قبور اعدامشدگان دهه ۶۰ در بهشتزهرا "پارکینگ" میشود
۱۴۰۴ مرداد ۲۸, سهشنبهداود گودرزی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران، روز سهشنبه ۲۸ مرداد در جمع خبرنگاران گفت قطعهٔ ۴۱ "سالها به همان شکل رها شده بود" و شهرداری پیشنهاد ساماندهی آن را به متولیان داده است. او با اشاره به "نیاز قطعهٔ ۴۲ به پارکینگ" از اخذ مجوزهای لازم و اجرای "درست و هوشمندانه" کارها سخن گفت. براساس توضیحات ارائهشده، هدف اعلامشده، تأمین پارکینگ برای تردد خانوادهها و مراجعهکنندگانِ قطعهٔ ۴۲ است که ظاهرا محل دفن کشته شدگان جنگ اخیر ایران و اسرائیل است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
قطعه ۴۱ که معاون شهرداری ادعا کرده "سالها رها شده بود" محل دفن اعدامشدگان اوایل انقلاب و اعضای وابسته به سازمان "مجاهدین خلق" است و تبدیل این محل به پارکینگ، نشانههای تاریخی را از بین میبرد و دسترسی بازماندگان به مزار عزیزانشان را دشوارتر میسازد.
پیش از این نیز جمهوری اسلامی تلاش کرده بود تا آثار قبور اعدامشدگان سیاسی را پاک کند. تجربههای پیشین در بهشتزهرا، از جمله شکستن سنگها، جابهجایی ردیف درختان و پنهانکردن نشانی مزارها، هشدار میدهند این روند "پاکسازی حافظهٔ جمعی" را تشدید میکند.
سابقهٔ بحثبرانگیز: قطعهٔ ۴۱ و الگوی تکرارشونده
گزارشها دربارهٔ قطعهٔ ۴۱ که به "قطعهٔ اعدامیها" یا "قطعهٔ سوخته" نیز معروف است، از سالها پیش به تخریبها و دستکاریهای متعدد اشاره کردهاند. منتقدان میگویند اگر طرح پارکینگ در این قطعه پیش برود، "الگوی تکرارشوندهٔ زدایش و کمرنگسازی" به حوزهٔ جدیدی تسری مییابد و بازسازی گذشته برای پژوهشگران و خانوادهها دشوارتر میشود.
خاوران؛ دههها منع تحقیق و نشانهگذاری
گورستان خاوران نمونه دیگری از اقدامات مشابه جمهوری اسلامی برای پاکسازی خاطرات دهه ابتدایی پس از انقلاب است. خاوران محل دفن شمار زیادی از اعضا و هوادارانِ سازمانهای چپ و دیگر زندانیان سیاسی دههٔ شصت و به خصوص اعدامشدگان سال ۱۳۶۷ است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
خانوادهها و نهادهای حقوق بشری میگویند جمهوری اسلامی سالهاست اجازهٔ تحقیق و تفحص مستقل در این گورستان را نداده و مانع نصب سنگقبر و نشانهگذاری رسمی شده است؛ وضعیتی که به گفتهٔ آنان، ادامهٔ روند فعلی در بهشتزهرا میتواند آن را تشدید کرده و امکان ثبت و صیانت از حافظهٔ تاریخی را بیشازپیش محدود کند.
حال به نظر می رسد الگویی مشابه قرار است این بار به بهانه ساخت پارکینگ در بهشت زهرا اجرا شود.