Лимит за мигранти во училиштата - добра идеја?

Кога Сабине Шварц (името е променето од редакцијата) дознала за идејата на сојузната министерка за образование преку порака на Ватсап од пријателка, таа прво помислила дека е лоша шега. Министерката Карин Прин сугерира дека квота за мигранти во германските училишта е „можен модел“, но дека треба да се разгледаат и други земји, „за да се види дали на крајот ќе биде 30 или 40 проценти“.

Ако некој треба да се почувствува повикан со оваа идеја, тоа е Шварц: Таа е директорка на основно училиште во покраината Северна Рајна-Вестфалија со речиси 350 ученици, од кои повеќе од 80 проценти доаѓаат од мигрантски семејства.

Но, предлогот на Прин нема да функционира во реалноста, оценува таа за ДВ: „Мислам дека не размислувала ниту за политиката за домување, ни за ставовите на луѓето, ниту пак има поим каква е всушност ситуацијата во некои населби. Бидејќи тогаш луѓето од нашата населба би морале да се преселат, барем ако сакаат да одат на училиште блиску до местото каде што живеат. Ние дури и не ја достигнуваме квотата на луѓе овде кои би биле опишани како лица кои говорат германски или германски“.

Уделот на мигранти е важен критериум за многу родители 

Уделот на мигранти во соседството на нејзиното основно училиште е 60 проценти. Но, Германците кои живеат во куќи веднаш до нивното училиште би сакале да ги праќаат своите деца во други училишта, вели Шварц, што е тажно.

Кога станува збор за образованието, луѓето во Германија претпочитаат да се држат „меѓу своите“: Пред речиси 20 години, Северна Рајна-Вестфалија го укина условот за испраќање на детето во блиско училиште, па дури и за основните училишта важи принципот на слободен избор на училиште. Последица: Германските семејства кои се свесни за важноста на образованието ги избегнуваат училиштата како она на Шварц - од страв дека високиот удел на мигранти би можел негативно да влијае на училишниот успех на нивните деца.

„Она што секогаш го слушате е изедначувањето на миграцијата со пониско ниво на образование и дека децата учат побавно. Но, тоа воопшто не е вистина. На пример, ние имавме корист од бранот бегалци во 2015 година затоа што имавме многу деца кои беа многу заинтересирани за добро образование.“

Шварц го критикува фактот што сите деца се ставаат „во ист лонец“: „Трауматизирани деца со бегалски искуства кои не можат ни да почнат да размислуваат за образование, деца кои се многу заинтересирани за образование и деца кои избегале од сиромаштија“. Мотото на нејзиното училиште не без причина гласи: Секое дете е добредојдено, без разлика од каде доаѓа. И ниедно дете не е напуштено.

Германија има само просечни резултати во образованието

Кога станува збор за образованието во Германија, едно е сигурно: наставниците, родителите, учениците и експертите се согласуваат дека на системот итно му е потребна реформа и дека работите не можат да продолжат како што се. Германија има премногу слаби резултати во многу категории: Во последната студија ПИСА во 2022 година, Германија беше рангирана на средина во меѓународната споредба. Вештината на 15-годишниците во читање, математика и наука падна на досега најниските забележани нивоа.

Според Меѓународната студија за читање во основните училишта (PIRLS) од 2023 година, едно од четири четвртоодделенци во Германија има тешкотии со читањето. И, истата година, 56.000 ученици го напуштиле училиштето во оваа земја без квалификација. Тоа се повеќе од седум проценти, а трендот е во пораст. Но, кога експерт или политичар се осмелува да излезе со некаков предлог за подобрување, негодувањето е традиционално огромно.

Има и одобрување за иницијативата на Прин за училиштата

Не е мал бројот на оние кои можат и целосно да го разберат пристапот на Прин. Еден аргумент: украинските деца беа исто така распределени што е можно порамномерно меѓу училиштата по нивното пристигнување. Познатиот германски истражувач за образование Клаус Хурелман, за ДВ пишува: „Предлогот на министерката е разбирлив, бидејќи добро направен состав на училишните одделенија и групите за учење во зависност од потеклото на децата, јасно води кон подобра работа“.

Сепак, предлогот е тешко да се спроведе во пракса бидејќи бара идентификација на потеклото, што многу родители и ученици го сметаат за дискриминаторски. „Недоразбирањата кои произлегуваат од тоа и перципираната дискриминација не ги надминуваат потенцијалните предности. Подобри пристапи би биле да се поддржат училиштата со многу висок процент на деца и млади луѓе со јазични тешкотии“.

Поттик за еднакви можности

Претседателот на Германското здружение на наставници, Штефан Дил, е на исто мислење: Училиштата со висок процент на мигранти треба да имаат „130 проценти“ персонал над она што е потребно за основно покривање на наставата за да можат да понудат мерки за поддршка. Дил во овој контекст ја фали програмата за шанси за старт на сојузната и покраинските влади: Тие ќе издвојат 20 милијарди евра во текот на следните неколку години за 4.000 училишта каде има голем број на мигранти. Дил ја поздравува дебатата иницирана од Прин, но се сомнева дека нејзиниот предлог ќе пропадне поради имплементацијата и ќе го помести проблемот: германските родители потоа ќе ги праќаат своите деца во приватни училишта.

Дил за ДВ пишува: „Германското здружение на наставници со години истакнува дека наставата е значително потешка кога многу ученици немаат доволно познавање на германскиот јазик. Сепак, според нас, е малку корисно да се прераспределуваат учениците само за да се постигне одредена квота во поединечни одделенија. Ова е тешко изводливо од организациска перспектива и не промовира социјална кохезија во рамките на училишната заедница.“

Учениците го критикуваат стигматизирањето

Сојузната ученичка конференција остро ја критикуваше идејата на Прин за мигрантска квота во германските училишта бидејќи, како што се вели, таа испраќа опасна порака дека не сите деца се подеднакво добредојдени. Ваквите квоти не промовираат пофер образовен систем, туку стигматизација, оценува Сојузната ученичка конференција. Потеклото, според нив, никогаш не треба да стане критериум за образовни можности. И: Училиштата мора да бидат места на учество, а не исклучување.

Но, учениците можат да се согласат со еден предлог на министерката за образование: „Ги поддржуваме тестовите за познавање на германскиот јазик за четиригодишни деца предложени од Карин Прин. Но, тие мора да се воведат на национално ниво и да бидат задолжителни за сите деца во Германија. Доколку резултатите се несоодветни, мора да се спроведат целни, сеопфатни мерки за поддршка - рано, обврзувачки и ефикасно. Ова е единствениот начин да се обезбеди секое дете да го започне својот образовен пат со еднакви шанси.“

Овој текст првично е објавен на ДВ на германски јазик