Niemcy. Nowy Bundestag, ale jeszcze bez nowego rządu

Koalicja, która obecnie stara się znaleźć wspólną podstawę do utworzenia rządu w Berlinie, nie jest koalicją marzeń. CDU/CSU – dwie siostrzane partie konserwatywne – wygrały wybory do Bundestagu. Jednak, aby mieć większość w nowym parlamencie i móc zapewnić sobie stanowisko kanclerza federalnego, potrzebują socjaldemokratów, którzy do tej pory byli u władzy. A ci nie ułatwiają zadania chadekom. Po historycznej porażce wyborczej w SPD panują złe nastroje. W nowym Bundestagu partia ma tylko połowę miejsc, które miała wcześniej. Mimo to nalega na negocjacje „jak równy z równym” – jak podkreśla sekretarz generalny SPD Matthias Miersch. Można wyczuć upór socjaldemokratów, ale także pewność siebie, która wynika ze świadomości własnej niezbędności. CDU/CSU z góry wykluczyły możliwość koalicji z AfD, którą niemiecki kontrwywiad podejrzewa o prawicowy ekstremizm

Grupy robocze zrzeszające około 250 członków

Chadecy i socjaldemokraci utworzyli 16 wspólnych grup roboczych, aby uzgodnić treść i cele przyszłej koalicji. Negocjacje odbywały się za zamkniętymi drzwiami przez dziesięć dni, ale przy ponad 250 politykach w grupach roboczych od czasu do czasu dochodziło do wycieku informacji. Zwłaszcza, gdy sprawy nie układały się najlepiej.

To zupełnie normalne, „że sprawy trochę zgrzytają”, powiedział Lars Klingbeil, przewodniczący partii SPD i frakcji parlamentarnej w Berlinie. – Byłoby również zaskakujące, gdyby kilka tygodni po ciężkiej kampanii wyborczej nastąpiło natychmiastowe porozumienie – dodał.
Podobną opinię wyraził sekretarz generalny CDU Carsten Linnemann, mówiąc o „zachęcających” sygnałach z grup roboczych po posiedzeniu federalnego kierownictwa CDU, ale jednocześnie przyznając, że różnice zdań są czymś naturalnym.

Politycy SPD opuszczają pomieszczenie negocjacyjne

Spory pojawiły się głównie w grupach roboczych ds. podatków/finansów, polityki społecznej i migracji. Można by pomyśleć, że pieniądze nie będą już problemem po tym, jak Bundestag i Bundesrat przyjęły gigantyczny pakiet finansowy na wydatki obronne i inwestycje. Niemniej jednak nadal istnieje problem z podatkami. Do tego stopnia, że negocjatorzy SPD w proteście tymczasowo opuścili salę negocjacyjną.

Nie mniej gorąco dyskutowana jest kwestia zmian, jakie nowy rząd chce wprowadzić w polityce azylowej. Według CDU/CSU, SPD nie wykazała chęci do przyjęcia twardszego stanowiska w tej sprawie. Tymczasem podczas kampanii wyborczej chadecy wysoko zawiesili poprzeczkę i obiecali „prawdziwy zwrot w polityce migracyjnej”. Nielegalne wjazdy do Niemiec miały zostać zredukowane do zera, a osoby ubiegające się o azyl miały być w przyszłości zawracane na granicy.

Dobre sąsiedztwo w UE zagrożone?

We wstępnych porozumieniach przed negocjacjami koalicyjnymi CDU/CSU i SPD stwierdziły, że odsyłanie imigrantów na granicach lądowych powinno odbywać się „w koordynacji z naszymi europejskimi sąsiadami”. W grupie roboczej ds. migracji debatowano teraz nad tym, co to właściwie oznacza. Dla chadeków oznacza to jedynie poinformowanie sąsiada o swoich zamiarach. W żadnym wypadku nie oznacza to chęci uzależnienia się od zgody innych krajów UE. Jednak SPD rozumie to sformułowanie jako wymóg osiągnięcia w sprawie wydalenia konsensusu z odpowiednim krajem sąsiadującym.

Ponadto SPD blokuje żądanie CDU/CSU dotyczące ograniczenia świadczeń socjalnych do „łóżka, chleba i mydła” dla osób ubiegających się o azyl, które są zmuszone do opuszczenia kraju. Poseł SPD do Bundestagu Ralf Stegner, który prowadzi negocjacje, powiedział gazecie „Bild”: „Z SPD nie będzie szemranych zawodów, jeśli chodzi o ludzi, którzy do nas przybyli i nie zrobili nic złego”.
Odrzucono również propozycję chadeków, by w przyszłości uchodźcom z Ukrainy ubiegającym się o azyl wypłacać tylko świadczenia takie, jak dla azylantów. Obecnie otrzymują oni zasiłek obywatelski, który wynosi 563 euro miesięcznie dla osób samotnych. Z kolei osoby ubiegające się o azyl mają prawo do 441 euro.

Trafiła kosa na kamień

Jednak w kwestii migracji chadecy nie chcą pójść na kompromis. Zbyt duże są obawy przed problemem utraty wiarygodności. To oczywiste, że „w kwestii migracji wyraziliśmy poglądy, które nadal podtrzymujemy i jesteśmy głęboko przekonani, że zmiana polityki będzie zależała od tego, czy odniesiemy sukces w tych kwestiach, czy nie”, powiedział sekretarz generalny CDU Carsten Linnemann.

Plan negocjacji koalicyjnych przewiduje, że tak zwana grupa sterująca zajmie się teraz wynikami grup roboczych. Składa się ona z dziewięciu członków kierownictwa partii SPD i dziesięciu czołowych polityków CDU/CSU. – Jestem pewien, że w końcu uda się znaleźć kompromis w trudnych kwestiach dotyczących naszego kraju, które poruszają ludzi, i że zostanie to również osiągnięte w głównej rundzie negocjacji w ciągu najbliższych kilku dni – powiedział z przekonaniem lider SPD Klingbeil.

Rząd w kwietniu? Możliwe, że jeszcze nie

Osiągnięcie kompromisu będzie prawdopodobnie najtrudniejszą częścią negocjacji. Prawdopodobny kolejny kanclerz – lider CDU Friedrich Merz – faktycznie utrzymywał, że będzie w stanie utworzyć rząd do Wielkanocy. Jednak zarówno CDU, jak i SPD nie są już skłonne deklarować konkretnej daty. - Nie poddamy się presji – podkreśla Linnemann. W negocjacjach koalicyjnych „jasność i dokładność mają pierwszeństwo przed szybkością”. Także lider SPD Klingbeil zgadza się, że wszystko musi być dokładnie wynegocjowane.

Teczki ministerialne dopiero na końcu

Organizacja przyszłych resortów i personel nowego rządu zostaną omówione dopiero po wyjaśnieniu kwestii merytorycznych. Do tego czasu Lars Klingbeil ma gotowy apel: - Nie chodzi o to, kto gdzie wygra, jakie trofea zostaną zgarnięte. Ważną rzeczą dla wszystkich zaangażowanych jest to, że mają wspólną odpowiedzialność za nasz kraj.

Lubisz nasze artykuły? Zostań naszym fanem na facebooku! >>