50-дневен рок: Дали Трамп ќе го задржи притисокот врз Путин?
15 јули 2025Доналд Трамп ја промени својата политика кон Русија на два начина. Прво, Трамп им се заканува на Русија и нејзините трговски партнери со нови економски санкции и тоа го комбинира со ултиматум. Тој изјави дека ќе воведе таканаречени секундарни царини доколку Русија не се согласи на прекин на огнот во војната во Украина во рок од 50 дена – царини „кои изнесуваат приближно 100 проценти“. Трамп ги таргетира земјите како Кина и Индија, кои продолжуваат да купуваат нафта и гас од Русија и со тоа да ја полнат воената каса на Владимир Путин. Во нацрт-пакетот санкции, американскиот Сенат предложи уште повисоки казнени царини, до 500 проценти за земјите кои продолжуваат да купуваат нафта, гас и други суровини од Русија.
Испораки на оружје како „трговски договор“
Второ, Трамп се согласи на нови испораки на оружје за Украина, настрана од оние што веќе ги вети неговиот претходник, Џо Бајден. На заедничката прес-конференција со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во Белата куќа, Трамп зборуваше за „трговски договор“: САД ќе ѝ испратат на Украина ново оружје - а Европејците ќе платат.
Кратко по неговите разговори во Пентагон, германскиот министер за одбрана Борис Писториус потврди дека Германија е подготвена да купи два нови системи за воздушна одбрана „Патриот“ за Украина: „Зборуваме за околу една милијарда за комплетен систем „Патриот““, рече Писториус во врска со трошоците.
„Навистина голема работа“
Според генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, покрај Германија, Норвешка, Финска, Шведска, Данска, Велика Британија и Канада се исто така подготвени да купат оружје за Украина. „Ова е навистина голема работа“, изјави Руте, осврнувајќи се на подготвеноста на Трамп да испорача оружје произведено во САД доколку другите земји од НАТО платат за него. „Тоа значи дека Украина ќе добие огромни количини воена опрема, за воздушна одбрана, но и во форма на повеќе ракети и муниција“, нагласи Руте.
Дали е ова трајна промена на курсот? Експертите се скептични
Дали е ова трајна промена во политиката на Доналд Трамп кон Русија и дали решително ќе го зголеми притисокот врз Путин? Американските воени експерти остануваат скептични. „Видовме голем број ултиматуми од Трамп во минатото“, вели Џенифер Кавана од тинк-тенкот „Приоритети на одбраната“ во Вашингтон. Таа не верува дека овој 50-дневен ултиматум ќе го промени ставот на Путин на кој било начин, вели политикологот во интервју за АРД. На крајот на краиштата, санкциите со кои се закани Трамп би можеле „да ѝ наштетат на американската економија повеќе отколку на кој било друг“. Покрај тоа, се чини дека Трамп го менува својот став кон Путин и ситуацијата во Украина „скоро секоја недела“, истакнува експертката.
„Тој ја прави оваа војна за своја војна"
Во врска со најавените нови испораки на оружје, Кавана вели: „Се надеваме дека овие системи за воздушна одбрана 'Патриот', ако навистина брзо пристигнат во Украина, барем ќе можат да заштитат цивилни објекти и да спасат животи. Но, ова не се оружја што решително ќе го променат воениот баланс на моќ на фронтот.“ Сепак, политикологот препознава трајна промена во еден аспект: досега, Трамп секогаш ја нарекуваше војната против Украина 'војната на Бајден' во однос на својот претходник: „Со објавувањето на нов пат за Украина да добие помош, тој, исто така, ја прави оваа војна за своја војна“, вели Кавана. Ова значително ќе му отежни на Трамп во иднина да ги следи оние гласови во неговата администрација кои сакаат целосно да се дистанцираат од Украина. Германскиот министер за одбрана Писториус одговори на прашањето дали најавите на Трамп претставуваат пресвртница велејќи: „Претпазлив сум со ваквите предвидувања или очекувања. Но, да, тоа би можело да биде случај - особено ако, по 50 дена, санкциите всушност стапат на сила и покажат ефект. А сега зависи од многу луѓе во светот да влијаат врз Путин, да се анимираат."
Автор: Ралф Борхард, АРД