САД и Јапонија се договорија за царините
23 јули 2025Американскиот претседател Доналд Трамп објави дека е постигнат трговски договор со Јапонија. Двете земји се согласија на „реципрочни“ царини од 15 проценти, објави Трамп на својата платформа Truth Social.
Пред околу две недели, Трамп испрати писмо до Јапонија, во кое се наведува дека ќе бидат воведени царини од 25 проценти за целиот увоз почнувајќи од 1 август. Според договорот, тие сега се намалени на 15 проценти.
Јапонија треба да инвестира повеќе во САД
Трамп изрази задоволство од договорот. „Тукушто склучивме огромен договор со Јапонија, можеби најголемиот договор склучен досега“, напиша Трамп.
Претседателот на САД изјави дека Јапонија, по негово „упатување“, ќе инвестира 550 милијарди долари (приближно 470 милијарди евра) во Соединетите Американски Држави. Деталите за овие инвестиции сè уште не се откриени. Трамп само рече дека 90 проценти од профитот ќе остане во САД, каде што ќе се создадат „стотици илјади работни места“. Освен тоа, Јапонија треба да ги отвори своите пазари за трговија со САД. Ова би вклучувало автомобили, камиони, ориз и одредени земјоделски производи.
Јапонскиот премиер Шигеру Ишиба изјави дека од сите земји што имаат трговски суфицит со САД, неговата земја го обезбедила најдобриот договор. „Ова е најниската царинска стапка меѓу земјите што имаат трговски суфицит со Соединетите Американски Држави“, рече Ишиба.
Олеснување за јапонските производители на автомобили
Како реакција на објавувањето на договорот, цените на акциите во Токио нагло пораснаа. Индексот Никеи порасна за 3,5 проценти.
Особено големо беше олеснувањето кај производителите на автомобили. Трговскиот договор особено го поттикнува автомобилскиот сектор, а акциите на производителите на автомобили се меѓу фаворитите. Лидерот во индустријата, Тојота, забележа пораст на акциите од над 14 проценти, а другите акции на автомобили исто така забележаа двоцифрен процентен раст.
Главниот преговарач на Јапонија, Рјосеи Аказава, се фокусираше на намалување на царините за автомобили, бидејќи тоа е најголемиот извозен сектор на Јапонија во трговијата со САД. Според јапонскиот премиер Ишиба, договорот не предвидува квоти за јапонски автомобили увезени во САД. „Преговаравме за да го заштитиме она што треба да се заштити и да постигнеме договор што ги задоволува националните интереси на двете земји“, рече премиерот.
Критики од американските производители на автомобили
Американските производители на автомобили Џенерал Моторс, Форд и концернот мајка на Крајслер, Стелантис, го критикуваат договорот, велејќи дека тој ќе ги намали царините за увоз на автомобили од Јапонија на 15 проценти, додека царините за увоз од Канада и Мексико ќе останат на 25 проценти.
„Секој договор што наметнува пониска царина за јапонски увоз, каде практично нема никаков удел од САД, отколку за возила произведени во Северна Америка, каде има висок удел од САД, е лош договор за американската индустрија и американските автомобилски работници“, оцени Мет Блант, раководител на Американскиот совет за автомобилска политика, кој ги претставува трите производители на автомобили од Детроит. Американските производители на автомобили, имено, увезуваат автоделови од соседните Мексико и Канада.
Царините за челик и алуминиум остануваат
Според јапонскиот јавен радиодифузер НХК, двете земји се согласиле да ја одржат сегашната царина од 50 проценти за челик и алуминиум како дел од нивниот билатерален трговски договор.
САД се најголемиот извозен пазар на Јапонија. Економистите проценија дека царините на Трамп би можеле да го намалат јапонскиот БДП до еден процент.