Rosyjski ambasador chce wziąć udział w obchodach
24 kwietnia 2025
Rosyjski ambasador Siergiej Nieczajew chce w piątek (25.04.2025) wziąć udział w uroczystości upamiętniającej zakończenie II wojny światowej 80 lat temu. Spotkanie amerykańskich i radzieckich żołnierzy na Łabie 25 kwietnia 1945 roku będzie obchodzone w Torgau w Saksonii.
Rosja – tak, USA – nie
Ambasador „przyjmie zaproszenie miasta Torgau i weźmie udział w planowanych uroczystościach”, jak oświadczył rzecznik rosyjskiej ambasady w Berlinie w odpowiedzi na zapytanie Niemieckiej Agencji Prasowej. Premier Saksonii Michael Kretschmer z CDU również weźmie udział w tych obchodach.
W przeciwieństwie do Rosji, USA nie będą na nich oficjalnie reprezentowane. „Konsulat USA w Lipsku nie jest w stanie uczestniczyć w tegorocznej ceremonii” – wyjaśniła rzeczniczka ambasady USA w Berlinie w odpowiedzi na zapytanie agencji DPA.
Bez prawa głosu dla ambasadora
Władze Torgau nie wysłały żadnych wyraźnych zaproszeń do obu ambasad. Jednak misje zagraniczne kilku krajów, w tym rosyjska, zostały już w lutym poinformowane na piśmie o tym publicznym wydarzeniu. Taka procedura została uzgodniona z kancelarią państwową Saksonii, jak powiedział agencji DPA burmistrz Torgau Henrik Simon (bezpartyjny).
Rosyjskie przedstawicielstwo poinformowało, że ambasador Nieczajew weźmie udział w uroczystości w Torgau. Zapytało także, czy będzie mógł na niej zabrać głos. „Odmówiliśmy mu tego jednak, aby nie dawać mu żadnej platformy”, powiedział Simon.
Oprócz premiera Kretschmera, w uroczystości weźmie udział przedstawiciel Kościoła protestanckiego i dyrektor zarządzający saksońskiej Fundacji Miejsc Pamięci. Następnie planowana jest ceremonia złożenia wieńców.
Niemiecki MSZ zaleca wykluczenie Rosji
W ubiegłym tygodniu udział Siergieja Nieczajewa w uroczystości upamiętniającej bitwę na wzgórzach Seelow na wschód od Berlina wywołał poruszenie. 80 lat temu miało tam miejsce jedno z najbardziej krwawych starć II wojny światowej, w którym zginęło 35 tys. żołnierzy radzieckich, 16 tys. niemieckich i 2 tys. polskich.
Niemieckie ministerstwo spraw zagranicznych wcześniej doradzało krajom związkowym, władzom lokalnym i zarządom miejscom pamięci, aby nie zezwalały oficjalnym przedstawicielom Rosji na udział w uroczystościach upamiętniających II wojnę światową. Uzasadniono to obawą, że Rosja może „instrumentalizować te wydarzenia i niewłaściwie kojarzyć je ze swoją wojną napastniczą przeciwko Ukrainie”.
Odnosząc się do tych zaleceń, przewodnicząca Bundestagu Julia Kloeckner z CDU wykluczyła udział ambasadorów Rosji i Białorusi w centralnej uroczystości rocznicowej w Bundestagu w dniu 8 maja. Przemówienie wygłosi na niej prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier.
Szefowa skrajnie lewicowego, populistycznego BSW Sahra Wagenknecht wczoraj (23.04.2025) wezwała do zaproszenia przedstawicieli Rosji na obchody 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej (8 maja 1945 r.) w Niemczech. Wagenknecht – mimo zbrodni Rosji w Ukrainie – od dawna demonstruje prorosyjskie poglądy, wzywa do ograniczenia wsparcia dla Ukrainy i zbliżenia Niemiec do Rosji.
Trump, Putin i „ducha Łaby”
Co roku 25 kwietnia Torgau upamiętnia tak zwany „Dzień Łaby”, w którym amerykańscy i radzieccy żołnierze spotkali się na zniszczonym moście na tej rzece w 1945 roku. Zdjęcia witających się w Torgau żołnierzy obiegły cały świat i stały się jednym z symboli zakończenia II wojny światowej i wyzwolenia spod narodowosocjalistycznej tyranii.
W 75. rocznicę tego wydarzenia w 2020 roku prezydent Rosji Władimir Putin i prezydent USA Donald Trump, który sprawował wtedy swoją pierwszą kadencję, uhonorowali ją we wspólnym oświadczeniu. „Duch Łaby jest przykładem tego, jak nasze kraje mogą odłożyć na bok różnice, budować zaufanie i współpracować dla większej sprawy” – napisali.
Dwa lata później obchody w Torgau zostały w ostatniej chwili odwołane. Powodem był rosyjski atak na Ukrainę dwa miesiące wcześniej. „Obecna sytuacja i bieżące wydarzenia sprawiają, że wskazane jest, aby nie organizować takiego spotkania w tym roku” – ogłosiły wówczas władze Torgau.
(DPA/jak)