تحقیقات جدید پرونده مرگهای مشکوک شهروندان سوئیسی در ایران
۱۴۰۴ تیر ۱۲, پنجشنبهتهران؛ مه ۲۰۲۱: سیلوی برونر، دیپلمات ارشد سفارت سوئیس، از طبقه هفدهم یک برج سقوط میکند و جان میبازد. او حدود یکونیم ساعت پیش از مرگ خود، پیامی با عبارت Good Buy برای دوستش میفرستد.
غلط املایی آشکار در این پیام که مقصود آن در واقع Goodbye بود، برای یک دیپلمات بلندپایه که سالها در آمریکا زندگی کرده بود، عجیب به نظر میرسد. افزون بر این، یک نامه خداحافظی نیز از او پیدا شد، نامهای بدون تاریخ و امضا. در آن زمان، مقامهای حکومت ایران بهسرعت این ماجرا را "خودکشی" اعلام کردند.
اما تحقیقات جدید از رادیو و تلویزیون سوئیس (SRF) تردیدهایی نسبت به این روایت ایجاد کرده و به صراحت به احتمال قتل او اشاره میکند.
سوئیس در نقش حافظ منافع ایالات متحده در تهران عمل میکند و افشاگریهای اخیر رادیو و تلویزیون سوئیس حاکی از آن است که این نقش حساس ممکن است دلیل مرگ برونر و دیگر موارد مرموز مرگ شهروندان سوئیسی در ایران باشد.
یک امدادگر ایرانی پس از یافتن جسد این دیپلمات ارشد گفته بود: «خودکشی منتفی است». این امدادگر بعدها از کار خود اخراج شد و حتی تحت پیگرد قرار گرفت.
پس از آن، دادستانی کل سوئیس تحقیقاتی را بهدلیل احتمال وقوع قتل آغاز کرد، اما این پرونده در نوامبر ۲۰۲۴، بهدلیل نبود شواهدی از دخالت شخص ثالث در مرگ، مختومه اعلام شد.
بیشتر بخوانید: سوئیس برای "مرگ غیرعادی" شهروند خود در ایران پرونده باز کرد
با این حال، برادر سیلوی برونر در گزارش تحقیقاتی SRF میگوید که همیشه به این احتمال که مرگ سیلوی در واقع، قتل بوده فکر میکرده است. به گفته او، این دیپلمات از تهدیدهای وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی صحبت کرده بود.
برادر برونر میگوید "او میدانست که هدف اطلاعات جمهوری اسلامی قرار گرفته است."
بر اساس این گزارش، کالبدشکافی پیکر برونر نشان داد که او دچار "چندین آسیب ناشی از ضربه جسم سخت" شده بود. نکته مرموز و تردیدبرانگیز این بود که پس از انتقال جسد به سوئیس، مشخص شد که اندامهایی مانند قلب و مغز در جسد وجود نداشتند که این امر، بررسیها را دشوار کرد.
حمله به وابسته نظامی سوئیس و قتلهای دیگر
تحقیقات SRF به دیگر رویدادهای مشکوک در ایران نیز پرداختهاند:
در ژوئن ۲۰۲۳، وابسته نظامی سوئیس، سرهنگ "جیرولامو. ام" در حالی که بهشدت مجروح بود در اتاق هتل خود در تهران پیدا شد. او دچار جراحاتی در ناحیه سر، زانو، قفسه سینه و شکم شده بود و کمی بعد درگذشت.
در سپتامبر ۲۰۲۳، یکی از کارمندان سفارت سوئیس در تهران با چاقو مورد حمله قرار گرفت که رسما بهعنوان سرقت معرفی شد ـ امری نادر در ایران.
در اوایل ۲۰۲۵، یک گردشگر سوئیسی در زندانی در سمنان درگذشت. دلیل مرگ او ظاهرا خودکشی اعلام شد و حکومت ایران اعلام کرد که او بر اثر خودکشی پس از بازداشت به ظن جاسوسی، جان خود را از دست داده است.
روزنامه "برلینر تسایتونگ" پیشتر گزارش داده بود که این زندانی سوئیسی، نمونههایی از خاک را در ارتباط با برنامه اتمی ایران جمعآوری کرده بود.
سوئیس از سال ۱۹۸۰، از نظر حقوقی منافع ایالات متحده را در ایران نمایندگی میکند. این امر، کار دیپلماتهای سوئیسی را دشوار و خطرناک کرده است.
بیشتر بخوانید: سوئیس: ایران درباره مرگ شهروند سوئیسی در زندان توضیح دهد
مونیکا اشموتس کِرگز از وزارت خارجه سوئیس در گزارش SRF میگوید: «نقش ما برای ایالات متحده، باعث میشود که ما در معرض دید باشیم.» با این حال او ارتباط مستقیم این موضوع با پرونده مرگهای یاد شده را رد میکند.
یکی از اعضای پیشین وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در رابطه با این تحقیقات میگوید: «در بخش ما اینطور تصور میشد که مرگ آن دیپلمات، کار سپاه پاسداران بوده است».
وبسایت خبری واتسون به نقل از او گزارش میدهد که سپاه پاسداران، سفارت سوئیس را "نقطه نفوذ آمریکاییها" میداند زیرا تصور میکند کارکنان سفارت برای سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) کار میکنند.
بیشتر بخوانید: سوئیس "مرگ" شهروند خود در زندان سمنان را تائید کرد
اشموتس کرگز در رابطه با مورد مرگ دیگر یعنی پرونده مرگ گردشگر سوئیسی در سمنان گفت: «ایرانیها در این مورد چیزی به ما نگفتند.»
به گزارش واتسون، سوئیس در پرونده برونر نیز اجازه دسترسی به روند تحقیقات را نیافت، دلیل آن هم این است که پلیس سوئیس اجازه فعالیت در ایران را ندارد.
برادر دیپلمات درگذشته سوئیسی در گزارش SRF میگوید: «شاید باید تا پایان عمرم با این بلاتکلیفی زندگی کنم.»