ایران د فارس خلیج په ټاپوګانو کې نوی توغندیز سیستم نصبوي
۱۴۰۴ فروردین ۳, یکشنبه
د ایران د سپاه پاسداران د سمندري ځواکونو قوماندان علي رضا تنګسیري د شنبې (د مارچ میاشتې ۲۲ نیټه) په ورځ دولتي تلویزون ته وویل: د تهران «تکتیک» دا دی چې هرمز تنګې ته نږدې د لوی تنب، کوچني تنب او ابوموسی ټاپوګان چې له ستراتیژیک پلوه مهم دي، په وسلو سمبال او «اقدام کولو ته چمتو کړي».
تنګسیري زیاته کړه: «تهران به په ټاپوګانو کې دتوغندیز سیستم په ځای پرځای کولو سره وتوانیږي په سیمه کې د دښمن پر سنګرونو، بیړیو او تاسیساتو برید وکړي.» نوی سیستم کولی شي د «۶۰۰ کیلومترو په واټن کې هر هدف په بشپړ ډول لمنځه یوسي»
د فارس خلیج دغه دری ټاپوګان د هرمز تنګې په لویدیځ کې موقعیت لري چې د نړۍ د نفت یا طبعي تیلو د تولید یو پر پنځمه برخه د همدې مسیر له لارې انتقالیږي. له همدې امله دغه ټاپوګان ډیر مهم دي. ایران له ۱۹۷۱م کال راهیسې د فارس خلیج د دغو درو ټاپوګانو کنترول په خپل لاس کې لري، خو د څو لسیزو راهیسې متحده عربي امارات یې د مالکیت ادعا کوي.
د ایران اټومي شخړه
د ایران د پوځي چارواکي له خوا دغه اعلان وروسته له هغې صورت نیسي چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ له ایران سره پر نوو اټومي مذاکراتو ټینګار کړی دی. د ټرمپ په خبره د مارچ میاشتې په لومړیو کې یې د ایران مذهبي مشر ایت الله علي خامنه اي، ته د یوه لیک په ترڅ کې د ایران د اټومي پروګرام په هکله د مذاکراتو وړاندیز کړی دی. په ورته وخت کې د امریکا ولسمشر ګواښ کړی دی چې که ایران خبرو اترو ته غاړه نږدي، نو پوځي مداخله به وکړي. د هغه په وینا ایران نباید اټومي وسلې ولري.
د پنجشنبې په ورځ د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي د ټرمپ لیک یو«شدید ګواښ» وباله او په ورته وخت کې یې په راتلونکو ورځو کې د تهران له خوا د ځواب ورکولو خبر ورکړ.
لویدیځ هیوادونه د کلونو راهیسې پر ایران تور لګوي چې د اټومي وسلو د جوړولو هڅه کوي، خو ایران دغه تورونه ردوي. هم مهاله دغه هیواد په دې وروستیو کلونو کې د خپل یورانیمو غني کول زیات کړي دي.
تهران په ۲۰۱۵م کال کې د لویدیځو هیوادونو له خوا د بندیزونو د کمولو په بدل کې موافقه وکړه چې خپل اټومي پروګرام به محدودوي. د ټرمپ د ولسمشرۍ په لومړۍ دوره کې امریکا په ۲۰۱۸ م کال کې په یو طرفه ډول له دې تړون څخه ځان و ایسته. له هغه وخت راهیسې د دغه تړون د بیرته را ژوندي کولو له پاره ټولې هڅې له ناکامۍ سره مخامخ شوي دي.
د ایران انقلابي ګارد یا سپاه پاسداران په ۱۹۷۹م کال کې له اسلامي انقلاب وروسته رامنځته شو. امریکا له ۲۰۱۹ م کال راهیسې دغه وسله وال ځواکونه د ترهګریز سازمان په توګه طبقه بندي کړي دي. د دې ترڅنګ ایران د لبنان د حزب الله، په غزې تړانګه کې د حماس افراطي اسلامپاله ډلې او په یمن کې د حوثي یاغیانو ملاتړ کوونکی هیواد ګڼل کیږي.