ProtectEU. Tak Unia chce zwalczać zagrożenia hybrydowe

ProtectEU – tak nazywa się nowa strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE, opublikowana 1 kwietnia przez Komisję Europejską. Ma być odpowiedzią na zagrożenia hybrydowe ze strony „wrogich państw obcych” oraz podmiotów niepaństwowych, ale finansowanych przez państwa, a także ripostą na nowe sposoby działania grup terrorystycznych i przestępczości zorganizowanej.

Wzmocnienie Europolu i Frontexu

Komisja Europejska zapowiada, że ProtectEU ma obejmować całe unijne społeczeństwo, działające w nim firmy czy pracujących w Unii naukowców. Przewodnicząca KE Ursula von der Leyen podkreśliła, że strategia ma „wzmocnić Europol” i dać organom ścigania „aktualne narzędzia do walki z przestępczością”.

Europol ma zostać przekształcony w prawdziwą, w pełni operatywną agencję policyjną. Wzmocniony ma zostać też Frontex – unijna służba ochrony granic. Unia chce też wprowadzić nowy system komunikacji, który ma usprawnić komunikację transgraniczną różnych organów, zapowiada też aktualizację przepisów regulujących przechowywanie danych i dostęp do nich. Powstanie też mapa drogowa zyskiwania dostępu do danych przez organy ścigania – zgodnego z prawem i efektywnego – a także „technologiczna mapa drogowa” dotycząca szyfrowania, która ma też posłużyć aktualizacji unijnych przepisów dotyczących przechowywania danych.

KE chce usprawnić wymianę danych wywiadowczych

Komisja zapowiada „regularne analizy zagrożeń związanych z bezpieczeństwem wewnętrznym” i raportowanie do Parlamentu Europejskiego i Rady tak, aby uzyskać ich wsparcie dla swoich działań.

Strategia zakłada też, że Unia będzie lepiej przewidywać zagrożenia dla swojego bezpieczeństwa. Jak chce to osiągnąć? Między innymi dzięki usprawnieniu wymiany danych wywiadowczych między państwami członkowskimi a wspólną unijną komórką analiz wywiadowczych SIAC. Różne organy i agencje UE mają też dokonywać regularnego przeglądu zagrożeń bezpieczeństwa.

Zwiększenie odporności na działania hybrydowe i terroryzm

W ramach ProtectEU ma zostać przyjęty Cybersecurity Act – nowe prawo dotyczące cyberbezpieczeństwa Unii, a także nowe rozwiązania zabezpieczające usługi telekomunikacyjne i usługi w chmurze. KE chce też przyjąć rozwiązania zmniejszające zależność od pozaunijnych dostawców, zwiększające zabezpieczenia łańcuchów dostaw i bezpieczeństwo węzłów transportowych.

 

Unia przygotuje też plan działania przeciwko zagrożeniom chemicznym, biologicznym, radiologicznym i jądrowym (CBRN), wskazuje też potrzebę zaostrzenia przepisów służących zwalczaniu przestępczości zorganizowanej. Organy ścigania muszą być w stanie uderzyć takie siatki przestępcze tam, gdzie je zaboli – czyli w ich pieniądze. W grę wchodzą nowe regulacje w obszarze przestępczości zorganizowanej, przemytu narkotyków, ochrony nieletnich czy szmuglowania broni – oraz ludzi.

Poziom zagrożenia terrorystycznego w UE jest wciąż wysoki i Unia musi mieć narzędzia do zapobiegania radykalizacji potencjalnych terrorystów i przewidywania zagrożeń – ocenia Komisja Europejska. W ramach nowej strategii Bruksela chce sformułować nową, całościową unijną agendę przeciwko terroryzmowi, a także system do rozpracowywania źródeł finansowania organizacji terrorystycznych.

Unia jako globalny gracz w dziedzinie bezpieczeństwa

UE musi aktywnie bronić swoich interesów bezpieczeństwa poza swoimi granicami poprzez zacieśnianie współpracy międzynarodowej w tym zakresie – czytamy na stronie Komisji.

Bruksela planuje tu wzmocnienie partnerstw m.in. z Ameryką Łacińską czy krajami Morza Śródziemnego. Agencje takie Europol i Eurojust mają zawierać międzynarodowe porozumienia i tworzyć wspólne zespoły operacyjne z organami ścigania z krajów partnerskich wspólnoty. UE chce też ukończyć przegląd mechanizmu zawieszania wiz.

Przemawiając w Parlamencie Europejskim podczas przedstawiania nowej strategii unijna komisarz ds. suwerenności technologicznej Henna Virkkunen podkreśliła, że nowego podejścia do bezpieczeństwa wewnętrznego oczekują sami obywatele Unii – na dowód przywołała najnowsze badania Eurobarometru, z których wynika, że 64 proc. obywateli UE obawia się o jej bezpieczeństwo.

Jak oceniła komisarz, zagrożenia, przed którymi stoi UE, są „bardziej globalne” niż kiedyś i – od przestępczości zorganizowanej przez dezinformację i sabotaż – coraz częściej obecne w internecie. – Jasne jest, że żadne państwo członkowskie nie poradzi sobie z nimi samo – podkreśliła.

W kwestii bezpieczeństwa „Unia nie zaczyna od zera”

Według Virkkunen UE „nie zaczyna od zera”, bo nowa strategia oprze się na już istniejącej europejskiej architekturze bezpieczeństwa wewnętrznego, a strategia ProtectEU będzie częścią szerszego ekosystemu europejskiego bezpieczeństwa. Składać się nań będą opublikowane już w Białej Księdze ws. obrony Europejska Tarcza Demokracji – powstający unijny organ mający przeciwdziałać obcej manipulacji informacjami i ingerencji w internecie oraz unijna strategia gotowości, odpowiadająca za rozwój europejskich narzędzi do reagowania w sytuacjach kryzysu czy klęsk żywiołowych.

Jako jeden z priorytetów ProtectEU komisarz Virkkunen wymieniła „zwalczanie nienawistnych, przestępczych i radykalnych treści online” i ochronę nieletnich w internecie.

– Potrzebujemy nowych ram prawnych dotyczących ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym w sieci – zaznaczyła komisarz. Dodała, że liczy w tej materii na przyspieszenie negocjacji między europejskimi politykami. Zapowiedziała, że Komisja przedstawi też nowe inicjatywy mające na celu ochronę dzieci przed radykalizacją postaw, przed rekrutacją w sieci do gangów i cyberprzemocą.