حکم تاریخی "پرونده دهه"؛ ناکامی واشنگتن در تجزیه گوگل
۱۴۰۴ شهریور ۱۲, چهارشنبه
گوگل، به دلیل اتهام انحصار غیرقانونی در جست‌وجوی اینترنتی، با خطر تجزیه مواجه بود. حال اما یک دادگاه آمریکایی حکم داده است که این شرکت باید از این پس بخشی از داده‌هایش را با رقبای خود به اشتراک بگذارد، اما مجبور به فروش مرورگر "کروم" یا سیستم‌عامل "اندروید" نخواهد بود.
طبق حکم دادگاهی در آمریکا، "آلفابت"، شرکت مادر گوگل، باید بخشی از داده‌های موتور جست‌وجوگرش را با رقبای خود به اشتراک بگذارد.
با این حال، امیت مهتا، قاضی فدرال، اعلام کرد که این شرکت مجبور نیست مرورگر پرطرفدار "کروم" یا سیستم‌عامل موبایلی "اندروید" را بفروشد.
به این ترتیب، دولت آمریکا در تلاش خود برای تجزیه غول اینترنتی گوگل ناکام ماند. دادستانی خواستار اقداماتی گسترده، از جمله اجبار گوگل به فروش کروم، بود تا از قدرت مسلط این شرکت در بازار جست‌وجوی اینترنتی کاسته شود. اما قاضی مهتا اعلام کرد که دولت در خواسته‌هایش زیاده‌روی کرده است.
محدودیت‌های تازه برای گوگل
با این حال، قاضی محدودیت‌های دیگری بر گوگل اعمال کرد. برای مثال، این شرکت از این پس مجاز به عقد قراردادهای انحصاری خاصی نخواهد بود و به عبارت دیگر، نخواهد توانست تولیدکنندگان دستگاه‌ها را از نصب اولیه محصولات رقیب منع کند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
البته گوگل همچنان می‌تواند به شرکت‌هایی مانند اپل یا موزیلا (سازنده فایرفاکس) برای نصب اولیه خدماتش پول بپردازد. قاضی اما "الزام انتخاب موتور جست‌وجو" را برای آمریکا، برخلاف اتحادیه اروپا، رد کرد.
علاوه بر این، الزامات سختگیرانه‌ای نیز در زمینه استفاده از هوش مصنوعی و انتشار برخی داده‌های داخلی وضع شد. سوندار پیچای، مدیر گوگل و آلفابت، در دادگاه با این موضوع مخالفت کرده و آن را "مصادره عملی مالکیت معنوی" شرکت تحت مدیریت‌اش خوانده بود.
"پرونده دهه"
این حکم پس از پنج سال کشمکش حقوقی صادر می‌شود. قاضی مهتا، سال گذشته اعلام کرده بود که گوگل انحصاری غیرقانونی در جست‌وجوی اینترنتی و تبلیغات مرتبط با آن ایجاد کرده و با روش‌های ناعادلانه موقعیت خود را در برابر رقبا حفظ کرده است.
شرکت آلفابت که حدود ۹۰ درصد از بازار موتورهای جست‌وجو را کنترل می‌کند، سهم عمده‌ای از هزینه‌های تبلیغات آنلاین جهانی را در اختیار دارد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این تصمیم البته ممکن است تنها یک مرحله میانی باشد. گوگل اعلام کرده است که قصد دارد به این حکم اعتراض کند. اما ابتدا باید نتیجه نهایی درباره تبعات آن روشن می‌شد تا این شرکت بتواند به حکم در پرونده انحصار نیز اعتراض کند و رأی را در دادگاه بالاتر به چالش بکشد.
پس از اعلام حکم دادگاه، ارزش سهام آلفابت در معاملات، پس از ساعات رسمی بازار، بیش از شش درصد افزایش یافت.
این پرونده حقوقی "پرونده دهه" نام گرفته، زیرا ایالات متحده برای نخستین بار پس از سال‌ها شرکتی را به ایجاد انحصار غیرقانونی متهم کرده است.
پیش‌تر در سال ۱۹۹۸، مایکروسافت در یک دعوای حقوقی مشابه به خاطر پیوند مرورگر اینترنت اکسپلورر با ویندوز شکست خورده بود. این شرکت نرم‌افزاری تنها به لطف یک توافق، از فروپاشی نجات یافت. در سال ۱۹۷۴ اما شرکت مخابراتی ای‌تی‌اندتی (AT&T) پس از یک طرح دعوای ضد انحصار که علیه‌اش مطرح شده بود، سرانجام تجزیه شد.
غول‌های فناوری زیر ذره‌بین واشنگتن
این تنها درگیری حقوقی گوگل نیست و این شرکت علاوه بر این پرونده، درگیر دعواهای حقوقی دیگری بر سر سلطه‌اش بر بازارهای مختلف نیز هست.
گوگل از جمله به حکمی اعتراض کرده که این شرکت را مجبور به تغییر ساختار فروشگاه اپلیکیشن‌هایش می‌کند. همچنین در ماه سپتامبر پرونده دیگری علیه گوگل در وزارت دادگستری درباره انحصار غیرقانونی در بازار فناوری تبلیغات آنلاین آغاز خواهد شد.
این دو پرونده بخشی از اقدام هماهنگ و فراجناحی نهادهای آمریکایی علیه غول‌های فناوری هستند؛ اقدامی که در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ آغاز شد و شرکت‌هایی مانند متا، آمازون و اپل را نیز هدف قرار داده است.