Германија: АфД е десничарски екстремен „сомнителен случај“

Во тековната дебата за  Алтернатива за Германија  (АфД) во последните денови, се дискутираше само за нејзината категоризација како партија со „потврдени екстремистички аспирации“. Со ова се тргна настрана фактот дека судската постапка во врска со класификацијата на АфД како „сомнителен случај“ сè уште не е завршена. Така, АфД во последно време постојано одново истакнуваше дека класификацијата на целата партија како екстремно десничарски „сомнителен случај“ од страна на Службата за заштита на уставниот поредок сè уште не е правосилна. Но, тоа сега е завршено: партијата не успеа со својата жалба против одлуката да не се дозволи ревизија пред Сојузниот управен суд во Лајпциг, значи нема да има ревизија.

Пресудата од Минстер е правосилна

Во мај 2024 година, Вишиот управен суд на сојузната покраина Северна Рајна-Вестфалија во Минстер одлучи: На Сојузната служба за заштита на уставниот поредок ѝ беше дозволено да ја класифицира АфД како крајно десничарски „сомнителен случај“.  Во образложението на пресудата се наведува дека има доволно факти што покажуваат дека  партијата се стреми кон цели насочени против човековото достоинство  на одредени општествени групи и  против демократскиот поредок.

Постои „основано сомневање дека политичките цели на барем значаен дел од АфД вклучуваат давање на германски граѓани со мигрантско потекло правно деградиран статус“, истакна судот. И заклучи дека затоа е оправдано Сојузната служба за заштита на уставниот поредок да ја третира целата партија како „сомнителен случај“ и да може да ја следи со средствата на разузнавачката служба. Ова значи дека може да ја следи АфД или дури и да регрутира информатори од рамките на партијата.

Истовремено, Вишиот управен суд не дозволи ревизија на сопствената пресуда. Образложението е, едноставно кажано: случајот е значаен за јавноста и политички важен, но од правна страна станува збор само за примена на веќе познати законски одредби. Затоа, нема основа за преиспитување пред највисокиот германски административен суд во Лајпциг.

Жалбата на АфД без успех

АфД поднесе жалба против ова одбивање на ревизијата. Пресудата од Минстер, тврдеа тие, во голема мера отстапува од претходната судска пракса на Сојузниот управен суд, како и на Сојузниот уставен суд. Покрај тоа, Вишиот управен суд во Минстер произволно отфрлил неколку барања за изземање на судии. И според АфД, тој не ја разјаснил целосно фактичката состојба.

Сојузниот управен суд во Лајпциг не го делел тоа мислење: причините наведени од АфД за дозволување на ревизијата не биле исполнети, беше кратко објавено од Лајпциг.

Нема влијание врз постапката во врска со „потврдени екстремистички тенденции“

Од 2 мај оваа година, дискусијата во  Германија првенствено се водеше околу фактот дека Сојузната служба за заштита на уставниот поредок во меѓувреме дури и ја класифицираше АфД во категоријата „потврдени екстремистички тенденции“,  односно во највисоката категорија. Во принцип, во овој случај разузнавачките средства можат да се користат почесто и полесно. Сепак, оваа класификација не е предмет на судската одлука од овој вторник (22 јули): дали ставањето во највисоката категорија е оправдано или не, ќе се одлучи во посебна судска постапка.

Таа веќе започна - врз основа на итните барања на партијата пред Управниот суд во Келн. Затоа, таа постапка е сè уште на самиот почеток. Не можат да се извлечат непосредни заклучоци од одлуката од вторникот за оваа втора постапка.

Имено, за класификацијата како „потврден екстремистички случај“ важат различни правни критериуми отколку за „сомнителен случај“. Може да потрае неколку години пред да се донесе конечна одлука.

Автор: Кристоф Келбах, АРД