Radical Jewish Culture
11 kwietnia 2011
W centrum zainteresowania wystawy znalazła się nowojorska, żydowska scena muzyczna lat 90. ubiegłego wieku, z której wywodzi się awangardowy ruch muzyczny o nazwie „Radical Jewish Culture”. W swojej twórczości grupa skoncentrowała się szczególnie na problemie eksterminacji Żydów europejskich, który dotychczas był wypierany ze świadomości przez kolejne generacje ocalałych. Głównym celem był nowy sposób podejścia do holocaustu. Początkiem rozwoju tej rodzącej się wówczas żydowskiej sceny muzycznej było prapremierowe wykonanie kompozycji pt. „Noc kryształowa” Johna Zorna podczas festiwalu Nowej Radykalnej Nowej Muzyki Żydowskiej w 1992 roku w Monachium.
Albumy, nuty, dokumenty
Zgodnie z założeniami tytułowego ruchu muzycznego działali tacy muzycy, jak: John Zorn, Frank London, Anthony Coleman, David Krakauer i Marc Ribot. W wykonywanych utworach łączyli oni elementy różnych form i gatunków muzycznych, tj.: jazzu, improwizowanego klezmera, muzyki eksperymentalnej, rocka, bluesa i punka. Na wystawie przejętej z paryskiego Muzeum Sztuki i Historii Żydostwa usłyszeć można wiele niepublikowanych dotychczas materiałów, a także podziwiać dokumenty audiowizualne, zeszyty nutowe artystów, zdjęcia oraz kostiumy i okładki albumów.
Wystawa składa się z ośmiu działów, które umożliwiają wgląd w dzieje klezmera w Europie Wschodniej, jego dalsze kształtowanie przez żydowskich emigrantów w USA, odrzucenie tego gatunku utożsamianego z muzyką getta po II wojnie światowej i jej odrodzenie w latach 70. i 80. XX wieku. Prezentacja podkreśla ważną rolę Nowego Jorku, a zwłaszcza Lower East Side, w rozwoju ruchu. Dla artystów i muzyków to także okazja do refleksji nad własną żydowską tożsamością.
Program towarzyszący prezentacji
Wystawie towarzyszy specjalny program muzyczny. W ramach cyklu koncertowego „New Voices in Jewish Music” odbędzie się szereg koncertów żydowskiej muzyki współczesnej. 4 maja wystąpi polski zespół Bester Quartet i nowojorskie piosenkarki z Mycale. Podczas poniedziałkowych spotkań z kinem odbędą się projekcje trzech filmów dokumentalnych o bohaterach ekspozycji.
Wystawa Radical Jewish Culture będzie czynna w Berlinie do 24 lipca.
tagesschau.de / Monika Skarżyńska
Red. odp.:Alexandra Jarecka