جهان در هفته اى كه گذشت: بحران دولت اسرائيل/ انتخابات فلسطين/ آرامش در اوكراين/ تداوم خشونت در عراق

در حالى كه انتخابات فلسطين هرروز نزديك تر مى شود، پيشنهاد صلح بشارالاسد رئيس جمهور سوريه و نامزدى مروان برغوتى براى جانشينى ياسر عرفات، همزمان با بروز بحران در ميان احزاب ائتلافى حاكم، آريل شارون نخست وزير اسرائيل را در موقعيت ويژه اى قرار داده است كه مى تواند يا به پايان نخست وزيرى او منتهى شود و يا او را به معمار صلح خاورميانه تبديل سازد.

رئيس جمهور سوريه، كه كشورش از سال ها پيش به خاطر بلندى هاى جولان درگير تنش با اسرائيل است، اين هفته، براى چندمين بار اعلام كرد كه حاضر است مذاكرات صلح با اسرائيل را بدون هيچ قيد و شرطى آغاز كند. با توجه به آن كه دولت مصر پيش از اين آمادگى خود را در زمينه كمك به تامين امنيت نوار غزه پس از خروج ارتش اسرائيل اعلام كرده است، پيشنهاد بشار الاسد، مى تواند گام دومى در زمينه رفع تنش در خاورميانه تلقى شود. اما اوضاع سياسى خاص اسرائيل اين پرسش را مطرح مى كند كه آيا اصولا آريل شارون توانائى استفاده از اين فرصت تاريخى را خواهد داشت؟

دولت اسرائيل، اين هفته با دو مشكل اساسى روبرو شد كه حل آن نياز به اتخاد سياستى كاملا نو از سوى آريل شارون دارد. از يك سو، مروان برغوتى، كه هفته پيش نامزدى خود را به نفع محمود عباس پس گرفته بود، روز پنجشنبه اين هفته دوباره اعلام كرد كه براى شركت در انتخابات فلسطين و جانشينى ياسر عرفات نامزد خواهد شد. برغوتى در ميان جوانان فلسطينى از محبوبيت بيشترى نسبت به محمود عباس برخوردار است و به اين دليل بعيد نيست كه در انتخابات پيروز شود. اكنون اين پرسش حساس مطرح است كه آريل شارون با رهبر تازه فلسطينى ها چه خواهد كرد.

آقاى شارون گفته است كه برغوتى حق دارد از درون زندان به فعاليت سياسى بپردازد، اما با آزادى وى موافقت نخواهد شد. اما اگر برغوتى در يك انتخابات دموكراتيك به رهبرى فلسطينى ها برگزيده شود، مخالفت با آزادى او بى ترديد زمينه ساز دور تازه اى از خشونت خواهد بود كه سياست جهانى خواستار آن نيست. جورج دبليو بوش اعلام كرده است كه همه امكانات خود را در دور دوم رياست جمهورى براى استقرار صلح در خاورميانه و تشكيل كشور مستقل فلسطين به كار خواهد بست. بنابر اين كمك به از سرگيرى خشونت، به هر دليلى كه باشد، موقعيت آقاى شارون را به خطر خواهد انداخت.

از سوى ديگر، آريل شارون اين هفته تمام وزيران وابسته به حزب غير مذهبى شينوئى را، به اين دليل كه نمايندگان اين حزب در پارلمان به بودجه وى راى منفى داده بودند از كار بركنار كرد و اكنون براى ائتلاف با حزب كارگر مى كوشد. شيمون پرز اعلام كرده است كه با توجه به ضرورت اجراى طرح عقب نشينى از نوار غزه، حاضر است تحت شرايطى اين ائتلاف را بپذيرد. در اين صورت، با توجه به موضع معتدل تر حزب كارگر، شايد روند صلح خاورميانه تسريع شود.

علاوى در آلمان و انفجار در بغداد

شرايط منطقه تنها در اسرائيل پيچيده نيست. در عراق هم، به رغم سركوب خونين شورشيان در فلوجه، مقاومت همچنان ادامه دارد. روز جمعه اين هفته، در حالى كه علاوى نخست وزير عراق عازم برلين بود، انفجار دو بمب در بغداد ۲۴ نفر را كشت و ۲۷ نفر ديگر را زخمى كرد. ۱۲ نفر از قربانيان اين انفجارها را افراد پليسى تشكيل مى دادند كه بايد در ماه ژانويه امسال امنيت انتخابات را تامين كند. علاوى در برلين از صدراعظم آلمان خواست كه در زمينه استقرار امنيت و بازسازى به كشورش كمك كند. اين در حالى است كه آمريكا تصميم گرفته در آستانه انتخابات بر تعداد نيروهاى خود در عراق بيافزايد.

سرنوشت انتخابات اوكراين

و اما در اوكرائين، اعتراضات گسترده به روند برگزارى انتخابات، سرانجام در آخرين روزهاى اين هفته رو به آرامش نهاد. زيرا رهبران دولت و اپوزيسيون توافق كردند كه در زمينه تصميم گيرى بر سر نتيجه انتخابات، منتظر حكم عالى ترين مرجع قضائى كشور بمانند. تا ظهر روز جمعه، هنوز حكم دادگاه در اين مورد اعلام نشده بود.

در حالى كه ويكتور يوشچنكو نامزد اپوزيسيون خواستار تجديد مرحله دوم انتخابات شده، رئيس جمهور اوكراين پيشنهاد كرده است كه هر دو مرحله انتخابات تجديد شود.