Chorwacja najmłodszym państwem członkowskim UE

Chorwaci zawsze uważali się za obywateli Europy Środkowej, a nie za kraj bałkański. Dzięki akcesji do UE, 1 lipca 2013 roku, wielu jest zdania, że kraj ten znalazł się wreszcie tam, gdzie być powinien, w centum Europy. Przeszkody uniemożliwiające członkostwo zostały pokonane, ale pozostały ważne, nierozwiązane jeszcze problemy, jak korupcja, wysokie bezrobocie i recesja gospodarcza.

Zagrzeb, liczący około 800.000 mieszkańców (blisko 1/5 ludności kraju), jest stolicą, a jednocześnie największym miastem Chorwacji. Do I wojny światowej Chorwacja należała do monarchii austro-węgierskiej. Zagrzeb zbliżył się pod względem architektonicznym do cesarskiego Wiednia a starsi mieszkańcy dostosowali się stylem życia do wiedeńczyków.

Dalmatyńskie miasto Dubrownik położone na południu Chorwacji, jest uosobieniem kultury śródziemnomorskiej. Dubrownik był przez wiele stuleci niezależnym miastem-republiką a jako potęga handlowa odwiecznym przeciwnikiem Wenecji. Stare miasto Dubrownika jest od 1979 roku na liście dziedzictwa kulturowego UNESCO. Dla większości mieszkańców Dubrownika turystyka jest głównym źródłem dochodu.

Chorwacja była w latach 1918-1991, czyli ponad 70 lat, częścią Jugosławii. A jednak marzenie o niepodległym państwie było ciągle żywe. 25 czerwca 1991 roku ówczesny prezydent tego kraju Franjo Tudjman ogłosił niepodległość Chorwacji.

Tuż po deklaracji niepodległości, w Chorwacji wybuchło powstanie mniejszości serbskiej, a następnie doszło do interwencji armii serbskiej na terytorium państwa chorwackiego. Wojna trwała cztery lata. Zginęło prawie 22.000 osób, setki tysięcy wypędzono i zburzono wiele domów. Pod koniec 1995 roku zawarto układ pokojowy.

W czasie wojny prawie 700.000 Chorwatów musiało opuścić swoje domostwa. Wielu znalazło schronienie w Niemczech. W ostatniej fazie wojny z Chorwacji uciekło około 250.000 Serbów. Chorwaci tymczasem powrócili do kraju, ale wielu Serbów chorwackich ciągle jeszcze żyje w Serbii ze statutem uchodźców. Po akcesji Chorwacji do UE będą mogli wrócić z powrotem do tego kraju.

Groźnym reliktem wojny w Chorwacji są miny. Ukryte są jeszcze na prawie 680 km2 powierzchni kraju. Zatem Chorwacja wchodzi do UE wraz z minami. Według szacunków, w czasie wojny zakopano ok. 90 tysięcy min, i dokładnie nie wiadomo gdzie. Od zakończenia wojny miny uśmierciły w Chorwacji ponad 500 osób. Do 2019 roku mają być całkowicie usunięte.

Niezadowalająca współpraca z Trybunałem ONZ ds. zbrodni w byłej Jugosławi (ICTY) w Hadze, utrudniła zbliżenie Chorwacji do UE. Wielu Chorwatów sądziło, że ich generałowie byli bohaterami, a nie zbrodniarzami wojennymi. I dlatego dopiero po wielu latach Chorwacja wydała generała Ante Gotovinę. W Hadze został w końcu uniewinniony i owacyjnie przyjęty w swoim kraju.

Dla Chorwatów UE jest nie tylko ziemią obiecaną. W referendum ws.akcesji głos zabrali również eurosceptycy. Obawiają się oni gospodarczego i politycznego dyktatu Brukseli. Uważają też, że ich kraj zostanie "wykorzystany". Większość mieszkańców tego kraju widzi to jednak inaczej - i dlatego opowiedziała się za UE.

Chorwacja tkwi już od pięciu lat w poważnym kryzysie gospodarczym. Bezrobocie utrzymuje się na poziomie prawie 23 procent. Najbardziej bezrobocie dokucza młodym Chrwatom i wynosi blisko 40 procent. Wielu dobrze wykształconych młodych ludzi jest skłonnych wyemigrować z kraju i poszukać szczęścia na europejskim rynku pracy.

Turystyka jest najważniejszą gałęzią przemysłu Chorwacji. Głównym celem urlopowiczów jest Adriatyk i jego wybrzeże „z tysiącem wysepek”, jak się mawia w kraju. Chorwaci są przekonani, że mają „najpiękniejsze morze świata“ i też najchętniej spędzają tam urlop. Po przystąpieniu do UE obiecują sobie dalszy rozwój turystyki.

W Chorwacji popularne są też inne dyscypliny sportu jak piłka ręczna, wodna, czy tenis, ale piłka nożna jest i pozostanie sportem numer 1. Dumą i udręką Chorwatów jest ich ekipa narodowa. Oficjalnie zalicza się ją do dziesięciu najlepszych w Europie. Na MŚ w 1998 we Francji, Chorwacja zajęła trzecie miejsce.

W Chorwacji ludzie umawiają się przeważnie w kawiarniach, których jest w kraju bez liku. W słoneczne dni zapełniają się kawiarniane ogródki. Najchętniej zamawia się tam cappuccino, albo espresso. Chorwaci ogromną wagę przywiązują do wygody, urokliwości miejsca i stylu.

Nie można mówić o euforii z powodu akcesji Chorwacji do UE, ale na pewno o radości. Chorwaci wiedzą, że przez noc nie pozbędą się wszystkich problemów. Wierzą jednak, że otworzą się przed nimi nowe perspektywy. Wreszcie zostały spełnione wieloletnie oczekiwania - Chorwacja znalazła się w centrum Europy.