دستور قاضی آرژانتینی برای محاکمه غیابی مقام‌های سابق ایران
۱۴۰۴ تیر ۶, جمعه
با گذشت بیش از سه دهه از حملات تروریستی به سفارت اسرائیل و مرکز همیاری متقابل اسرائیل و آرژانتین به نام آمیا (AMIA) در بوئنوس‌آیرس، پایتخت آرژانتین، دانیل رافه‌کاس، قاضی آرژانتینی دستور محاکمه غیابی مقام‌های سابق جمهوری اسلامی را که از متهمان اصلی این پرونده به شمار می‌روند صادر کرد.
این پرونده، به حمله تروریستی ۲۷ تیرماه سال ۱۳۷۳ (۱۸ ژوئیه ۱۹۹۴) با استفاده از انفجار کامیون مواد منفجره در مجاورت ساختمان مرکز یهودیان در بوئنوس‌آیرس به نام "آمیا" بازمی‌گردد که به کشته شدن ۸۵ نفر و مجروح شدن حدود ۳۰۰ تن منجر شد.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
سه سال پیش از آن نیز، در اواخر اسفندماه ۱۳۷۰ سفارت اسرائیل در آرژانتین در یک حمله تروریستی انتحاری هدف قرار گرفت که در نتیجه آن ۲۹ نفر جان باخته و بیش از ۲۰۰ نفر مجروح شده بودند.
آرژانتین پس از این حمله، ده تن از جمله مقام‌های وقت حکومت ایران و نیز تعدادی دیگر که از اعضای گروه حزب‌الله لبنان بودند را به دخالت در این انفجارها متهم کرد.
در میان نام متهمان، اسامی مقام‌های سابق حکومتی از جمله علی فلاحیان، وزیر اسبق اطلاعات، علی‌اکبر ولایتی، وزیر اسبق امور خارجه، محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، هادی سلیمان‌پور، سفیر پیشین جمهوری اسلامی در آرژانتین و همچنین برخی از کارکنان وقت سفارت حکومت ایران در آرژانتین به چشم می‌خورد.
بیشتر بخوانید: دادستان آرژانتینی خواستار دستگیری علی خامنه‌ای شد
در همین راستا خبرگزاری رویترز گزارش داده است که هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد تا این لحظه به درخواست این خبرگزاری برای اظهارنظر پاسخی نداده است.
حکومت ایران به رغم وجود شواهد بسیار و محکومیت قطعی در دادگاه‌های آرژانتینی، همواره مداخله خود در این انفجار را رد کرده و از تسلیم متهمان به این دادگاه خودداری کرده است.
افزون بر این، متهمانی از اتباع لبنان و کلمبیا که به ارتباط با حزب‌الله متهم شده‌اند نیز در فهرست متهمان دیده می‌شود.
دادگاه آرژانتین، متهمان این پرونده را از سال ۲۰۰۳ به این سو در رده "متهمان فراری" طبقه‌بندی کرده است. قاضی دادگاه دستور جدید خود را با استناد به قانون مصوب اسفندماه سال گذشته این کشور صادر کرده که اجازه می‌دهد متهمان فراری طولانی‌مدت، به شکل غیابی محاکمه شوند.
نفوذ مافیایی جمهوری اسلامی در پرونده انفجار آمیا
پرونده حملات تروریستی به سفارت اسرائیل و مرکز همیاری متقابل اسرائیل و آرژانتین (AMIA) در بوئنوس‌آیرس یکی از پیچیده‌ترین پرونده‌های قضایی این کشور در دهه‌های اخیر محسوب می‌شود.
سال گذشته در روز پنج‌شنبه ۱۱ آوریل برابر با ۲۳ فروردین، دادگاهی در آرژانتین، حکومت ایران را "حکومتی تروریستی" خوانده و جمهوری اسلامی را مسئول این حملات اعلام کرده بود.
در حکم دادگاه آرژانتینی، جمهوری اسلامی عامل صدور دستور حمله سال ۱۹۹۲ به سفارت اسرائیل و همچنین حمله به مرکز یهودیان آمیا در آرژانتین در سال ۱۹۹۴ عنوان شده بود.
بیشتر بخوانید: احضار کاردار آرژانتین در اعتراض به صدور حکم جلب خامنه‌ای
این دادگاه همچنین گروه تروریستی حزب‌الله لبنان را که مورد حمایت حکومت ایران است در این حملات دخیل دانسته و حمله به آمیا را که مرگ‌بارترین حمله از این دست در تاریخ آرژانتین به شمار می‌رود "جنایت علیه بشریت" توصیف کرده بود.
در بین مقام‌های حکومت ایران، از جمله از علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهور؛ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس سابق مجلس خبرگان، و همچنین علی‌اکبر ولایتی به عنوان کسانی یاد می‌شود که متهم به دست داشتن در ماجرای انفجار مرکز یهودیان بوده‌اند.
پیش‌تر در اواخر سال ۱۳۹۷، کارلوس منم، رئیس‌جمهوری پیشین آرژانتین که در سال ۲۰۲۱ درگذشت و در زمان هر دو حمله تروریستی، رئیس‌جمهوری این کشور بود به اتهام لاپوشانی و کارشکنی در تحقیقات محاکمه شده بود. دادستان پرونده برای او تقاضای چهار سال زندان کرده بود اما دادگاه در نهایت پس از بررسی شواهد، او را از این اتهام تبرئه کرد.
بیشتر بخوانید: آرژانتین نگران گسترش نفوذ ایران در آمریکای لاتین
وضعیت در مورد دیگر متهمان پرونده اما به گونه دیگری بود. دادگاه آرژانتین خوان گالیانو، قاضی پرونده انفجار مرکز یهودیان آمیا را که سال‌ها مسئولیت بررسی پرونده این انفجار را برعهده داشت به شش سال زندان محکوم کرد.
در رای پیشین دادگاه، خوان گالیانو متهم شده بود که با پرداخت ۴۰۰ هزار دلار به یک فروشنده خودروهای مستعمل، از او خواسته است اطلاعات غلطی به بازرسان پرونده بدهد. این فرد، فروشنده همان خودرویی بوده که از آن برای انفجار در مرکز یهودیان استفاده شده بود.
در جریان این پرونده، همچنین کریستینا کیرشنر، رئیس‌جمهوری پیشین آرژانتین نیز متهم شده بود که در ازای دریافت مزایای مالی و تجاری و از جمله در ارتباط با تجارت نفت، از افراد ایرانی مظنون به مشارکت در این پرونده حمایت و در امر تحقیقات کارشکنی کرده است.
آلبرتو نیسمن، دادستان آرژانتینی که پرونده "آمیا" را دنبال می‌کرد در سال ۲۰۱۵ کریستینا کیرشنر، رئیس‌جمهوری وقت آرژانتین را متهم کرده بود که برای پرده‌پوشی نقش جمهوری اسلامی در بمب‌گذاری مرکز یهودیان آرژانتین تلاش می‌کند. جسد نیسمن همان روزی که قرار بود در پارلمان آرژانتین حاضر شود و در باره این پرونده گزارش دهد، در حمام خانه‌اش با گلوله‌ای که به سر او شلیک شده بود پیدا شد.
بیشتر بخوانید: یادبود "آمیا"؛ تاکید بر نقش ایران و حزب‌الله در انفجار ۱۹۹۴
اخطار قرمزی که پلیس جنایی بین‌المللی (اینترپل) برای متهمان ایرانی پرونده انفجار آمیا صادر کرده طی ۳ دهه گذشته در عمل به جایی نرسیده و نتیجه‌ای در بر نداشته است. از این میان، اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس‌جمهوری وقت درگذشته و عماد مغنیه، فرمانده وقت ستاد عملیات ویژه گروه تروریستی حزب‌الله لبنان نیز کشته شده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
از میان متهمان این پرونده در حال حاضر، علی‌اکبر ولایتی، وزیر امور خارجه وقت، علی فلاحیان، وزیر اطلاعات وقت، محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، احمدرضا اصغری، دبیر سوم پیشین سفارت جمهوری اسلامی در آرژانتین، محسن ربانی، رایزن فرهنگی پیشین جمهوری اسلامی در آرژانتین و همچنین احمد وحیدی، فرمانده وقت نیروی قدس باقی مانده‌اند.
آرژانتین با حدود ۳۰۰هزار نفر یهودی، بزرگ‌ترین جامعه یهودیان در آمریکای لاتین به شمار می‌رود.