Трамп и Путин во Алјаска: Средба без договор

Првата средба на Доналд Трамп и Владимир Путин по 2018 година траела два часа и 45 минути. Главната тема на состанокот меѓу американскиот претседател  Доналд Трамп  и рускиот претседател  Владимир Путин  во Алјаска требаше да биде да се стави крај на агресорската  војна на Русија против Украина.  Но, се чини дека нема конкретен исход.

Трамп и Путин извлекоа позитивен заклучок од нивните разговори, кои според изјавата за медиумите на Путин, кој зборуваше прв, биле конструктивни и значајни: „Воспоставивме добри директни контакти со г-дин Трамп“.

Во однос на Украина, Путин му се заблагодари на Трамп за неговите напори за решавање на конфликтот, зборуваше за договори што би можеле да послужат како почетна точка за решение, но не даде детали. Сепак, рече дека конфликтот бил една од централните теми на самитот, дека се залага за безбедност во Европа. Безбедноста на Украина исто така мора да биде гарантирана, но не објасни што мисли под тоа.

Путин го нагласи историскиот однос меѓу Русија и САД. Двете земји заедно ги победиле непријателите. Можно е односите да се продлабочат, дури и ако условите во моментов се тешки.

„Нема договор додека не склучам договор"

И Трамп ја пофали атмосферата на разговорите, но и тој остана нејасен. „Имавме исклучително продуктивен состанок и се согласивме за многу точки. Остануваат многу малку спорни. Некои не се толку важни. Една можеби е најважна, но имаме многу добри шанси да ја постигнеме нашата цел. Сè уште не сме на целта, но имаме многу добри шанси. Нема договор додека  не се постигне договор.“

Трамп најави дека сега ќе разговара телефонски со НАТО и украинскиот претседател  Володимир Зеленски. Прашања од  новинарите не беа дозволени по изјавите на двајцата претседатели.

Европејците прво сакаат прекин на огнот

Зеленски и неговите  европски сојузници   мораа да го следат самитот од далеку.  На иницијатива на германскиот канцелар Фридрих Мерц, европските сојузници се обидоа да најдат заедничка основа со  САД во деновите пред самитот.

Меѓу барањата од Европа што Мерц ги наведе однапред беше дека  Украина мора да биде на масата за следниот состанок,  дека прекинот на огнот е неопходен пред да започнат преговорите. Кога се дискутираат територијални прашања, сегашната линија на фронтот мора да биде почетна точка, рече Мерц, кој ја исклучи можноста за признавање на руските освојувања кои не соодветствуваат  на меѓународното право. Понатаму, според Мерц, на Украина ѝ  се потребни безбедносни гаранции и мора да одржува силна армија.

Следната средба во Москва?

Трамп не даде индикации за прекин на огнот, безбедносни гаранции или последователен состанок со Зеленски по состанокот во Алјаска. Трамп не ја повтори ни својата  закана за „многу сериозни последици“  за Русија доколку нападите врз Украина не престанат веднаш. Само пред една недела, американскиот претседател дозволи ултиматумот до Путин да истече без последици.

За Путин, тоа беше неговиот прв прием од американски претседател откако нареди  масивен напад на  Русија врз Украина во февруари 2022 година. Шефот на Кремљ беше изолиран од САД и нивните сојузници со години, а Меѓународниот кривичен суд дури издаде и налог за апсење на Путин во март 2023 година за воени злосторства. Затоа, критичарите го обвинуваат Трамп дека за прв пат повторно му дава на Путин голема сцена.

Според Трамп, наскоро би можела да следи уште една средба меѓу двајцата шефови на држави. Путин побрза да одговори: „Следниот пат во Москва“. Американскиот претседател меѓутоа одби да се обврзе на ова. „Тоа е интересно. Ова веројатно ќе ме доведе во неволја“, рече тој, смешкајќи се, пред да додаде: „Можам да замислам дека тоа ќе се случи“.