Rekordowy deficyt. Puste kasy niemieckich miast i gmin
31 lipca 2025
Według „Raportu o finansach komunalnych” Fundacji Bertelsmanna deficyt finansowy niemieckich miast i gmin jest większy niż kiedykolwiek. W ubiegłym roku wyniósł on 25 miliardów euro. Strata wzrosła zatem trzykrotnie w porównaniu z rokiem 2023. Zgodnie z raportem głównymi powodami są wysoka inflacja i stagnacja dochodów podatkowych z powodu słabej kondycji gospodarki.
Wysokie wydatki
Inną przyczyną deficytu jest niekontrolowany wzrost kosztów. Według fundacji wydatki samorządów wzrosły ogółem o 10 procent w 2024 roku. W związku z nowymi układami zbiorowymi i wzrostem zatrudnienia koszty osobowe wzrosły dwukrotnie, a wydatki materialne, takie jak koszty usługodawców, sprzętu biurowego czy zarządzania budynkami, wzrosły o jedną czwartą w ciągu dwóch lat. Same wydatki socjalne wzrosły do około 85 miliardów euro. Fundacja uważa, że tego typu problemy strukturalne pozostaną nierozwiązane w przyszłości.
W latach 2015–2022 gminy wciąż odnotowywały nadwyżki. Według danych z raportu od 2020 roku opierały się jednak one już na efektach specjalnych, takich jak federalne programy pomocowe. W 2023 roku samorządy po raz pierwszy od dziewięciu lat odnotowały deficyt. Dotknęło to niemal wszystkie kraje związkowe i było szczególnie dotkliwe w silnych gospodarczo regionach Bawarii i Hesji. Oprócz deficytu gminy borykają się również z zaległościami inwestycyjnymi wynoszącymi około 186 miliardów euro, na przykład w zakresie inwestycji w infrastrukturę dostosowaną do zmian klimatu.
„Potrzebna reforma państwa”
Dla dyrektor fundacji, Brigitte Mohn, deficyt oznacza punkt zwrotny. Gminy wzięły na siebie ponad połowę inwestycji publicznych. „Potrzebujemy reformy państwa, bo w przeciwnym razie gminy nie będą już w stanie wykonywać tych ważnych zadań” – powiedziała Mohn. Jej zdaniem rząd Niemiec i władze landów muszą podjąć działania na rzecz trwałej poprawy sytuacji. „Zadania gmin są zbyt uciążliwe ze względu na przepisy federalne. Rząd Niemiec potrzebuje jasnej odpowiedzialności za finansowanie” – dodała.
Chcesz skomentować ten artykuł? Zrób to na facebooku! >>
Według Fundacji Bertelsmanna „Raport o finansach komunalnych” opiera się na statystykach kasowych Federalnego Urzędu Statystycznego. Rejestruje faktyczne płatności dokonywane przez gminy i stowarzyszenia gminne w ujęciu kwartalnym. Odzwierciedla również ogólny budżet publiczny.
(KNA/stef)