ترامپ: تمامی سه سایت هسته‌ای ایران کاملاً نابود شده‌اند
۱۴۰۴ تیر ۲۸, شنبه
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز شنبه (۲۹ تیر / ۲۰ ژوئیه) در پیامی در شبکه اجتماعی Truth Social بار دیگر تاکید کرد که حمله نظامی آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران در ماه ژوئن، منجر به نابودی کامل هر سه سایت شده است. او نوشت: «تمامی سه سایت هسته‌ای ایران کاملاً نابود و منهدم شده‌اند. بازگرداندن آن‌ها به حالت عملیاتی سال‌ها زمان خواهد برد، و اگر ایران بخواهد این فعالیت‌ها را از سر بگیرد، بهتر است که این کار را در سه نقطه جدید انجام دهد.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
بر اساس اعلام رسمی پیشین، حملات هوایی و موشکی ایالات متحده در تاریخ ۲ تیر (۲۲ ژوئن) هم‌زمان با عملیات گسترده ارتش اسرائیل علیه اهداف نظامی ایران انجام شد. این عملیات تأسیسات مهم غنی‌سازی اورانیوم در فردو (جنوب تهران)، نطنز و اصفهان را هدف قرار داد. واشنگتن این اقدام را "ضربه نهایی" به تلاش‌های ایران برای ساخت تسلیحات هسته‌ای توصیف کرده بود.
ارزیابی‌های اطلاعاتی: فقط یک سایت "عمدتاً" نابود شده
اما در تضاد با ادعاهای ترامپ، رسانه‌های آمریکایی از جمله شبکه NBC News به نقل از منابع مطلع گزارش داده‌اند که تنها یکی از این سایت‌ها آسیب جدی دیده و دو سایت دیگر همچنان قابل ترمیم و بازسازی هستند. به گفته این منابع که شامل پنج مقام فعلی و سابق آمریکایی است، «دو سایت مورد نظر می‌توانند در عرض چند ماه آینده دوباره به چرخه غنی‌سازی اورانیوم بازگردند.»
بیشتر بخوانید: منابع آمریکایی: تنها فردو نابود شده، احتمال حملات دیگر هست
بر اساس همین گزارش، پنتاگون گزینه‌ای برای حمله‌ای گسترده‌تر آماده کرده بود که چند هفته به طول می‌انجامید و می‌توانست خسارات بیشتری به زیرساخت‌های هسته‌ای ایران وارد کند، اما دونالد ترامپ به دلیل نگرانی از افزایش تلفات، گسترش درگیری و احتمال تقابل مستقیم نظامی، تصمیم گرفت به اجرای یک حمله محدود در مدت یک شب رضایت دهد.
اختلاف در روایت‌ها و پیامدهای سیاسی
این تضاد در روایت‌ها، نه‌تنها عملکرد عملیاتی ارتش ایالات متحده را زیر سؤال برده، بلکه بر موضع‌گیری‌های سیاسی نیز تأثیر گذاشته است. برخی از ناظران معتقدند ترامپ با بزرگنمایی موفقیت حمله تلاش دارد موضع خود را در رقابت‌های انتخاباتی آینده تقویت کند و دستاوردی ملموس در حوزه سیاست خارجی برای خود ثبت کند.
ایران تاکنون مدعی شده که برنامه هسته‌ای‌اش صرفاً با اهداف صلح‌آمیز دنبال می‌شود و قصدی برای نظامی‌سازی آن ندارد. این کشور همچنین از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها برای همکاری دعوت شده است، اگرچه در ماه‌های اخیر روند نظارت و بازرسی آژانس با محدودیت‌هایی روبه‌رو شده است.
بیشتر بخوانید: تا چه اندازه به برنامه هسته‌ای ایران آسیب وارد شده است؟
از سوی دیگر، منتقدان در واشنگتن هشدار داده‌اند که اگر دو سایت باقی‌مانده دوباره وارد چرخه عملیاتی شوند، ایران قادر خواهد بود بخش عمده‌ای از ظرفیت غنی‌سازی خود را ظرف مدت کوتاهی احیا کند. این وضعیت می‌تواند تلاش‌ها برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای را پیچیده‌تر کند.
آینده مبهم برنامه هسته‌ای ایران و گزینه‌های پیش روی واشنگتن
در حالی که ترامپ از نابودی کامل مراکز هسته‌ای ایران سخن می‌گوید، منابع اطلاعاتی احتمال می‌دهند که تهران، با تکیه بر تجربه و نیروی انسانی متخصص، بتواند بخشی از زیرساخت‌های فنی خود را بازسازی کند. به‌ویژه اگر بخشی از سانتریفیوژها یا ذخایر اورانیوم غنی‌شده دست‌نخورده باقی مانده باشند، احیای برنامه هسته‌ای در مدت چند ماه دور از ذهن نخواهد بود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در این میان، برخی از تحلیل‌گران هشدار داده‌اند که نبود شفافیت در نتایج حمله نظامی اخیر می‌تواند باعث ایجاد توهم در سیاست‌گذاران شود و تصمیمات پرخطری را در آینده رقم بزند. اکنون که چشم‌انداز مذاکرات احتمالی میان ایران و ایالات متحده همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، ارزیابی‌های دقیق و مستقل از خسارات وارده به تأسیسات هسته‌ای ایران بیش از پیش اهمیت یافته‌اند.