Szok wywołany przez Trumpa zwiększa presję na Niemcy

Dla Friedricha Merza misja utworzenia koalicji z SPD jest wystarczająco trudna. Lider CDU i zwycięzca wyborów do Bundestagu chce jak najszybciej osiągnąć porozumienie z socjaldemokratami.

Tymczasem już na etapie przygotowań doszło do eskalacji napięć między USA a Ukrainą, co dodatkowo zwiększa presję na negocjacje rządowe w Niemczech. Mają być kontynuowane zaraz na początku nowego tygodnia. Rozważane są również kroki mające na celu szybkie zmobilizowanie miliardowych środków finansowych na obronność. Fala oburzenia po tym, gdy prezydent USA Donald Trump wysunął w Białym Domu oskarżenia pod adresem prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego, naturalnie dotarła również do Berlina.

W poniedziałek i wtorek Berlin i tak nie przewidywał przerwy karnawałowej. Według informacji „Die Welt” i agencji DPA, kolejną rundę negocjacji koalicyjnych przewidziano właśnie na poniedziałek (03.03.2025).

Söder: Zrobić wszystko, by powołać rząd

Po skandalu w Waszyngtonie przewodniczący CSU Markus Söder podtrzymał chęć osiągnięcia porozumienia z SPD. „Zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby wkrótce mieć nowy i stabilny rząd federalny” – napisał w serwisie X. CDU/CSU i SPD wchodzą w nową wspólnotę odpowiedzialności. „Każdy będzie musiał przeskoczyć swój własny cień, ale ostatecznie może to zaowocować nową siłą dla naszego kraju i całej Europy. Być może jest to sygnał alarmowy, którego wszyscy potrzebujemy, aby wspiąć się ponad nas samych w Niemczech” – dodał premier Bawarii.

Na czole agendy przyszłego rządu znajduje się zgromadzenie znacznie większych środków na bezpieczeństwo i obronność – dla Bundeswehry, ale także na zwiększenie niezależności Europy od USA oraz ewentualne jeszcze silniejsze wsparcie dla Ukrainy. „Niemcy i Europa muszą się wzmocnić: militarnie, gospodarczo i technologicznie” – napisał Söder.

Kampania Zielonych na rzecz reformy hamulca zadłużenia

Minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock z Zielonych – którzy nie uczestniczą w tworzeniu nowego rządu, ale mimo to mogą odegrać rolę w krótkoterminowych rozwiązaniach ponadpartyjnych – również wezwała do podjęcia szybkich działań. „Nie możemy czekać, aż powstanie nowy rząd federalny, ponieważ sytuacja jest poważna” – ostrzegła w sobotę szefowa resortu spraw zagranicznych. W tygodniach przemian niezbędne są teraz wszystkie partie demokratyczne i „jak najściślejsza koordynacja” między obecnym a przyszłym rządem federalnym.

Trwa debata nad nowym i większym funduszem specjalnym finansowanym z zadłużenia, wzorowanym na 100-miliardowej puli dla Bundeswehry krótko po rozpoczęciu rosyjskiej wojny agresji przeciwko Ukrainie. Baerbock nazwała to gorszą opcją: „Nie pomaga Ukrainie i nie możemy wykorzystać go we wszystkich obszarach, które są ważne dla naszej obrony”. Dotyczy to na przykład środków przeciwko zagrożeniom w cyberprzestrzeni. Opowiedziała się za fundamentalną reformą hamulca zadłużenia.

Stary czy nowy Bundestag

Krótko po wyborach Friedrich Merz jasno dał do zrozumienia, że sprzeciwia się tak dużej reformie jeszcze przed zebraniem się nowego Bundestagu. Należy wyjaśnić, czy powinien zostać ponownie reaktywowany stary parlament, który do utworzenia nowego rządu funkcjonowałoby ze wszystkimi kompetencjami. W nowym Bundestagu CDU/CSU, SPD i Zieloni nie mają już większości 2/3 głosów, która byłaby potrzebna do ewentualnych zmian w Konstytucji.

Ekspert SPD ds. polityki zagranicznej Michael Roth wezwał do szybkiego utworzenia koalicji. „Nie możemy czekać z utworzeniem rządu do maja” – powiedział sieci redakcyjnej RND. Potrzeba więcej pieniędzy na obronę i bezpieczeństwo. „Jako krok tymczasowy, Niemcy muszą utworzyć specjalny fundusz bez długich rozmów. W obliczu dramatycznej sytuacji dla wszystkich jest jasne, że hamulec zadłużenia będzie musiał zostać omówiony później” – stwierdził socjaldemokrata.

Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na Facebooku! >>

Ściślejsza koordynacja

Oprócz kwestii finansowych, szok wywołany przez Trumpa ma również inne konsekwencje – w tym dla ściślejszej koordynacji w okresie przejściowym. Jak potwierdziła agencja DPA, po skandalu w Białym Domu kanclerz Olaf Scholz oraz Friedrich Merz rozmawiali przez telefon w piątek wieczorem. Jako pierwszy poinformował o tym dziennik „Süddeutsche Zeitung”. Po niedzielnej konferencji na temat Ukrainy w Londynie, Scholz uda się w najbliższy czwartek (6.03.2025) na specjalny szczyt UE.

„Jak najszybciej silny rząd”

W następstwie skandalu prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier wezwał do szybkiego utworzenia koalicji. Scena w Białym Domu zaparła mu dech w piersiach. Jak powiedział agencji DPA: „Nigdy bym nie uwierzył, że będziemy musieli chronić Ukrainę przed USA”. I dodał: „Musimy zapobiec podporządkowaniu Ukrainy. Dlatego nasz kraj potrzebuje szybko silnego rządu”.

(DPA/jar)