رویترز: هشدار ریاض به تهران در مورد شکست مذاکرات اتمی
۱۴۰۴ خرداد ۹, جمعه
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع آگاه گزارش داده که شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی در سفر خود به تهران حاوی پیامی هشدارآمیز از سوی ملک سلمان، پادشاه کشورش برای علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی بود.
طبق گزارش اختصاصی رویترز، منابع نزدیک به دولت‌های منطقه‌ای خلیج فارس فاش کرده‌اند که وزیر دفاع عربستان سعودی، در تاریخ ۲۹ فروردین (۱۷ آوریل) در سفری محرمانه به تهران، پیامی از سوی پادشاه این کشور برای رهبر جمهوری اسلامی ایران برده است. مضمون این پیام روشن بود: اگر ایران پیشنهاد رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، برای مذاکره بر سر برنامه هسته‌ای را نپذیرد، با خطر جدی حمله نظامی اسرائیل روبه‌رو خواهد شد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این هشدار پس از آن صادر شده که ترامپ، در حضور نخست‌وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، از آغاز گفت‌وگوهای مستقیم با ایران خبر داده بود. به گفته منابع عربی، سفر شاهزاده سعودی با هدف تأکید بر فوریت و حساسیت اوضاع انجام شده است.
جلسه در کاخ ریاست‌جمهوری ایران
به گفته چهار منبع آگاه، جلسه با حضور مقامات عالی‌رتبه ایرانی شامل مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور، محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، و عباس عراقچی وزیر امور خارجه در کاخ ریاست‌جمهوری برگزار شد. شاهزاده خالد که پیشتر سفیر عربستان در واشنگتن بوده، به مقامات ایرانی گفت که دولت ترامپ خواستار دستیابی سریع به توافق است و تحمل مذاکرات طولانی را ندارد. او افزود که در صورت شکست مذاکرات، خطر حمله اسرائیل بسیار جدی است و منطقه کشش بحران جدید را ندارد.
در ادامه این جلسه، شاهزاده سعودی تأکید کرد که با توجه به جنگ غزه و تنش‌های گسترده در منطقه، بهتر است ایران از فرصت ایجاد شده استفاده کرده و از خطرات احتمالی پیش‌گیری کند.
پاسخ ایران: توافق بله، توقف غنی‌سازی نه
پزشکیان در این دیدار تأکید کرده که ایران به‌دنبال دستیابی به توافق برای کاهش تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی است، اما حاضر نیست برنامه غنی‌سازی را متوقف کند. منابع ایرانی حاضر در جلسه گفته‌اند که مقامات جمهوری اسلامی نگرانی خود را از رفتار غیرقابل پیش‌بینی دولت ترامپ ابراز کرده‌اند؛ رفتاری که گاه با پذیرش غنی‌سازی محدود همراه بوده و گاه خواستار توقف کامل آن شده است.
یکی از منابع ایرانی گفته است: «ما آمادگی داریم برای کاهش تنش‌ها توافق کنیم، اما نمی‌توانیم تنها به‌خاطر خواست ترامپ برنامه غنی‌سازی را کنار بگذاریم.»
سند شروط آمریکا و موضع اسرائیل
در همین حال، وال‌استریت ژورنال گزارش داده که دولت آمریکا در حال تهیه "سندی با شروطی مشخص" برای توافق با ایران است که شامل ممنوعیت کامل غنی‌سازی می‌شود. یک مقام ارشد آمریکایی در این‌باره هشدار داده که در صورت عدم پذیرش این شروط، ایران باید منتظر پیامدهای سختی باشد.
این گزارش همچنین از نگرانی اسرائیل نسبت به احتمال نرمش دولت ترامپ در قبال ایران خبر داده است. به گفته یک مقام آمریکایی، اختلافاتی میان واشنگتن و تل‌آویو در خصوص نحوه مواجهه با ایران وجود دارد، اما در صورت شکست مذاکرات، آمریکا ممکن است از اقدام نظامی اسرائیل حمایت کند.
هم‌زمان منابع غربی گزارش داده‌اند که ایران در حال تقویت تاسیسات زیرزمینی در نطنز است؛ اقدامی که می‌تواند در آینده امکان تولید تسلیحات هسته‌ای را از دسترس حملات هوایی خارج کند.
موضع‌گیری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
در جریان سفر اخیر دونالد ترامپ به منطقه، رهبران عربستان، قطر و امارات به رئیس‌جمهور آمریکا گفته‌اند که مخالف هرگونه حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران هستند. با این حال، مقامات آمریکایی معتقدند تنها یک توافق سریع می‌تواند از تشدید تنش جلوگیری کند.
سخنگوی کاخ سفید، کارولین لیویت، با بیان اینکه ترامپ هشدار خود را به‌وضوح مطرح کرده، گفته است: «یا توافق کنید، یا با پیامدهای جدی روبرو شوید. جهان این هشدار را جدی گرفته و باید هم بگیرد.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
جمهوری اسلامی ایران همچنان تأکید می‌کند که به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، اما در سال‌های اخیر سطح غنی‌سازی اورانیوم را به حدی رسانده که هیچ کاربرد صلح‌آمیزی ندارد، فعالیت بازرسان بین‌المللی را محدود کرده و برنامه موشکی خود را نیز گسترش داده است.
در حال حاضر، گفت‌وگوهای هسته‌ای میان تهران و واشنگتن پنجمین دور خود را پشت سرگذاشته، اما همچنان اختلافات اساسی بر سر موضوع غنی‌سازی باقی مانده است.