو درملنه وکړي. همدارنگه نړیوالې مرستې هم پیل سوې دي.