Rosyjski ambasador bez zaproszenia na uroczystości w Torgau
25 kwietnia 2025
Pomimo ostrej krytyki rosyjski ambasador Siergiej Nieczajew wziął udział w uroczystościach w saksońskim Torgau z okazji 80. rocznicy spotkania żołnierzy amerykańskich i radzieckich 25 kwietnia 1945 r.
Wcześniej doszło do sporu o jego udział w uroczystości rocznicowej. Tłem jest rosyjska wojna przeciwko Ukrainie. Ambasador Ukrainy Oleksij Makiejew jeszcze krótko przed uroczystościami zażądał uniemożliwienia zapowiedzianego udziału Rosjanina.
Na pytanie, co sądzi o tym, że nie jest mile widziany, Nieczajew odpowiedział, że tego nie odczuwa. – Dzisiaj musimy pamiętać o poległych żołnierzach – powiedział rosyjski dyplomata otoczony dziennikarzami i mieszkańcami. – Dlatego ten dzień jest dla nas bardzo ważny – dodał.
Ambasador skomentował też fakt, że nie przyznano mu prawa wygłoszenia przemówienia. – Mamy możliwość przedstawienia naszego stanowiska – stwierdził. Nieczajew rozmawiał na miejscu również z mieszkańcami. W klapie marynarki miał tzw. wstążkę św. Jerzego, która tradycyjnie jest znakiem upamiętniającym wojnę niemiecko-sowiecką, ale od czasu rosyjskiej agresji na Ukrainę jest krytykowana jako symbol rosyjskiej propagandy.
Kretschmer: „To Rosja musi zakończyć tę wojnę”
Premier Saksonii Michael Kretschmer zwrócił się do rosyjskiego ambasadora w ostrych słowach na temat wojny na Ukrainie. – To Rosja rozpoczęła wojnę z Ukrainą, naruszając prawo międzynarodowe. Nie w 2021 roku, ale już w 2014 roku. I to Rosja, tylko Rosja, musi zakończyć tę wojnę – powiedział polityk CDU pod adresem rosyjskiego ambasadora. Kretschmer spotkał się z gwizdami ze strony publiczności.
– Historycznym faktem jest również to, że wielu żołnierzy Armii Czerwonej, dwanaście milionów żołnierzy Armii Czerwonej, straciło życie podczas II wojny światowej – przyznał Kretschmer. Wśród nich było bardzo wielu Rosjan, ale także Ukraińców, Białorusinów i Gruzinów. – Byłoby ładniej, bardziej stosownie, gdyby byli z nami również przedstawiciele Ukrainy, Gruzji lub Białorusi – powiedział Kretschmer. – To, że nie przybyli, ma prawdopodobnie związek z obecnością rosyjskiego kolegi.
Makiejew: kajdanki zamiast uścisku dłoni dla Rosji
Strona ukraińska wcześniej ostro skrytykowała ewentualną wizytę rosyjskich przedstawicieli. „Na oficjalnych przedstawicieli zbrodniczego reżimu odpowiedzialnego za to można zareagować tylko w jeden sposób – poprzez odwołanie zaproszenia i zakaz udziału – powiedział ambasador Ukrainy agencji informacyjnej dpa. – W przeciwnym razie nagradza się wojny napastnicze. Rosja nie zasługuje na uścisk dłoni, ale na kajdanki – dodał dyplomata.
25 kwietnia każdego roku Torgau upamiętnia tzw. Dzień Łaby, kiedy to amerykańscy i radzieccy żołnierze spotkali się na zniszczonym moście nad Łabą. Zdjęcie uścisku dłoni w Torgau stało się na całym świecie symbolem końca II wojny światowej i wyzwolenia od tyranii niemieckich nazistów.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleciło wykluczenie
Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleciło gminom, krajom związkowym i federalnym miejscom pamięci wykluczenie Rosji z obchodów. Uzasadniono to obawą, że Rosja może „wykorzystać te wydarzenia i nadużyć je w kontekście swojej agresji przeciwko Ukrainie”.
Mimo to Siergiej Nieczajew wziął już w połowie kwietnia udział w uroczystościach upamiętniających bitwę o wzgórza Seelow na wschód od Berlina. 80 lat temu miała tam miejsce największa bitwa II wojny światowej na terenie Niemiec, w której zginęło 35 000 żołnierzy radzieckich, 16 000 niemieckich i 2000 polskich.
Bundestag zastosował się do zalecenia Ministerstwa Spraw Zagranicznych i wykluczył ambasadorów Rosji i Białorusi z centralnych uroczystości upamiętniających 8 maja w parlamencie zakończenie wojny.
(DPA/du)