Volkswagen skazany w Brazylii za niewolnicze warunki pracy
30 sierpnia 2025
Sąd w Brazylii skazał firmę Volkswagen (VW) na wielomilionową karę za to, że w latach 70. i 80. ubiegłego wieku pracownicy jego zakładów w tym kraju pracowali w warunkach przypominających niewolnictwo. Kara nałożona przez sąd pracy na spółkę zależną niemieckiego koncernu samochodowego wynosi 165 milionów reali, czyli równowartość 26 milionów euro. VW zamierza złożyć odwołanie.
Zgodnie z wyrokiem setki pracowników zatrudnionych na farmie prowadzonej przez VW były narażone na poniżające warunki pracy, a także niewolnictwo za długi. Ochrona była uzbrojona.
Zarzuty te zostały upublicznione już w 1983 roku przez katolickiego księdza Ricardo Rezende. Według brazylijskich mediów o warunkach panujących na farmie Vale do Rio Cristalino na południu stanu Para duchownemu opowiedziało 15 pracowników, którzy stamtąd uciekli. Mieli oni zostać zwabieni na farmę fałszywymi obietnicami, a następnie przetrzymywani tam wbrew swojej woli. Ponadto mieli być zakwaterowani w uwłaczających warunkach.
Volkswagen odcina się od zarzutów
Rezende, jeden z czołowych aktywistów walczących z niewolnictwem w Brazylii, koordynował wówczas pracę duszpasterstwa wiejskiego Brazylijskiej Konferencji Biskupów. Doniesiono mu również o gwałtach, a nawet morderstwach na farmie należącej do VW. Volkswagen miał tam również nielegalnie wycinać lasy, aby stworzyć pastwiska dla bydła. Producent samochodów zawsze temu zaprzeczał. W 1986 roku koncern sprzedał farmę.
Podczas procesu VW argumentował, że nie zatrudniał formalnie pracowników i nie utrzymywał formalnych relacji z pośrednikami. Dla sędziego było jednak jasne, że brak formalnej odpowiedzialności administracyjnej VW niezwalnia koncernu z zarzutów, zwłaszcza że chodziło o szczególnie poważne czyny.
Współpraca z dyktaturą
W 2020 roku VW wypłacił równowartość 5,7 mln euro odszkodowań za naruszenia praw człowieka w okresie dyktatury wojskowej w Brazylii (1964-1985). Zdaniem koncernu obejmuje to również odszkodowania za ewentualne nieprawidłowości popełnione w gospodarstwie hodowlanym. Sędziowie byli jednak innego zdania. Uznali, że ugoda dotyczyła postępowania wobec pracowników VW w fabryce w południowo-brazylijskim Sao Paulo. Tam kierownictwo szpiegowało aktywnych politycznie pracowników i przekazywało ich władzom dyktatury.
Niewolnictwo zostało oficjalnie zniesione w Brazylii w 1888 roku. Jednak nadal dochodzi do praktyk, w których pracownicy nie otrzymują wynagrodzenia za pracę, a nawet są zmuszani do pracy. W 1995 r. rząd uchwalił przepisy przeciwko takiemu wyzyskowi i utworzył mobilne oddziały, które przeprowadzają kontrole zarówno na obszarach wiejskich, jak i w centrach miejskich. Do tej pory jednostki te uwolniły ponad 60 000 osób.
KNA/ widz