Србија: Да се победи Вучиќ под негови услови?

Тркалезната маса на опозицијата, каде што се дискутираше за изборните услови, помина без голем јавен интерес. Темата е стара, условите се исто толку лоши, а на она што требаше да биде собир на сите опозициски актери, не беа присутни најважните - студентите.

Темата беше ревизија на избирачкиот список. „На крајот од оваа борба, нè чекаат избори и важно е да не бидеме пасивни, туку прогресивни и да се обидеме барем малку да ја подобриме изборната средина за тој ден“, рече Мирослав Алексиќ, првиот човек на Српското народно движење, кој повика на тркалезна маса во средата.

Сепак, освен студентите, недостасуваа и некои други - Демократската партија, коалицијата Нада, вонпарламентарното движење Крени-Пермени, иницијативата ПроГлас.

И критиките за тркалезната маса беа очекувани - без студентите, велат многумина, тешко дека вреди.

Алек Кавчиќ, основачот на истоимената фондација, рече дека студентите се иницијатори и носители на бранот и дека тие не му ја препуштиле улогата на поканители на тркалезната маса на никого. Според Кавчиќ, злонамерно е да им се одземе иницијативата.

Бојан Клачар, извршен директор на ЦеСИД, кој беше учесник на тркалезната маса, смета дека студентите донеле стратешка одлука за нивните приоритети.

„Проценката на студентите е дека можат да ја мобилизираат јавноста да излезе на гласање, без оглед на фактот дека условите за избор се нееднакви“, вели Клачар за ДВ.

„Другиот дел од опозицискиот спектар смета дека тие два процеса не мора да се исклучуваат меѓусебно, што, меѓу другото, беше една од причините за состанокот на опозицијата. А тоа е идејата дека е можно да се работи на изборните услови и да се оди на избори“, додава Клачар.

Вучиќ во секоја трка

Владините претставници, исто така, реагираа на тркалезната маса како што се очекуваше. Претседателката на Собранието, Ана Брнабиќ, напиша на Х дека „коалицијата блокада-губитник“ може да учествува на изборите само ако претседателот на Србија, Александар Вучиќ, не учествува на нив.

Нејзиниот коментар доаѓа по наводниот документ од таа тркалезна маса, во кој како „неопходен чекор“ се наведува одвојувањето на функцијата претседател на републиката од партиската кампања.

Досега, СНС влезе во сите изборни трки со името на Александар Вучиќ во името на листата и во кампањата. Иако тој дури и не се кандидира ни за пратеник, особено не на локалните избори.

Додека небрежните преговори за изборните услови се влечат со години - понекогаш со посредство на ЕУ - се чини дека преовладува мислењето на опозициската јавност дека нема ништо што би ги подобрило изборните услови и дека мора да се победи во овие услови. Како ДОС на изборите во 2000 година.

Победа без услови?

Некои анкети на јавното мислење, кои претседателот Вучиќ редовно ги игнорира, сугерираат дека потенцијалниот „студентски список“ би можел да победи.

Агенцијата Спринт Инсајт објави дека, во случај на изборите да постојат само студентската и листата на Вучиќ, првата би победила со 55 наспроти 42 отсто. 

Политикологот Александар Ивковиќ за ДВ вели дека затоа е во интерес на владејачката коалиција да ги задржи работите какви што се.

„На национално ниво, во ситуација кога резултатот е релативно близок, изборните услови не можат да се игнорираат како фактор во предноста на власта, бидејќи тоа може да направи клучна разлика“, вели тој.

Но, додава, ова не значи дека има големи шанси условите да се подобрат. „Напротив, власта сега е уште помалку заинтересирана да прави големи отстапки.“

Тој потсетува дека опозицијата била поделена на две колони - оние кои одат на избори и оние кои ги бојкотираат токму поради изборните услови. Во коренот на тоа е погрешното сфаќање дека има реална шанса да се подобрат изборните услови, вели нашиот соговорник.

„Ова не значи дека не треба да се обидуваме да постигнеме подобрувања секаде каде што е можно - на пример, транспарентноста на работата на РИК е еден од ретките позитивни случувања во последните години - но, треба да пристапиме кон оваа тема со реални очекувања“, заклучува Ивковиќ.