Дали Русија подготвува напад врз НАТО?
5 април 2025Тонот што одекнуваше во зборовите на Карстен Бројер звучеше поалармантно од порано. Генералниот инспектор на Бундесверот пред две недели беше гостин во ток-шоуто на Сандра Мајшбергер на АРД. Водителката го праша дали Западот може да здивне по евентуалниот прекин на огнот во Украина.
Бројер реагираше претпазливо согласност неговата позиција, но сепак невообичаено јасно: Не, нема одмор. За рускиот претседател Владимир Путин, тој рече дека не станува збор само за Украина. Русија продолжува да се вооружува, додаде тој.
Крајот на војната во Украина, рече Бројер, нема да доведе до „повторeн мир на европскиот континент“. Конечно, Карло Масала, професор на Универзитетот Бундесвер во Минхен, кратко изјави: „Русија се подготвува за голема војна“.
Трајна закана за Европа
Деновиве, особено претставниците на германските вооружени сили, подиректно и појасно од кога било досега предупредуваат за трајната закана за мирот во Европа од страна на Русија и можен напад врз земја на НАТО. Според истражувањето на WDR, NDR и Süddeutsche Zeitung, ваквата построга оценка се темели на неколку нови проценки на ситуацијата од страна на европските разузнавачки служби, вклучително и заедничката Федерална разузнавачка служба (БНД) и Бундесверот.
Во нивниот извештај, како што се дознава, се наведува дека Русија најверојатно ќе ги создаде сите неопходни услови за да води „конвенционална војна од големи размери“ до крајот на деценијата.
Империјалистички цели
Оваа проценка на ситуацијата е стара само неколку недели. Извештајот објаснува зошто и воените експерти и претставниците на Бундесверот неодамна изразија таква загриженост. Во него, аналитичарите опишуваат како изгледа заканата од нивна перспектива.
Тоа е резиме и проценка на информациите собрани од Бундесверот и БНД во последните години. Покрај отворените извори, ова вклучува разузнавачки наоди, сателитско извидување и анализи на економската и воената ситуација. Прогнозите повеќепати се опишани како „речиси сигурни“, што е највисока категорија на скалата за рејтинг на разузнавачките агенции.
Основната порака на анализата му сугерира на Западот дека конфликтот со Москва може да ескалира и да трае долго. Русија, како што се вели, се гледа себеси во систематски конфликт со Западот и е подготвена да ги оствари своите империјалистички цели со воена сила, дури и надвор од Украина, иако во моментов нема докази за „непосредна конфронтација меѓу Русија и НАТО“.
Наскоро можна ограничена воена акција
Руските вооружени сили, се наведува понатаму, веќе извесно време делуваат од позиција на сила во Украина. Москва не покажува сериозни знаци на подготвеност за компромис околу конфликтот и би можела да ја продолжи војната и оваа година, според прогнозите на разузнавачките и воените аналитичари. И покрај санкциите, се вели дека Русија е во позиција да се позиционира воено на таков начин што наскоро би можела да нападне земја на НАТО.
Оваа проценка е во согласност со доверливата анализа на литванската разузнавачка служба за внатрешни работи ВСД. Во безбедносните кругови, оваа услуга е позната како исклучително професионална за Русија. Во извештајот на ВСД, аналитичарите во Вилнус заклучуваат дека Русија нема да може да води „конвенционална војна од големи размери против НАТО“ на среден рок. Но, и покрај војната во Украина, капацитетите на Русија биле доволни да „иницира ограничена воена акција против една или повеќе земји на НАТО“.
Русија уште има доволно муниција, се наведува во документот на ВСД. „Иако западните санкции имаа негативно влијание врз руската индустрија за оружје, обемот на производство на артилериски гранати, ракети и други клучни категории муниција расте од година во година“, велат литванските разузнавачки аналитичари. Русија, понатаму наведуваат, сè уште може да ја финансира војната.
„Русија сè уште не ја достигнала границата на својот финансиски капацитет“, се наведува понатаму во документот. Трошоците на Кремљ за војската „се зголемуваат секоја година со неверојатна стапка“, според ВСД. Се проценува дека тие би можеле да изнесуваат околу 120 милијарди евра во 2025 година.
Лекции од минатите години
Русија не само што може да ги компензира големите загуби во работна сила и материјал во Украина, туку може дури и да го забрза повторното вооружување, сметаат германските разузнавачи. Според проценката на ситуацијата, руската воена економија произведува повеќе отколку што е потребно за војната против Украина. Путин, исто така, нареди регрутирање до 1,5 милиони дополнителни војници до 2026 година.
Тоа што германската БНД ги анализира работите исто толку остро и речиси алармантно, може да биде и поука од несреќниот рејтинг во последните години. По хаотичната евакуација на германската амбасада во Кабул во август 2021 година, службата се соочи со критики дека не ги приспособила своите сценарија доволно брзо на случувањата во тоа време.
Службата, исто така, првично изгледаше незадоволна од почетокот на руската агресивна војна против Украина: кога Русија распореди трупи на границата со Украина во зимата 2021/2022 година. Не сите во БНД мислеа дека е веројатно дека Путин навистина ќе се осмели да изврши инвазија.
Тестирање на сојузот
Во тоа време, знаците беа сосема јасни. Американските тајни служби, на пример, предупредија дека залихите на крв веќе се транспортираат. Покрај тоа, во Русија беше променет закон кој дозволува создавање масовни гробници за загинати во војна.
Разузнавачката служба можеби сега не сака да биде обвинета дека не ги препознала или погрешно ги толкува знаците на времето. Затоа, претседателот на БНД, Бруно Кал, на крајот на ноември предупреди: руската армија се сомнева во подготвеноста на НАТО да се одбрани и Москва можеби наскоро ќе сака да го тестира сојузот.
Воздухопловните сили и морнарицата способни за дејствување на Балтикот
Но, каде може да се случи таков тест за НАТО? Балтичките држави, кои порано биле дел од Советскиот Сојуз, се вели дека се особено ранливи и, според доктрината на Путин, се сметаат за изгубена територија на империјата. Експерти од БНД и Бундесверот исто така ја испитаа ситуацијата таму и дојдоа до двосмислен заклучок.
Приближно три четвртини од војниците и опремата на руските трупи од пограничните области со балтичките земји во моментов се ангажирани во Украина. Сепак, тоа не се однесува на руските воздухопловни сили и морнарицата, кои остануваат целосно оперативни во балтичкиот регион. Сепак, заканата од руска инвазија на балтичките земји во моментов се смета за доста ниска, велат службите. Но, ова може брзо да се промени.
Балтикот е подобро подготвен
Доколку дојде до прекин на огнот или каква било мировна ситуација во Украина, разузнавачките служби велат дека е многу веројатно руските војници да се повлечат. Поради повторното вооружување, изгубениот материјал во Украина веројатно одамна би бил надоместен: руските војници би се вратиле, а касарните и магацините за оружје повторно би биле полни. Русија тогаш би можела, како што се наведува, да ги концентрира своите сили директно на земја од НАТО.
Сепак, германските аналитичари посочуваат и охрабрувачки аспекти: влијанието на Русија во трите балтички земји, политички, социјално и економски, значително се намали. Граѓаните кои зборуваат руски стануваат сè подобро интегрирани, а отпорноста на населението на обиди за дестабилизација и влијание од Москва е зајакната. Сето тоа, се наведува, се настани од последниве години кои, во најмала рака, ја отежнуваат руската експанзија.