Unicef: więcej dzieci cierpi na otyłość niż na niedowagę

Odsetek osób otyłych wśród młodzieży wzrósł trzykrotnie w latach 2000-2022, osiągając poziom 9,4 proc., i tym samym przewyższył odsetek osób niedowagowych, który wynosi 9,2 proc., jak podano w opublikowanym w środę (10.09.2025) raporcie Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Dzieci (Unicef). Również w Niemczech nadwaga wśród młodzieży stanowi poważny problem.

Niedożywienie to nie tylko niedowaga

„Gdy mówimy o niedożywieniu, nie chodzi już tylko o dzieci z niedowagą” – wyjaśniła dyrektor wykonawcza UNICEF. Otyłość jest „rosnącym problemem, który może mieć wpływ na zdrowie i rozwój dzieci”. „Wysoko przetworzona żywność coraz częściej zastępuje owoce, warzywa i białka w okresie życia, w którym odżywianie odgrywa kluczową rolę dla wzrostu, rozwoju poznawczego i zdrowia psychicznego dzieci” – ostrzegła Catherine Russell.

W raporcie mowa jest o „historycznym punkcie zwrotnym” w zakresie niedożywienia młodzieży. Według niego liczba dzieci i młodzieży w wieku od 5 do 19 lat z nadwagą wzrosła w latach 2000–2022 z 194 milionów do 391 milionów. Spośród nich 188 milionów to osoby otyłe. Ta szczególnie wyraźna forma nadwagi wiąże się z chorobami takimi jak cukrzyca, depresja i niektóre rodzaje nowotworów.

Według UNICEF-u w tym samym okresie odsetek dzieci i młodzieży z niedowagą spadł o prawie cztery punkty procentowe do 9,2 proc.

Według danych w Niemczech co czwarta osoba w wieku od 5 do 19 lat ma nadwagę, a tendencja ta nieznacznie rośnie: z 24 proc. w 2000 roku odsetek ten wzrósł do 25 proc. w 2022 roku. Odsetek dzieci otyłych w tej grupie wiekowej utrzymuje się na stałym poziomie 8 proc., jak podano w raporcie.

Tendencja rosnąca

Według UNICEF po raz pierwszy otyłość występuje częściej niż niedowaga w prawie wszystkich regionach świata. Wyjątkiem są kraje położone na południe od Sahary oraz państwa południowoazjatyckie.

Różnice między krajami uprzemysłowionymi, wschodzącymi i rozwijającymi się zmniejszyły się jednak. Nawet w krajach, w których dzieci są niedożywione, są jednocześnie nastolatki cierpiące na otyłość. Ekspertka Katherine Shats, która brała udział w przygotowaniu raportu, wyjaśniła, że wynika to między innymi z faktu, iż koncerny spożywcze w krajach dotkniętych kryzysem rozdają „duże ilości fast foodów”, aby się reklamować.

Według raportu UNICEF-u najwyższy wskaźnik otyłości wśród dzieci w wieku od 5 do 19 lat spośród 190 badanych krajów odnotowano w państwach wyspiarskich Pacyfiku. Według UNICEF-u od 2000 roku wskaźniki te podwoiły się. Na przykład w państwie wyspiarskim Niue 38 procent dzieci i młodzieży jest otyłych, na Wyspach Cooka odsetek ten wynosi 37 procent, a w Nauru 33 procent. Przyczyną tego wzrostu jest przede wszystkim przejście z tradycyjnej diety na tanie, wysokokaloryczne importowane produkty spożywcze.

Jednak również w Chile 27 procent osób w wieku od 5 do 19 lat cierpi na otyłość. W Stanach Zjednoczonych i Zjednoczonych Emiratach Arabskich odsetek ten wynosi 21 procent.

Według UNICEF przyczyną tego stanu rzeczy są „silnie przetworzone produkty spożywcze i fast foody o wysokiej zawartości cukru, rafinowanej skrobi, soli, niezdrowych tłuszczów i dodatków”. Tego rodzaju żywność jest niedroga i „agresywnie promowana” w miejscach odwiedzanych przez dzieci. Ponadto reklamy koncernów spożywczych i napojowych docierają do młodzieży za pośrednictwem kanałów cyfrowych.

Poważne konsekwencja dla zdrowia

Organizacja pomocy dzieciom ostrzega przed daleko idącymi konsekwencjami nieprawidłowego odżywiania. Dzieci z nadwagą częściej opuszczają zajęcia szkolne, mają problemy z samooceną i są częściej narażone na mobbing. Nadwaga i otyłość mogą mieć również szkodliwy wpływ na zdrowie przez całe życie i prowadzić do wysokich kosztów dla systemów opieki zdrowotnej oraz spadku wydajności gospodarczej.

Jednocześnie UNICEF jasno stwierdził, że to nie dzieci ani ich rodziny są odpowiedzialne za problem nadwagi. Jest to raczej „porażka społeczeństwa”.

Dyrektor UNICEF Russell wezwała zatem do podjęcia działań politycznych, które ułatwią dzieciom dostęp do „pożywnej i zdrowej żywności”. Jako możliwe konkretne kroki organizacja ONZ zaleciła wprowadzenie podatku od napojów zawierających cukier i innych niezdrowych produktów spożywczych, bardziej zrozumiałe informacje na opakowaniach produktów spożywczych, ograniczenia reklamowe oraz działania mające na celu przekierowanie przemysłu spożywczego na świeże, zdrowe produkty.

Autorzy raportu UNICEF-u określają przekonanie, że sport jest rozwiązaniem problemu nadwagi, jako „mit”. Twierdzą, że „niemożliwe” jest uniknięcie skutków zdrowotnych niezdrowej diety wyłącznie poprzez aktywność fizyczną.

(AFP/jak)

Chcesz skomentować ten artykuł? Dołącz do nas na Facebooku! >>