درخواست مکرون از پزشکیان: بازگشت به میز مذاکرات هسته‌ای

کی یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، اعلام کرد که در واکنش به تشدید درگیری‌های نظامی میان ایران و اسرائیل، تعدادی از جنگنده‌های این کشور برای "حمایت اضطراری" به خاورمیانه اعزام شده‌اند. او این سخنان را روز شنبه ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) در مسیر سفر به کانادا برای شرکت در نشست رهبران گروه هفت (G7) و در گفت‌وگو با خبرنگاران همراهش بیان کرد.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

استارمر تأکید کرد که از زمان آغاز حملات اسرائیل به ایران، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، تماس داشته و دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا نیز با مقام‌هایی در ایران گفت‌وگو کرده است. به گفته استارمر، تلاش دولت بریتانیا در تمامی این رایزنی‌ها بر "کاهش تنش‌ها و جلوگیری از تشدید درگیری" متمرکز بوده است.

از صبح جمعه، اسرائیل مجموعه‌ای از حملات گسترده را علیه اهداف نظامی و هسته‌ای ایران آغاز کرده است. در این حملات شماری از فرماندهان بلندپایه ارتش و سپاه پاسداران، از جمله تقریباً تمام فرماندهان ارشد نیروی هوایی سپاه، کشته شده‌اند. در واکنش، ایران نیز با شلیک موشک و پهپاد به خاک اسرائیل، پاسخ داده است.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) روز شنبه ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) اعلام کرد که چهار ساختمان کلیدی در سایت هسته‌ای اصفهان در جریان حملات روز جمعه دچار آسیب شده‌اند. این ساختمان‌ها شامل مرکز تبدیل اورانیوم و کارخانه تولید صفحات سوخت بوده‌اند.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

به گفته آژانس، اگرچه این تأسیسات آسیب جدی دیده‌اند، اما همانند آنچه در سایت نطنز رخ داد، افزایشی در میزان تشعشعات رادیواکتیو خارج از مجموعه گزارش نشده است.

تأسیسات اصفهان از مراکز مهم در زنجیره تولید سوخت هسته‌ای ایران محسوب می‌شود و آسیب به آن می‌تواند تأثیرات فنی و راهبردی بر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی داشته باشد. آژانس تأکید کرده است که به رصد دقیق وضعیت ادامه خواهد داد.

کاخ کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، روز شنبه ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) در تماسی تلفنی با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره تشدید تنش‌ها میان ایران و اسرائیل و همچنین روند مذاکرات صلح در اوکراین گفت‌وگو کرده است. این پنجمین تماس میان دو رهبر از زمان آغاز تلاش‌ها برای بازتنظیم روابط دوجانبه از سوی دولت ترامپ محسوب می‌شود.

بر اساس بیانیه کرملین، "افزایش خطرناک تنش‌ها در خاورمیانه" محور اصلی این تماس بوده است. در پی بمباران ایران توسط اسرائیل در روز جمعه و پاسخ موشکی تهران، هر دو رئیس‌جمهور نسبت به ادامه درگیری‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند. پوتین در این گفت‌وگو آمادگی روسیه را برای ایفای نقش میانجی میان ایران و اسرائیل اعلام کرده است.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

در این تماس همچنین بار دیگر بر احتمال بازگشت به مذاکرات درباره برنامه هسته‌ای ایران تأکید شده است. افزون بر آن، پوتین ترامپ را در جریان توافقات حاصل‌شده میان هیئت‌های روسیه و اوکراین در استانبول در تاریخ ۲ ژوئن قرار داده و از آمادگی مسکو برای ادامه گفت‌وگوها پس از ۲۲ ژوئن خبر داده است. ترامپ نیز بر تمایل خود برای حل سریع بحران اوکراین تأکید کرده است. پوتین در پایان این گفت‌وگو تولد ترامپ را تبریک گفت و دو طرف به «برادری نظامی» میان روسیه و آمریکا در دوران جنگ جهانی دوم اشاره کردند.

امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، در شبکه اکس اعلام کرد که در گفت‌وگویی تلفنی روز شنبه ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، برنامه هسته‌ای ایران همچنان یکی از نگرانی‌های جدی جامعه جهانی است و تاکید کرده است که این مسئله باید از طریق مذاکره حل‌وفصل شود.

او از مسعود پزشکیان دعوت کرد که هرچه سریع‌تر به میز مذاکرات بازگردد و افزود که «تنها راه ممکن برای کاهش تنش‌ها، دستیابی به توافق از راه دیپلماتیک» است. ماکرون همچنین اعلام کرد که فرانسه آمادگی دارد تمام ظرفیت‌های خود را برای کمک به حل این بحران به کار گیرد.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

رئیس جمهور فرانسه با اشاره به خطرات جدی بی‌ثباتی در منطقه، از مقام‌های ایرانی خواست از هرگونه اقدام علیه اتباع یا مراکز دیپلماتیک فرانسه در ایران و کشورهای منطقه خودداری کنند. او از همه طرف‌ها خواست تا نهایت خویشتنداری را برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها به کار گیرند.

مکرون همچنین خواستار آزادی فوری سسیل کوهلر و ژاک پاریس، دو شهروند فرانسوی شد که بیش از سه سال است در ایران زندانی هستند. مکرون شرایط بازداشت این دو را "غیرقابل‌قبول" خواند و تأکید کرد که پاریس خواهان بازگشت فوری آن‌ها به فرانسه است.

سازمان اطلاعات فرماندهی انتظامی استان اصفهان اعلام کرد ۱۶ نفر را به اتهام "حمایت و پشتیبانی از اقدامات رژیم صهیونیستی"، "تشویش اذهان عمومی در فضای مجازی"، "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "توهین به مقام شهدا" بازداشت کرده است. این افراد به گفته نهاد امنیتی، پس از اقدامات اطلاعاتی و هماهنگی قضایی در عملیات‌هایی غافلگیرانه دستگیر شده‌اند.

بر اساس بیانیه منتشرشده، این افراد در پی حمله اخیر اسرائیل به مناطقی از ایران، اقدام به "شایعه‌پراکنی" در فضای مجازی کرده بودند. مقام‌های امنیتی بدون ذکر جزئیات، گفته‌اند متهمان با اقدامات تبلیغی و رسانه‌ای در جهت "تقویت" اسرائیل فعالیت می‌کردند.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

در این بیانیه همچنین با استناد به مواد ۶، ۷، ۸ و ۱۰ قانون مقابله با اسرائیل أکید شده که هرگونه همکاری یا تبادل اطلاعات با نهادها یا افراد منتسب به اسرائیل، اقدامی مجرمانه تلقی شده و مرتکبان آن به اشد مجازات محکوم خواهند شد.

دور ششم گفت‌وگوها میان جمهوری اسلامی و ایالات متحده درباره برنامه جنجالی هسته‌ای ایران که قرار بود روز یک‌شنبه، ۱۵ ژوئن (۲۵ خرداد) در مسقط، پایتخت عمان برگزار شود، "لغو" شد.

بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، که کشورش نقش میانجی در این مذاکرات را ایفا می‌کند، این خبر را در شبکه اجتماعی اکس اعلام کرد.

پیشتر اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی این گفتگوها را با توجه به حمله اسرائيل به ایران "بی‌معنا" خوانده و گفته بود: «نمی‌توان هم‌زمان ادعای مذاکره کنید و همزمان تقسیم کار کنید.»

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

بقایی بدون اینکه نام آمریکا را قید کند افزود، برای کسی نمی‌تواند قابل تصور باشد که اسرائیل "بدون اجازه" به جمهوری اسلامی حمله کرده باشد.

عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز گفته بود که در وضعیتی که حملات اسرائیل ادامه دارد، تداوم مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا "غیرقابل توجیه" است.

رسانه‌های داخلی روز شنبه، ۲۴ خرداد (۱۴ ژوئن) از وقوع یک "انفجار مهیب" پس از حمله پهپادی اسرائیل به پالایشگاه پارس جنوبی در بندر کنگان خبر دادند.

تسنیم، خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران گزارش داد که ساعاتی پیش، یک پهپاد اسرائیلی یکی از پالایشگاه‌های فاز ۱۴ پارس جنوبی را هدف قرار داد که منجر به وقوع انفجار شدید و آتش‌سوزی در این پالایشگاه شد.

تسنیم اعلام کرده که هنوز از میزان خسارت احتمالی این انفجار اطلاعی در دست نیست.

خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران نیز اعلام کرد که نیروهای آتش‌نشانی در حال تلاش برای مهار آتشی هستند که در پی این حمله به وقوع پیوسته است.

یوهان واده‌فول، وزیر امور خارجه آلمان خواستار کاهش تنش‌های نظامی میان جمهوری اسلامی و اسرائيل شد.

واده‌فول روز شنبه، ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) پس از دیدار با فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در ریاض، اظهار داشت که وضعیت منطقه همچنان "به‌شدت ناپایدار" بوده و حملات شبانه از هر دو سو، این موضوع را به‌خوبی نشان داده است.

او هشدار داد که خطر تشدید بیشتر تنش‌ها "کاملاً واقعی" است.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

وزیر خارجه آلمان تاکید کرد: «برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی نه‌تنها اسرائیل، بلکه عربستان سعودی و ثبات کل منطقه را تهدید می‌کند.»

به گفته واده‌فول، کشورهای منطقه تمایل واضحی دارند که از یک "رقابت تسلیحاتی هسته‌ای" جلوگیری شود.

او افزود که آلمان نیز در جهت کاهش تنش‌ها تلاش می‌کند.

سفارت آلمان در تهران روز جمعه، ۲۳ خرداد (۱۳ ژوئن) و همزمان با آغاز عملیات نظامی گسترده اسرائيل در خاک ایران و واکنش جمهوری اسلامی به این حملات، به شهروندان خود در ایران هشدار داد که احتمالا حملات بیشتری از سوی اسرائیل صورت خواهد گرفت.

سفارت آلمان با انتشار نامه‌ای در اینستاگرام تاکید کرد که گرچه در حال حاضر حریم هوایی ایران بسته است، اما حتی در صورت بازگشایی احتمالی، همچنان باید انتظار اختلالات قابل توجهی در پروازهای غیرنظامی را داشت.

این سفارتخانه از شهروندان خود خواست که به محض اینکه امکان خروج از ایران دوباره فراهم شود، این کشور را "در اولین فرصت" ترک کنند.

سفارت آلمان در تهران به شهروندان کشورش هشدار داد که تا زمانی که در ایران اقامت دارند، در مکانی امن سکونت داشته باشند، از تجمعات، مکان‌های شلوغ عمومی و همچنین مراکز و تأسیسات نظامی دوری کنند، از سفرهای داخلی در کشور خودداری کرده و به‌صورت پیشگیرانه، ذخایر کافی از آب، مواد غذایی، دارو و سوخت تهیه و نگهداری کنند.

خبرگزاری تسنیم روز شنبه، ۲۴ خرداد (۱۴ ژوئن) خبر داد که علی بکایی کریمی، منصور عسگری و سعید برجی، از دانشمندان هسته‌ای در جریان حملات اسرائيل کشته شده‌اند.

در جریان عملیات نظامی گسترده اسرائيل در خاک ایران که پیش از سحرگاه روز جمعه، ۲۳ خرداد انجام شد، از جمله تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم نطنز، سایت‌های پرتاب موشک و مراکز فرماندهی نظامی مورد حمله قرار گرفتند و چندین فرمانده عالی‌رتبه سپاه پاسداران‌، از جمله حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، غلامعلی رشید، فرمانده قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا و محمدمهدی طهرانچی و فریدون عباسی، از دانشمندان هسته‌ای ایران کشته شدند.

ارتش اسرائيل پس از به صدا درآمدن آژیرهای هشدار در نزدیکی دریای مرده (بحرالمیت) و جنوب کرانه باختری، از "رهگیری و سرنگونی" چند پهپاد که از سوی ایران به سمت اسرائیل پرتاب شده بودند خبر داد.

در عین حال رسانه‌های دولتی ایران گزارش دادند که نیروهای جمهوری اسلامی روز شنبه، ۲۴ خرداد (۱۴ ژوئن) چند پهپاد اسرائیلی را که در حال انجام مأموریت شناسایی در شمال‌غرب کشور بودند، "سرنگون" کرده‌اند.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعلام کرد که در منطقه مرزی سلماس، پهپادهای اسرائیلی که حریم هوایی کشور را نقض کرده بودند، با موفقیت سرنگون شده‌اند. همچنین گفته شد که این پهپادها با هدف "جاسوسی" وارد حریم هوایی ایران شده بودند.

نیکی هیلی، نماینده پیشین آمریکا در سازمان ملل، در واکنش به حملات اخیر اسرائیل علیه جمهوری اسلامی، این اقدام را "قاطع" خواند و گفت که اسرائیل با هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای ایران، ایالات متحده و کشورهای جهان را "امن‌تر" کرده است.

هیلی روز جمعه ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «ما مدت‌ها شاهد آن بوده‌ایم که رژیم ایران از گروه‌های تروریستی نیابتی حمایت مالی می‌کند، همه توافقات سازمان ملل را زیر پا می‌گذارد و برنامه هسته‌ای خود را گسترش می‌دهد.»

او ادامه داد: «شعارهای این رژیم همیشه مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل بوده است. اسرائیل با اقدامی قاطع در جهت پایان دادن به توانمندی‌های هسته‌ای ایران گام برداشت و آمریکا و جهان را امن‌تر کرد. ما مدیون آن‌ها هستیم.»

هیلی در پایان افزود: «باید همچنان برای آینده‌ای بهتر برای مردم ایران، دور از این رژیم تروریستی دعا کنیم.»

ژنرال تومر بار، فرمانده نیروی هوایی ارتش اسرائیل اعلام کرد که اسرائیل به هدف قرار دادن مواضع ایران "دامه خواهد داد.

بار در جریان ارزیابی میدانی پس از حملات گفت: «در حال حاضر مجموعه‌ای از حملات دقیق با اهمیت عملیاتی و ملی انجام دادیم و به این ترتیب برتری هوایی ما و آزادی عمل‌مان در ایران افزایش یافته است.»

او افزود: «برای نخستین بار از آغاز جنگ، نیروی هوایی اسرائیل در فاصله بیش از ۱۵۰۰ کیلومتری از خاک اسرائیل، سامانه‌های دفاعی در منطقه تهران را هدف قرار داد.»

بار تأکید کرد: «ما تصمیم گرفتیم علیه تهدیدی وجودی برای غیرنظامیان‌مان دست به اقدام بزنیم؛ آنهم با حرفه‌ای‌گری، قاطعیت و دقت.»

پس از  حمله اسرائیل به تأسیسات اتمی و اهداف نظامی در ایران، رضا پهلوی، ولیعهد پیشین ایران و یکی از چهره‌های مخالف جمهوری اسلامی مردم ایران را به "جدایی از جمهوری اسلامی" فراخواند.

او گفت: «به ارتش، پلیس و نیروهای امنیتی گفتم که از رژیم جدا شوید. به سوگندی که هر سرباز شرافتمند خورده پایبند باشید. به مردم بپیوندید.»

رضا پهلوی در ادامه افزود: «این رژیم ممکن است سقوط کند. همان‌طور که به هم‌میهنانم گفته‌ام، ایران مال شماست و باید آن را پس بگیرید. من با شما هستم. قوی بمانید و پیروز خواهیم شد.»

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

رضا پهلوی تأکید کرد که الزاماً به دنبال "بازگرداندن نظام سلطنتی" در ایران نیست، بلکه می‌خواهد از نام و موقعیت خود برای "حمایت از جنبش سکولار دموکراسی‌خواهی در ایران" بهره ببرد.

رضا پهلوی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی را متهم کرد که کشور را به سوی جنگ با اسرائیل کشانده است. او حکومت تهران را "ضعیف و دچار شکاف" خواند و از جامعه جهانی خواست: «برای این رژیم تروریستی در حال مرگ، دیگر طناب نجات نیندازید.»

اداره کل امنیت ملی اردن گزارش داد که سه نفر در این کشور روز شنبه، ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) بر اثر سقوط قطعاتی از اجسام ناشناس بر روی خانه‌های خود زخمی شدند.

تلویزیون اردنی "المملکه" تعداد زخمی‌ها را دو نفر اعلام کرده و گزارش داده که قطعات سقوط‌ کرده احتمالاً متعلق به یک شیء انفجاری بوده‌اند.

بیشتر بخوانید:  حملات متقابل ایران و اسرائیل

این حادثه تقریباً همزمان با  شلیک موشک‌های جمهوری اسلامی به سمت اسرائیل روی داده است. این موشک‌ها برای رسیدن به مقصد، باید از حریم هوایی اردن عبور کنند.