Niemcy. Nadgodziny wyrabia 44 procent pracowników
22 marca 2025
Z ankiety przeprowadzonej przez Niemieckie Zrzeszenie Związków Zawodowych (DGB) wynika, że nadgodziny są powszechne dla 44 procent pracowników. Jak się okazało, 20 procent respondentów pracuje średnio od jednej do pięciu godzin dłużej w tygodniu niż to uzgodniono w umowie, a kolejne 24 procent pracuje ponad pięć godzin nadliczbowych. W przypadku 10,1 procenta pracowników pełnoetatowych godziny pracy, w tym ich nadgodziny, przekraczają 48 godzin tygodniowo.
Dane te pochodzą z „Indeksu dobrej pracy DGB”, którego wyniki udostępniono Niemieckiej Agencji Prasowej. Niemieckie Zrzeszenie Związków Zawodowych przeanalizowało odpowiedzi ponad 31 tys. pracowników, którzy udzielili informacji na temat swoich godzin i warunków pracy w latach 2020-2024.
Cztery ważne wnioski
Nadgodziny są bardziej powszechne w przypadku pracy wykonywanej w trybie home office. Według ankiety 52 procent osób, które zawsze lub okazjonalnie pracują w ten sposób, wyrabia średnio ponad godzinę nadliczbowo. W przypadku pracowników, którzy nie pracują w trybie home office, odsetek ten wynosi 31 procent.
Im wyższe kwalifikacje zawodowe, tym częstsze są nadgodziny. W przypadku prostych zajęć, 66 procent osób ankietowanych przez DGB radzi sobie bez dodatkowej pracy. W przypadku stanowisk wymagających wyższego wykształcenia, odsetek ten wynosi tylko 42 procent. Im bardziej praca jest skompresowana i im większa towarzyszy jej presja czasu, tym rzadziej wszystko można zrobić w regularnych godzinach pracy. Spośród osób, które nie odczuwają presji czasu w swojej pracy, 16 procent twierdzi, że mają więcej niż pięć godzin nadliczbowych tygodniowo.
Wśród pracowników, którzy często czują pośpiech, odsetek ten wynosi 37 procent. Czterech na dziesięciu respondentów podało, że przynajmniej od czasu do czasu wykonują nieodpłatną pracę dla swojej firmy poza normalnymi godzinami pracy. 15 procent stwierdziło, że robi to „bardzo często” lub „często”. Powołując się na dane Instytutu Badań nad Zatrudnieniem (IAB), DGB dodaje, że w 2024 roku 53,6 procent wszystkich nadgodzin było niepłatnych.
„Trujący koktajl dla zdrowia”
Członkini zarządu DGB Anja Piel skrytykowała to, że unia CDU/CSU i SPD dążą w rozmowach koalicyjnych do jeszcze większego zachęcania do nadgodzin, na przykład poprzez ulgi podatkowe. – Wraz z najwyraźniej planowanym zniesieniem 8-godzinnego dnia pracy, jest to toksyczny koktajl dla zdrowia i wydajności pracowników.
– Ponieważ ponad połowa wszystkich nadgodzin jest niepłatna, ulgi podatkowe nie dałyby korzyści pracownikom – dodała. Wielu pracowników „już teraz ciężko pracuje na granicy wydolności”. Jej zdaniem godziny pracy muszą być zorganizowane w taki sposób, aby chronić zdrowie pracowników i umożliwić im życie prywatne.
Zachęta podatkowa do wydłużenia godzin
W sprawozdaniu z rozmów sondażowych w sprawie utworzenia koalicji CDU/CSU i SPD stwierdziły: „Aby zapewnić opłacalność nadgodzin, premie za nadgodziny wykraczające ponad czas pracy uzgodniony w umowie zbiorowej lub pełny wymiar czasu pracy zostaną zwolnione z podatku”.
I dalej: „Stworzymy nową zachętę podatkową dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin, aby wydłużyć ich godziny pracy: Jeśli pracodawcy wypłacą premię za wydłużenie godzin pracy, sprawimy, że premia ta będzie korzystna podatkowo”.
(DPA/jak)