پس از خسارات ناشی از حمله اسرائیل؛ بازگشت زندانیان به اوین
۱۴۰۴ شهریور ۱, شنبهبر اساس گزارش نیویورک تایمز، زندان اوین تهران که در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر میان اسرائیل و ایران به شدت آسیب دیده بود، فعالیت خود را بهطور محدود از سر گرفته است. طبق این گزارش، حدود ۶۰۰ زندانی مرد، که بخشی از آنها زندانیان سیاسی هستند، به دو بخش بازسازیشده این زندان بازگردانده شدهاند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
در همین حال رسانههای ایرانی گزارش دادهاند که در این بخشها، پنجرهها و درها تعویض و آوارها جمعآوری شده است. با این حال، بخش عمده زندان همچنان غیرقابل استفاده است.
حمله هوایی اسرائیل در ۲۳ ژوئن (۲ تیر) ساختمانهای اداری اوین، بیمارستان، محل ملاقاتها، امکانات رفاهی و چندین بلوک مسکونی را تخریب کرد. بنا بر گزارشهایمنتشر شده، این قسمتها هنوز بازسازی نشدهاند.
وزارت بهداشت ایران اعلام کرده بود این حمله "مرگبارترین حمله در جریان درگیری جنگی بوده است و دستکم ۸۰ نفر کشته و دهها نفر دیگر زخمی شدهاند." قربانیان شامل زندانیان، کارکنان زندان، کادر درمانی، خانوادههای ملاقاتکننده، دادستان زندان، یک کودک و دستکم یک رهگذر بودهاند.
طبق گزارشها، مقامها پیشتر همه ۱۵۰۰ زندانی، از جمله زنان، را به زندانهای دیگر منتقل کرده بودند. اما بازگرداندن زندانیان مرد در اوایل ماه جاری، بدون اطلاع قبلی و با وجود فقدان خدمات ضروری، صورت گرفته است.
شرایط نامناسب و سوءرفتار
بر اساس گزارش نیویورک تایمز، بهزاد پناهی، یکی از زندانیان بازگشته که به اتهام جاسوسی برای هند محاکمه میشود، در اعتراض به شرایط زندان دست به اعتصاب غذا زده و محیط را "سیاهچالی تاریک" توصیف کرده است که هیچ استانداردی از زندگی انسانی در آن رعایت نمیشود.
بیشتر بخوانید: دیدهبان حقوقبشر: حمله اسرائیل به زندان اوین "جنایت جنگی" است
علیاصغر جهانگیری، سخنگوی قوه قضائیه، در ۸ اوت (۱۷ مرداد) گفت رئیس قوه قضائیه دستور داده است زندان اوین پس از حمله اسرائیل فوراً آماده بهرهبرداری دوباره شود. به نظر میرسد مقامات جمهوری اسلامی بازگشایی سریع زندان را نشانهای از "قدرتنمایی در برابر تجاوز اسرائیل" توصیف کردهاند.
در حالی که مردان به اوین بازگردانده شدهاند، زنان زندانی همچنان منتقل نشدهاند. به گفته مقامها به نیویورک تایمز، همچنان برنامه بازگرداندن همه زندانیان وجود دارد.
انتقاد سازمانهای حقوق بشری
سازمانهای دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل حمله اسرائیل به اوین را احتمالاً "جنایت جنگی" خوانده و خواستار تحقیقات مستقل شدهاند. این نهادها همچنین مقامات جمهوری اسلامی را به دلیل بازگرداندن زندانیان به مکانی که فاقد زیرساختهای اساسی است، مورد انتقاد قرار دادهاند.
نزدیک به ۲۰ زندانی در بیانیههای آنلاین گفتهاند که در جریان تخلیه و بازگشت به زندان "دستبند زده شده و مورد ضربوشتم" قرار گرفتهاند. کارشناسان حقوقی و گروههای مدافع حقوق بشر هشدار دادهاند که نگهداری زندانیان در محیطی فاقد تهویه، سیستم خنککننده و خدمات درمانی در گرمای تابستان، جان آنان را به خطر میاندازد.
بیشتر بخوانید: انتقال زندانیان سیاسی به اوین با خشونت؛ عکسی برای قلب حقیقت
سعید دهقان، وکیل حقوق بشری مقیم کانادا، به نیویورک تایمز گفته است: «قانون جمهوری اسلامی بازداشت زندانیان در مکان فاقد بهداشت و خدمات درمانی را ممنوع کرده است.»
بر اساس این گزارش، زندانیان در ۷ اوت (۱۷ مرداد) مطلع شدند که فردای آن روز به اوین بازگردانده خواهند شد، زمانی که چند زندانی سیاسی به دلیل نگرانی از سوءرفتار از دستبند زدن امتناع کردند و درگیری رخ داد.
در بیانیهای مشترک، ۱۹ زندانی مدعی شدند که مأموران هنگام انتقال از خشونت استفاده کردهاند، از جمله علیه بازداشتشدگان سالخورده مانند ابوالفضل قدیانی ۸۰ ساله و مصطفی تاجزاده ۶۸ ساله، معاون پیشین وزارت کشور.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بر اساس گزارشها، فخری محتشمیپور، همسر مصطفی تاجزاده، هفته گذشته به زندان اوین رفته و در گفتوگو با نیویورک تایمز این زندان را "تا حد زیادی ویرانشده" توصیف کرده است. ملاقات او در کابینی موقت در میان آوار انجام شد.
او گفت زندانیان همچنان به وسایل شخصی خود دسترسی ندارند و بخشهای موجود برای بازداشت طولانیمدت "نامناسب" هستند.