نامه چین، روسیه و ایران در مخالفت با فعال‌سازی مکانیسم ماشه
۱۴۰۴ شهریور ۱۰, دوشنبه
وزرای خارجه چین، روسیه و ایران روز دوشنبه ۱۰ شهریور (اول سپتامبر) در حاشیه نشست سازمان همکاری شانگهای در نامه‌ای مشترک به سازمان ملل با اقدام سه کشور اروپایی برای آغاز روند فعال‌سازی "مکانیسم ماشه" مخالفت کردند.
در این نامه که عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران در شبکه اکس (توییتر سابق) منتشر کرده، آمده است اقدام بریتانیا، فرانسه و آلمان برای بازگرداندن خودکار تحریم‌ها تحت عنوان "مکانیسم ماشه"، از نظر قانونی ایراد دارد.
بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنج‌شنبه ۲۸ اوت (۶ شهریور) رسما روند ۳۰ روزه فعال‌سازی مکانیسم ماشه، یعنی بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی به دلیل برنامه هسته‌ای را آغاز کردند.
تروئیکای اروپایی در بیانیه‌ای از قصد خود برای آغاز روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه در اواسط اکتبر خبر داده بودند. آمریکا از آن حمایت کرد ولی روسیه و چین این اقدام را محکوم کرده‌اند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
با گذشت یک روز از آغاز روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی پرونده اتمی ایران نشستی محرمانه برگزار کردند ولی گزارشی از نتیجهٔ این نشست منتشر نشده است.
در نامهٔ ایران، چین و روسیه رویکرد اتخاذ شده توسط بریتانیا، فرانسه و آلمان "سواستفاده از اقتدار و وظایف شورای امنیت سازمان ملل" توصیف شده است. وزیر خارجه ایران تلاش سه کشور اروپایی برای توسل به "مکانیسم ماشه" را از نظر قانونی "بی‌اساس" و از نظر سیاسی "مخرب" دانسته است.
پزشکیان در چین: مکانیسم ماشه فقط اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند
مسعود پزکشیان، رئیس جمهور ایران هم در نشست نوبتی سازمان همکاری شانگهای در چین شرکت کرد. سفر چهار روزه رئیس‌جمهور ایران به چین در شرایطی تاریخی و سرنوشت‌ساز برای جمهوری اسلامی انجام می‌گیرد، زیرا اجلاس شانگهای در شرایطی برگزار می‌شود که روند فعال‌سازی "مکانیسم ماشه" آغاز شده است.
سازمان همکاری شانگهای روز دوشنبه ۱۰ شهریور دربارهٔ فعال شدن سازوکار مکانیسم ماشه هشدار داد.
مسعود پزشکیان روز دوشنبه در سخنرانی خود در نشست شانگهای پلاس در شهر تیانجین چین گفت: «من در اینجا اعلام می‌کنم جمهوری اسلامی ایران همواره برای یافتن راه‌حلی دیپلماتیک جهت حل و فصل مسالمت‌آمیز برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود آمادگی داشته و دارد.»
پزشکیان با اشاره به حملات اسرائیل و آمریکا به مراکز نطامی و هسته‌ای جمهوری اسلامی گفت تهاجم نظامی به ایران نشان داد که گزینه نظامی کارآیی ندارد.
رئیس‌جمهور ایران همچنین خاطرنشان کرد: «توسل به سازوکار موسوم به اسنپ‌بک نیز تنها به پیچیده‌تر شدن اوضاع و تنش بیشتر منجر خواهد شد. ما به آمریکا و اروپا توصیه می‌کنیم، راه‌حل‌های مبتنی بر مقابله را کنار گذشته و برای رسیدن به یک راه‌حل متعادل و منصفانه به دیپلماسی روی آورند.»
عارفٰ: ما هنوز برگ اول را هم رو نکرده‌ایم
محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور ایران هم در واکنش به آغاز روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه گفت: «غربی‌ها تحریم‌های ظالمانه آمریکا را دیدند حالا مکانیسم ماشه را فعال کنند ببیند چه چیزی در می‌آید؛ آخرین برگ شان را هم رو کنند؛ ما هنوز برگ اول مان را هم رو نکردیم.»
محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور در شورای معاونان رسانه ملی گفت دولت چهاردهم پزشکیان از روز شروع فعالیت خود با جنگ رو‌به‌رو بود. عارف افزود راهبرد ما این بود که مردم باید با آرامش زندگی کنند و کار خود را بکنند و ما باید بدترین حالت را برای خودمان ببینیم.
معاون اول رئیس جمهور همچنین گفت: «نمی گوییم تحریم چیز خوبی است ولی قبول نمی‌کنیم تحریم مانع حرکت ما شود ممکن است گاهی حرکت را کند کند.»
بقایی: مجلس خروج از NPT را تصویب می‌کند
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه ایران در مصاحبه با روزنامه بریتانیایی "گاردین" گفت ایران آماده است سطح غنای اورانیوم را به ۳.۶۷ درصد سطح تعیین‌شده در توافق قدیمی کاهش دهد، به شرطی که توافقی کلی به دست آید که حق غنی‌سازی داخلی ایران را حفظ کند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
سخنگوی وزارت خارجه درباره خروج ایران از "ان‌پی‌تی" نیز گفته است دولت از نظر قانونی نمی‌تواند مانع خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) شود، اگر پارلمان، قانونی برای خروج از آن به دلیل بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل توسط اروپا تصویب کند.
اظهارات بقایی درباره تصویب قانون خروج از ان‌پی‌تی می‌تواند شرایط را برای جمهوری اسلامی سخت‌تر و راه را برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه بیشتر هموار کند. با فعال شدن مکانیسم ماشه، تمامی تحریم‌های پیشین شورای امنیت، دوباره لازم‌الاجرا می‌شوند؛ تحریم‌هایی که همه کشورها از لحاظ حقوقی متعهد به رعایت آن هستند.
به گفته بقایی خروج از معاهده ان‌پی‌تی در صلاحیت پارلمان است و تعداد نمایندگان حامی طرح خروج از NPT روز سه‌شنبه ۱۱ شهریور (دوم سپتامبر) اعلام خواهد شد. او اما تاکید کرد نمایندگان پیش‌بینی می‌کنند این طرح با حمایت قاطع در پارلمان به سرعت تصویب شود.
سخنگوی وزارت خارجه ایران افزود "خروج از NPT به معنای از دست دادن تمام حقوق سازمان ملل برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران است". خروج از ان‌پی‌تی می‌تواند تبعات سنگینی برای ایران در عرصه بین‌المللی به‌دنبال داشته باشد؛ از جمله انزوای بیشتر، بازگشت تحریم‌های شدیدتر، افزایش احتمال اقدام نظامی و از دست رفتن حمایت کشورهای دوست مانند چین و روسیه.
خروج از ان‌پی‌تی و عدم نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران خطر جنگ را میان ایران و اسرائیل بیشتر خواهد کرد. بقایی در پاسخ به گاردین درباره احتمال حمله اسرائیل به ایران گفت: «برای مقابله با اسرائیل آماده‌ایم».
دیدار گروسی با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا
در ادامه تحولات مربوط به برنامه هسته‌ای ایران و آغاز روند فعال‌سازی مکانیسم ماشه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی اکس خبر داد "نشست مهم و به‌موقعی با معاون کمیسیون اروپا و کایا کالاس درباره مأموریت اجتناب‌ناپذیر آژانس در ایران داشته است.
کریستیان گرونبک ینسن، سفیر دانمارک در وین هم روز دوشنبه اول سپتامبر در پیامی در شبکه اجتماعی اکس از دیدار با گروسی در پی بازگشت بازرسان آژانس از ایران و انجام‌شدن نظارت بر تعویض سوخت نیروگاه بوشهر خبر داد.