جهان در هفته اى كه گذشت: پشتيبانى هاى خارجى از بوش/ شطرنج سياسى سوريه در لبنان/ دخالت سيا در شكنجه هاى ابوغريب
۱۳۸۳ آبان ۱, جمعهده روز مانده به برگزارى انتخابات رياست جمهورى آمريكا، روز جمعه اين هفته، خبرگزارى آسوشيتدپرس نتايج يك نظر سنجى را منتشر كرد كه نشان مى دهد جان كرى نامزد حزب دموكرات اكنون با كسب ۴۹ درصد آراى مردم آمريكا نسبت به رقيب خود جورج دبليو بوش اندكى پيشى گرفته است. اين نظر سنجى، نشان مى دهد كه رئيس جمهور فعلى از ۴۶ درصد آرا برخوردار است. آسوشيتدپرس در نظر سنجى خود ضمنا به اين نتيجه رسيده است كه هنوز يك پنجم مردم آمريكا تصميم نگرفته اند به چه كسى راى دهند.
در اين ميان، چند رخداد در خارج از آمريكا، بحث انتخابات اين كشور را جالب تر از هميشه كرد. از يك سو به گزارش روزنامه نويه سورشر تسايتونگ وزير خارجه پيشين فرانسه پيشنهاد كرد كه با توجه به اهميت نقش آمريكا در شرايط فعلى جهان، اين بار مردم ساير كشورها نيز بايد بتوانند در انتخابات رياست جمهورى اين كشور شركت كنند. از سوى ديگر، در حالى كه اعلام آمادگى جان كرى براى مذاكره مستقيم با جمهورى اسلامى، اين تصور را ايجاد كرده بود كه رهبران حكومت ايران از پيروزى دموكرات ها شادمان خواهند شد، حسن روحانى رئيس شوراى امنيت ملى نظام، به صورتى غافلگيركننده اعلام كرد كه تهران به دلايل تاريخى گزينش دوباره جورج دبليو بوش را ترجيح مى دهد.
نكته جالب ديگرى كه در پيوند با انتخابات رياست جمهورى آمريكا بايد مطرح كرد اظهارات ولاديمير پوتين در جريان بازديد وى از تاجيكستان است. وى در آنجا گفت كه تروريسم بين المللى شكست جورج دبليو بوش را در انتخابات آمريكا هدف قرار داده است. مفسران، اظهارات پوتين را نشانه پشتيبانى آشكار او از بوش دانستند. البته پوتين در همين سفر اعلام كرد كه كشورش همواره با دخالت نظامى آمريكا در عراق مخالف بوده است، اما اين نكته در تفسيرها به فراموشى سپرده شد.
پيش از رئيس شوراى امنيت ملى جمهورى اسلامى و رئيس جمهور روسيه، نخست وزيران انگلستان و ژاپن نيز، پشتيبانى خود را از جورج دبليو بوش اعلام كرده بودند. با اين همه، پشتيبانى رهبران خارجى از يك نامزد انتخاباتى آمريكا، نمى تواند الزاما نقش مهمى در روند انتخابات اين كشور داشته باشد. مثلا روزنامه نويه سورشر تسايتونگ به پشتيبانى آشكار هلموت كهل صدراعظم آلمان فدرال از جورج بوش پدر در سال ۱۹۹۲ اشاره مى كند و مى نويسد: به رغم اين پشتيبانى، بيل كلينتون رقيب بوش پدر بود كه در انتخابات پيروز شد.
اولين مجازات براى شكنجه گران ابوغريب
و اما در رابطه با پرونده شكنجه هاى ضدانسانى زندان ابوغريب عراق، اين هفته سرانجام يك گروهبان آمريكائى به انفصال از خدمت و هشت سال زندان محكوم شد. اين گروهبان ۳۸ ساله آمريكائى كه ايوان فردريك نام دارد، يكى از هفت عضو گروهان ۳۷۲ دژبان آمريكا است كه به شكنجه زندانيان ابوغريب متهم شده اند. در ماه سپتامبر امسال هم يك عضو سرويس مخفى ارتش آمريكا به هشت ماه زندان محكوم شده بود. در جريان رسيدگى به پرونده ابوغريب كه در بغداد ادامه دارد، اين هفته، دو افسر آمريكائى سيا را متهم كردند كه هدايت شكنجه ها را در اين زندان به عهده داشته است.
استعفاى نخست وزير لبنان
خبر مهم ديگر اين هفته، كه مى تواند بر وضعيت بحرانى خاورميانه اثر بگذارد، كناره گيرى رفيق حريرى از مقام نخست وزيرى لبنان بود. او در واقع قربانى جنگ قدرتى بود كه از سال ها پيش ميان نهاد نخست وزيرى و رياست جمهورى لبنان ادامه داشت. رئيس جمهور لبنان از سوى سوريه حمايت مى شود و دوران رياست جمهورى او با فشار دمشق اخيرا سه سال ديگر تمديد شد. پس از استعفاى حريرى، دولت هاى فرانسه و آمريكا از سوريه خواستند كه در امور سياسى لبنان دخالت نكند. وزارت خارجه آمريكا در بيانيه خود مدعى شد كه سياست داخلى لبنان در نتيجه دخالت هاى سوريه به شدت آسيب ديده است.