نشست" بدون پیشرفت" ایران و تروئیکا علیرغم خطر احیای تحریم‌ها
۱۴۰۴ شهریور ۴, سه‌شنبه
مذاکرات روز سه‌شنبه چهار شهریور ایران و طرف‌های اروپایی عضو برجام یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا در ژنو بدون هیچ نتیجه‌ای پایان یافت. به گزارش آکسیون، و منبعی آگاه از جزئیات گفت‌وگوها این نشست "فاجعه‌بار نبود"، اما به پیشرفتی هم منجر نشد، زیرا هیات ایرانی"هیچ پیشنهاد عملی" در رابطه با مباحث مورد اختلاف ارائه نداد.
این در حالی است که از مهلتی که سه کشور یاد شده (تروئیکا) به جمهوری اسلامی برای پذیرش شروط خود به منظور عدم فعال کردن مکانیسم ماشه داده‌اند، کم‌تر از یک هفته باقی مانده است.
بیشتر بخوانید:تحرکات تازه تهران در آستانه دور جدید مذاکرات با اروپا در ژنو
به گزارش باراک راوید، خبرنگار سایت خبری اکسیوس، نمایندگان اروپایی گزارش نشست ژنو را در اختیار وزیران خارجه کشورهای خود قرار خواهند داد تا در روزهای آینده درباره فعال‌سازی مکانیسم ماشه تصمیم‌گیری شود.
لارنس نورمن خبرنگار وال استریت ژورنال نیز این را تایید کرد که مذاکرات امروز هیچ نتیجه قطعی نداشته و "ایران برخی وعده‌ها را روی میز گذاشته، اما آن‌ها فاقد جزئیات و محتوای کافی بوده‌اند."
ریاست هیات جمهوری اسلامی در این نشست بر عهده مجید تخت‌روانچی و کاظم غریبآبادی، معاونان وزات خارجه بود.
زمان و فضا به دیپلماسی
کاظم غریب آبادی، معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران پس از این نشست ژنو در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت حکومت ایران "همچنان به دیپلماسی و یک راه‌حل دیپلماتیک سودمند برای هر دو طرف متعهد است". او از سه کشور اروپایی و شورای امنیت سازمان ملل خواست "انتخاب درستی انجام دهند و به دیپلماسی، زمان و فضا بدهند."
بیشتر بخوانید:برنامه هسته‌ای ایران
به گفته او در این نشست هر دو طرف دیدگاه‌های خود را در مورد قطعنامه ۲۲۳۱ تشریح کردند. او بیش از این توضیحی در این باره نداد که حکومت ایران در این نشست چه سیاستی برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه و تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران در پیش گرفت.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه نیز در مصاحبه به سیمای جمهوری اسلامی، تنها به این بسنده کرده است که بگوید: «در مذاکره امروز ایران با ۳ کشور اروپایی، مطالبه ایران در خصوص رفع تحریم‌ها و حقوق هسته‌ای صریح و روشن به طرف اروپایی گفته شد.» حرفی که بارها از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی تکرار شده ولی هیچ گام عملی برای توافقی در این جهت برداشته نشده است.
او افزوده است که "قرار شد تماس‌ها طی روزهای آینده ادامه پیداکند".
به این ترتیب این ابهام بیشتر شده است که آیا تلاش روسیه در همکاری با ایران و چین برای تصویب قطعنامه‌ای در شوری امنیت برای تمدید مهلت اعمال مکانیسم ماشه موضوعیتی دارد و موضع اروپایی‌ها و آمریکا در قبال این تلاش چه خواهد بود.
در همین حال، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه با فاکس نیوز شایعات مربوط به حضور دوباره بازرسان این آژانس در ایران را تأیید کرده و گفته است: «نخستین تیم بازرسان به ایران بازگشته است.»
پیش‌تر "امواج"، رسانه فارسی‌زبانی که مرکز آن در لندن است نوشت که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران بازگشته‌اند و در انتظار چراغ سبز شورای عالی امنیت ملی برای ازسرگیری فعالیت‌های خود هستند.
این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که مدیرکل آژانس از پیشرفت در گفت‌وگوها درباره یک "چارچوب" جدید خبر داده که می‌تواند از فعال شدن "مکانیسم ماشه" توسط سه کشور اروپایی جلوگیری کند.
ظاهرا در واکنش به همین خبرها بود که کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شوری اسلامی در بیانیه‌ای که عمدتا مواضع تندروها را بازتاب می‌دهد "ضمن محکومیت مجدد گروسی دبیرکل آژانس که عنصر سرسپرده آمریکا و رژیم صهیونیستی است" از وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی "قویاً درخواست کرد که به قانون مجلس شورای اسلامی در عرصه تعلیق همکاری با آژانس دقیقاً عمل کنند".
بیشتر بخوانید:احتمال شکست روسیه برای تمدید مهلت مکانیسم ماشه به نفع ایران
"مستقیم مذاکره نمی‌کنیم"
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران نیز در گفتگو با الشرق الأوسط گفت که جمهوری اسلامی "همچنان آمادگی" دارد وارد "مذاکراتی عادلانه و منصفانه درباره برنامه هسته‌ای" خود شود. به گفته او مذاکراتی نیز با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای "یافتن چارچوبی تازه همکاری در حال انجام است."
یکی از سه شرط تروئیکا برای فعال نکردن ساز و کار بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، مذاکره جمهوری اسلامی با آمریکاست. عراقچی در این باره به الشرق الأوسط گفت "با ایالات متحده هم آمادگی مذاکرات غیرمستقیم وجود دارد، مستقیم مذاکره نخواهیم کرد." او افزود: «آمریکایی‌ها باید ایجاد اطمینان کنند که مثل بار گذشته، در میانه مذاکرات، اقدام به حمله نظامی نخواهند کرد.»
در این میان "الجزیره" به نقل از استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا که از سوی واشینگتن ۵ دور مذاکره با ایران را هدایت می‌کرد، نوشت قرار است در روزهای آینده "تماس‌ها بین طرفین ادامه پیدا کند." ویتکاف گفته است "این هفته نشست‌های طولانی‌ای درباره درگیری‌ها در غزه و ایران و همچنین مناقشه میان روسیه و اوکراین داریم" و ابراز امیدواری کرده "پرونده‌های غزه، ایران، روسیه و اوکراین پیش از پایان امسال حل‌وفصل شوند."