ضرب و شتم دستفروشان در قزوین؛ "پیگرد قضایی و بازداشت ۶ تن"
۱۴۰۴ شهریور ۱۰, دوشنبهروز یکشنبه ۹ شهریور ۱۴۰۴ ویدیویی از ضرب و شتم دو جوان دستفروش در خیابان اصلی شهر قزوین توسط ماموران سد معبر شهرداری این شهر منتشر شد و خشم عمومی را برانگیخت.
در این ویدیوی کوتاه ۲۰ ثانیهای ماموران شهرداری در حالی که یک مامور نیروی انتظامی صحنه را نظاره میکند، دو میوهفروش سیار را با چوب و مشت و لگد مورد ضرب و شتم قرار میدهند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
این ویدیو به سرعت در شبکههای اجتماعی دست به دست شد و واکنشهای بسیاری را به دنبال داشت.
شهرداری قزوین با انتشار یک بیانیه مدعی شد که این ویدیو "تقطیع" شده و اقدامات صورت گرفته از سوی "پرسنل بخش خصوصی" طرف قرارداد با شهرداری و در پی "درخواست شهروندان و کسبه محلی" انجام گرفته است.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «درگیری واقعشده که در حضور مأمورین انتظامی صورت پذیرفته، با تمرد برخی اشخاص که در قالب دستفروشی با وانتبار اقدام به سد معبر کردهاند، آغاز شده و پس از مجروحیت پرسنل و عوامل پیمانکار بخش خصوصی، متأسفانه عدم کنترل خشم از سوی عوامل مذکور، منجر به تشدید درگیری شده است.»
در این بیانیه گفته شده هرچند اقدامات رخ داده مورد تأیید مدیران شهری نبوده است، اما شهرداری قزوین طبق دستور شهردار بر "لزوم برخورد جدی با متخلفین" تأکید داشته است.
یک روز پس از انتشار این ویدئو و حواشی ایجاد شده، دادستان عمومی و انقلاب اسلامی مرکز استان قزوین از تشکیل پرونده قضایی و ورود دادستانی به این پرونده بهعنوان مدعیالعموم خبر داد.
علیاصغر عسگری با بیان اینکه اقدام شهرداری در زمینه رفع سد معبر، "ذیل قانون و در راستای حمایت از حقوق شهروندان، کاهش ترافیک و جلوگیری از تصادفات" انجام میشود، افزود: «درگیری پیشآمده خارج از چارچوب و مقررات بوده و بر همین اساس پرونده برای آن با قید فوریت تشکیل شده است.»
به گفته فرمانده انتظامی قزوین، شش نفر از ماموران شهرداری که عاملان ضرب و شتم دو میوهفروش بودند، بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.
سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا، نیز روز دوشنبه دهم شهریور (اول سپتامبر) با انتشار پستی در شبکه اجتماعی اکس بازداشت ضاربان دستفروشها را تأیید کرده و نوشت: «اقدام به ضرب و شتم توسط عدهای به ظاهر مجری قانون در قزوین برای پلیس غیرقابل قبول است.»
ماموران شهرداری پیشگام خشونت علیه دستفروشان
این اولین بار نیست که ویدیویی از برخورد خشونتآمیز ماموران شهرداری با دستفروشان خبرساز شده است. در سالهای اخیر انتشار ویدیوهای متعدد از ضرب و شتم دستفروشان زن و مرد توسط ماموران شهرداری در شهرهای مختلف ایران، موجی از خشم و انزجار عمومی را برانگیخته است.
با این حال، برخوردهای خشونتآمیز نهتنها متوقف نشده، بلکه در برخی موارد شدت بیشتری نیز یافته است.
در بسیاری از این ویدیوها ماموران بدون رعایت حقوق انسانی افراد، علاوه بر توسل به خشونت، اموال دستفروشان را تخریب یا ضبط میکنند.
افزایش بیکاری، نبود حمایتهای اجتماعی کافی و گرانی روزافزون باعث شده بسیاری از مردم برای تأمین معیشت خود به دستفروشی روی بیاورند، اما شهرداریها بهجای درک این واقعیت اجتماعی، با برخوردهای تند و تحقیرآمیز به مقابله با آنان میپردازند.
به گفته کارشناسان و فعال مدنی این رفتارها نهتنها مغایر با کرامت انسانی شهروندان است، بلکه نشانهای از نگاه امنیتی به پدیدهای اقتصادی و اجتماعی است که در نتیجه مدیریت و حکمرانی غلط افزایش کرده است.
واکنش اتحادیه آزاد کارگران ایران
در همین حال اتحادیه آزاد کارگران ایران نیز با انتشار بیانیهای خشونت ماموران شهرداری در قزوین را "نه یک دعوا و درگیری، بلکه جنایتی از سوی مامورین یک نهاد وابسته به حکومت" خواند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این تشکل صنفی کارگری نوشته است: «برخورد وحشیانه دستگاه سرکوب شهرداری با دستفروشان شهره عام و خاص است.»
خشونت سیستماتیک علیه دستفروشان، بهویژه از سوی نهادهایی که باید حافظ نظم و رفاه شهری باشند، نشاندهنده شکاف عمیق میان مدیریت شهری و واقعیتهای اجتماعی و اقتصادی جامعه است.
کارشناسان معتقدند، در شرایطی که میلیونها نفر برای تامین معیشت خود و خانوادههایشان به مشاغل غیررسمی پناه بردهاند، برخورد قهری با آنان نهتنها غیرانسانی، بلکه ناکارآمد و ضد اجتماعی است. به اعتقاد آنان حل ریشه این بحران، تنها از مسیر سیاستگذاری عادلانه و حمایت اجتماعی واقعی، در کنار حل بحران اقتصادی ممکن خواهد بود.