"تشدید سرکوب در شهرهای کوچک ایران در فقدان حاکمیت قانون"
۱۴۰۴ مرداد ۲۱, سه‌شنبه
مرکز حقوق بشر ایران (CHRI)، در گزارش مفصلی که روز ۱۲ اوت (۲۱ مرداد) منتشر کرده از روند نگران‌کننده و رو به تشدید سرکوب دولتی در شهرهای کوچک ایران خبر داده است. به نوشته این گزارش فعالان مدنی، فرهنگی، خانواده‌های داغدار، وکلا و به‌ویژه اقلیت‌های قومی و مذهبی در معرض بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه، محرومیت از درمان و اعدام قرار دارند.
گزارش در تشریح سرکوب در شهرهای کوچک و مناطق اقلیت‌نشین در بازه زمانی ۱۳ ژوئن (۲۳ خرداد) تا ۱۰اوت (۱۹مرداد) ضمن اشاره به بازداشت دستکم ۵۸ نفر در این مناطق اسامی و نحوه بازداشت ۴۸ نفر از آنها را نیز تشریح کرده است. شرح محاکمه و احضار حداقل ۲۵ نفر هم بخشی دیگر از گزار ش است.
۱۱ زندانی سیاسی با نقض‌های جدی حقوقی مواجه بوده‌اند، ۶ نفر، از جمله سه زندانی کرد اعدام شده‌اند و برای ۸ نفر دیگر (شامل چند فعال کرد و عرب) هم حکم اعدام صادر شده است.
کارزاری گسترده از سرکوب پس از جنگ اخیر
مهم‌ترین یافته این گزارش تحقیقی به این موضوع اشاره دارد که پس از حملات ایالات متحده و اسرائیل به ایران، نهادهای قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی، از جمله وزارت اطلاعات که تحت نظارت رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان قرار دارد و سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، کارزار گسترده‌‌ای از ارعاب و سرکوب را در شهرهای استان‌های ایران آغاز کرده‌اند. این کارزار فعالان مدنی، سیاسی و فرهنگی، خانواده‌های جویای عدالت و وکلای مستقل را هدف قرار داده است.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
بازداشت‌های خشن و بی‌دلیل، تمرکز بر تعلق به اقلیت‌های قومی و مذهبی، عدم دسترسی به وکیل و محرومیت از تماس با خانواده، صدور احکام ناعادلانه، از شلاق گرفته تا اعدام، شرایط وخیم زندان‌ها به ویژه در مناطق کردنشین و عرب‌نشین و نیز بدرفتاری شدید با زندانیان بیمار و عدم تفکیک زندانیان بر اساس نوع جرم آنها از جمله مواردی است که گزارش در تشریح شیوه‌ها و الگوهای سرکوب در شهرهای کوچک و مناطق دورافتاده ایران به آنها اشاره می‌کند.
بیشتر بخوانید: هشدار سازمان ملل به ایران: سرکوب را جایگزین جنگ نکنید
در مقدمه گزارش از قول یکی از دست‌اندرکاران مرکز حقوق بشر به تفاوت میان وضعیت زندانیان سیاسی در شهرهای بزرگ با شهرهای کوچک و مناطق دورافتاده اشاره شده و از جمله آمده است: «در شهرهای استان‌ها دور از نگاه جهانی، دگراندیشی با بی‌رحمی تمام سرکوب می‌شود. در حالی‌که جنگ جمهوری اسلامی با دگراندیشان در سراسر کشور جریان دارد، مردم در شهرهای کوچک‌تر و مناطق اقلیت‌نشین با سرکوبی خشن‌تر، خشونت‌بارتر و کاملاً بی‌پناه مواجه هستند. این افراد تقریباً نادیده گرفته می‌شوند و هیچ‌گونه حمایتی ندارند.»
از زمان آتش‌بس میان اسرائیل و ایراندر روز ۴ تیر گزارش‌های متعددی از تشدید فشار و سرکوب و افزایش شمار اعدام‌ها در ایران حکایت دارند و منابع و مراجع حقوق بشری درباره رویکرد حکومت در این زمینه و پیامدهای آن هشدار داده‌اند. ولی این گزارش‌ها عمدتا بر وضعیت زندان‌ها و زندانیان و بازداشت‌ها و محاکمات و اعدام‌ها در شهرهای بزرگ متمرکز بوده‌اند.
سرکوب در وضعیتی که "حاکمیت قانون فروپاشیده"
در ادامه گزارش مرکز حقوق بشر ایران با استناد به مصاحبه‌ای با یکی از زندانیان، وضعیت زندانیان بیمار در شهرستان‌ها در مرکز توجه قرار گرفته و گفته می‌شود: «وضعیت زندانیان سیاسی که دچار مشکلات سلامتی هستند در زندان‌های استانی کشور بسیار وخیم است. عملاً هیچ نظارتی بر نحوه رسیدگی به این زندانیان وجود ندارد. مسئولان زندان می‌دانند که برای زندانیان بیمار بسیار دشوار است که صدایشان به بیرون برسد، و به همین دلیل آنها را در معرض انواع بدرفتاری‌ها قرار می‌دهند.»
این گزارش با اشاره به شرایط بد زندانیان بیمار در زندان‌های تهران تصریح می‌کند: «اما تعداد بالای زندانیان سیاسی، فرهنگ همبستگی و کمک متقابل میان آنها، و حتی حداقلی از نظارت قضایی (هرچند نمادین) تا حدودی وضعیت آنها را بهبود می‌بخشد. اما در زندان‌های استانی، یک زندانی سیاسی بیمار که به درمان نیاز دارد واقعاً منزوی و بی‌پناه است.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
گزارش مرکز حقوق بشر در انتها با تاکید بر نبود نظارت و رصد بر "سرکوب در شهرهای کوچک‌تر ایران که اغلب عمیق‌تر، پنهان‌تر و خشن‌تر است" تصریح می‌کند که "در این مناطق، حاکمیت قانون به‌طور کامل فروپاشیده و مسئولان بدون هیچ‌گونه مجازاتی مرتکب نقض‌های جدی حقوق بشر می‌شوند."
خواست نهایی گزارش این است که"جامعه جهانی باید در روشنگری و آشکارسازی این سرکوب و ستم فعال شود و خواهان پایان‌دادن به آنها شود".