حقوق زنان ترکیه با دخالتهای اداره "دیانت" به خطر افتاده است
۱۴۰۴ مرداد ۳۱, جمعهگزارشگر کانال یک تلویزیون آلمان در استانبول در گزارشی به اقدامات اداره "دیانت" (اداره أمور دینی) ترکیه و تظاهرات گروهی از زنان مقابل اپرای شهر استانبول پرداخته است که به تبلیغات اداره دیانت اعتراض میکنند. یکی از معترضان میگوید: «هفته گذشته دیانت در ۹۰ هزار مسجد خطبهای ایراد کرد که در آن به حقوق ارث زنان حمله شد. ما نمیخواهیم از حقوقمان چشمپوشی کنیم.»
محتوای خطبههای نماز جمعه در مساجد ترکیه توسط این اداره دولتی در آنکارا تعیین میشود و به تازهگی قرآن در آنجا بهطور بسیار سختگیرانهای تفسیر میشود. جمعه گذشته موضوع ارث مطرح شد که بر اساس قوانین اسلام، زنان تنها نیمی از سهم مردان را به ارث میبرند.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
اقدام اداره دیانت باعث خشمی گسترده، بهویژه در میان زنان شده است. سلین، یکی از زنان جوان معترض میگوید: «دیانت در مساجد به حقوق ما حمله میکند، مساجدی که جمعهها میلیونها مرد در آن حضور دارند. بعد مقامات دولتی خیلی راحت بیرون میآیند و میگویند: خب چه اشکالی دارد، در قرآن نوشته شده است.» او اضافه میکند: «اینکه در قرآن نوشته یا نه، برای ما اهمیتی ندارد. با چه قانونی این کشور اداره میشود؟ ما اینجا قانون مدنی داریم.»
بیشتر بخوانید:زد و بند اردوغان پای احزاب زنستیز را به پارلمان باز کرد
گامی دیگر بهسوی اسلامیزه کردن؟
در قانون مدنی ترکیه و قانون اساسی، حق ارث برابر برای زنان تضمین شده است. حال یک نهاد دولتی مانند دیانت در برابر آن میایستد و بسیاری بیم دارند که دولت حزب "عدالت و توسعه" به رهبری رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه بخواهد اسلامیزه کردن کشور را بیش از گذشته پیش ببرد.
آیلین نازلیاکا، سیاستمدار و رئیس انجمن زنان "حزب دمکراتیک خلقها" که اصلیترین نیروی اپوزیسیون این کشور است در تلویزیون ترکیه انتقاد میکند: «طبق ماده ۴۱ قانون اساسی ما، خانواده بنیان جامعه است و زنان و مردان در درون خانواده برابرند.» او میگوید دیانت اکنون همه این حقوق قانونی و اصل لائیسیته را نادیده گرفته و تلاش میکند حقوقی را تصاحب کند که زنان در دوران جمهوری قدمبهقدم به دست آوردهاند.
محکوم کردن تعطیلات به سبک غربی
اما در اردوگاه دولتی، این خشم عمومی کماهمیت جلوه داده میشود. بکر بوزداغ، وزیر دادگستری پیشین و سیاستمدار حزب عدالت و توسعه، میگوید: «آگاهیبخشی درباره احکام اسلامی توسط قانون اساسی تضمین شده است. مردم آزادند که این توصیهها را بپذیرند یا نه.»
دخالتهای اداره دیانت تنها به ارث محدود نیست. دیانت اخیراً در خطبههای خود تعطیلات به سبک غربی را "کفرآمیز" خوانده است. همچنین اعلام کرده برای زنان "حرام" است لباس کوتاه و شفاف بپوشند. آنان باید حجاب داشته باشند.
بیشتر بخوانید: پیشنهاد اردوغان برای برگزاری رفراندوم حجاب در ترکیه
نگرانی مسلمانان لیبرال
این تبلیغات تنها سکولارها را نگران نکرده است. مسلمانان لیبرال هم مخالفاند. برین سونمز، روشنفکر برجسته مسلمان ترکیه تفسیر دیانت از قرآن را "سطحی" میداند. او میگوید: «مدیریت امور دینی بازوی تبلیغاتی دولت است. دولت دیانت را وادار میکند بسیاری از چیزهایی را که بعداً میخواهد انجام دهد، پیاپیش تبلیغ کند.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
به باور او "تنها یک قدم دیگر" لازم است تا ترکیه به "نقطهای بیبازگشت" برسد. سونمز میگوید به همین دلیل همین حالا مقاومت میکند و هشدار میدهد.
او در اعتراض به خطبههای جمعه، پس از دههها حجاب خود را کنار گذاشته و باعث جلب توجه بسیار شده است. سونمز بر این پایمیفشارد که "زنان خودشان درباره بدنشان تصمیم میگیرند، تفاوتی ندارد که حجاب داشته باشند یا نه."
او تاکید میکند "مادام که حقوق زنان، برای اینکه انسانی مستقل باشند، مورد حمله قرار گیرد، مقاومت هم خواهد بود."