تماس تلفنی وزرای خارجه ایران و ترکیه: تلاش برای کاهش تنش‌ها
۱۳۹۹ آذر ۲۲, شنبه
خبرگزاری آناتولی ترکیه روز شنبه ۲۲ آذر (۱۲ دسامبر) در یک گزارش کوتاه نوشت: «مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه طی گفت‌وگوی تلفنی با همتای ایرانی خود تاکید کرد که اظهارات علیه رئیس‌جمهوری اردوغان غیرقابل قبول است.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
خبرگزاری ایسنا ولی درباره این ٰگفت‌وگوی تلفنی بیشتر توضیح داده و نوشته است: «چاووش‌اوغلو در تماس تلفنی با ظریف تاکید کرد رئیس جمهور ترکیه به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی و سرزمینی ایران احترام کامل قائل است و نسبت به حساسیت‌های پیرامون شعر قرائت‌شده نیز مطلع نبود.»
طبق گزارش ایسنا اردوغان از شعر قرائت‌شده مطلع نبوده و آن را صرفا در ارتباط با لاچین و قره‌باغ می‌دانسته و به همین دلیل آن را در مراسم باکو خوانده است.
ظریف در این گفت‌وگوی تلفنی ابراز امیدواری کرد روابط دوجانبه در بستر اعتماد متقابل بیش از پیش گسترش یابد.
آن طور که اکنون رسانه‌های ترکیه و ایران گزارش داده‌اند طرفین تلاش می‌کنند به نحوی از تنش‌های بوجود آمده بکاهند.
چند ساعت پیش از گفت‌وگوی تلفنی وزرای خارجه ترکیه و ایران تنش‌های لفظی بین مقامات دو کشور به اوج خود رسیده بود.
روایت رسانه‌های ترکیه
رسانه‌های ترکیه نوشته‌اند، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در تماس تلفنی با محمد‌جواد ظریف، همتای ایرانی خود تاکید کرد که اظهارات علیه رئیس‌جمهور اردوغان غیرقابل قبول است.
بر اساس این گزارشها چاووش‌اوغلو شامگاه روز شنبه ۱۲ دسامبر در تماس تلفنی با ظریف تاکید کرده که شعر قرائت شده توسط اردوغان به قره‌باغ تعلق دارد و رئیس جمهوری ترکیه در آن هیچ اشاره‌ای به ایران نکرده است.
چاووش‌اوغلو همچنین به ظریف گفته است که «هدف قرار دادن رئیس‌جمهور اردوغان با ادعاهای بی‌پایه و اساس به بهانه این شعر در حالی که راه‌های ارتباطی دیگری هم وجود دارد، به هیچ وجه قابل قبول نیست.»
واکنش نهاد ریاست جمهوری ترکیه
فخرالدین آلتون، رئیس مرکز ارتباطات نهاد ریاست جمهوری ترکیه روز شنبه ۲۲ آذر (۱۲ دسامبر) با انتشار یک بیانیه به سخنان برخی مقامات ایرانی علیه اردوغان اعتراض کرد و گفت این اظهارات "پرخاش‌گرایانه و توهین‌آمیز" بوده و از شعری که رئیس جمهوری ترکیه در مراسم رژه پیروزی باکو خوانده "برداشت عامدانه" شده است.
آلتون تاکید کرد "درصدد ایجاد تنش مصنوعی بر روی یک شعر" هستند. به گفته او در این شعر "به هیچ‌وجه نام ایران ذکر نشده یا تلویحا اشاره‌ای به آن نشده است".
رئیس مرکز ارتباطات نهاد ریاست جمهوری ترکیه در ادامه تاکید کرده است نباید فراموش کرد که ترکیه در روزهای دشوار به بهای تحمل فشارهای جامعه بین‌الملل در کنار دولت و مردم ایران مانده و از آنها حمایت کرده است.
موضوع بر سر چیست؟
موضوع دعوای مقامات ایران و ترکیه به خواندن شعری برمی‌گردد که توسط اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در مراسم "رژه پیروزی" در باکو خوانده شد. رژه نظامی در باکو برای بزرگداشت عملیات بازپس‌گیری منطقه کوهستانی قره‌باغ برگزار شد که از حدود سه دهه پیش در اشغال نظامیان ارمنستان بوده است.
اردوغان در باکو بیتی از شعر مشهور "آراز آراز" خطاب به رود ارس در مرز ایران و جمهوری آذربایجان را خواند که خبرگزاری ایسنا این شعر را "یکی از نمادهای جدایی‌طلبی پان ترکیست‌ها" توصیف کرده است.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در یک پیام توییتری اردوغان را متهم کرد که شعری را "به غلط" خوانده که "مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است". به دنبال آن ایران سفیر ترکیه را هم احضار کرد و متعاقب آن ترکیه نیز سفیر ایران را احضار کرد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در دومین روز تنش مقامات دولتی و برخی نمایندگان مجلس و رسانه‌های ایران نیز به این اعتراض‌ها پیوستند و نهایتا به تماس تلفنی وزاری خارجه ترکیه و ایران انجامید.
تماس تلفنی چاووش‌اوغلو با ظریف حکایت از علائق ترکیه و ایران دارد که می‌خواهند هر چه زودتر به تنش‌های بوجود آمده پایان دهند.