تحرکات تازه تهران در آستانه دور جدید مذاکرات با اروپا در ژنو
۱۴۰۴ شهریور ۳, دوشنبه
گرچه جمهوری اسلامی هنوز رسما دور بعدی مذاکرات با تروئیکای اروپایی در ژنو را تأیید نکرده، اما تحرکات دیپلماتیک تهران نشانگر تلاش مقام‌های ایرانی برای تأثیرگذاری بر این مذاکرات است.
صدا و سیمای جمهوری اسلامی، امروز اعلام کرد که ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام به همراه اتحادیه اروپا، فردا سه‌شنبه، چهارم شهریور (۲۶ آگوست)، دور جدید گفت‌وگوهای خود را در سطح معاونان وزیران خارجه، در ژنو برگزار خواهند کرد. خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران نیز با استناد به یک "منبع آگاه" این خبر را تأیید کرده است.
این در حالی است که مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری ایران، امروز دوشنبه در گفت‌وگویی تلفنی با همتای روس خود ولادیمیر پوتین، از مواضع روسیه در دفاع از حق غنی‌سازی جمهوری اسلامی قدردانی کرد. پزشکیان همچنین گفت که جمهوری اسلامی «هرگز به دنبال ساخت سلاح اتمی نبوده، نیست و نخواهد بود.»
پوتین نیز در گفتوگو با پزشکیان، ضمن تأکید بر اینکه مذاکرات اخیرش در آلاسکا با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، "به طور کامل درباره مسئله اوکراین" بوده، اعلام کرده است که «برخورداری جمهوری اسلامی ایران از حق غنی‌سازی اورانیوم از نظر روسیه، کلیدی و قطعی است.»
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
به گزارش منابع داخلی ایران، پوتین همچنین ابراز امیدواری کرده است که «مذاکرات بر سر موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ نیز به سرانجام مطلوب برسد.»
هم‌زمان وزارت خارجه روسیه نیز با انتشار بیانیه‌ای از گفت‌وگوی تلفنی عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، با همتای روس‌اش سرگئی لاوروف خبر داده و نوشته است که عراقچی در این تماس، لاوروف را "به‌طور مفصل" در جریان نتایج گفت‌وگوی تلفنی اخیر خود با وزیران خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان در مورد برنامه هسته‌ای ایران قرار داده است.
بر اساس این بیانیه، وزیر خارجه روسیه در گفتوگو با عراقچی، بر آمادگی مسکو برای نقش‌آفرینی موثر در حل‌وفصل دیپلماتیک موضوع هسته‌ای ایران و کاهش تنش‌ها در منطقه تاکید کرده است.
دور بعدی مذاکرات با تروئیکای اروپایی که گفته شده فردا در ژنو ادامه خواهد یافت، در حالی برگزار می‌شود که مذاکرات تهران و واشنگتن بر سر برنامه هسته‌ای مناقشه‌برانگیز ایران به بن‌بست رسیده و اروپا نیز خود را برای اقدامات سختگیرانه‌تر آماده می‌کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
شنبه گذشته نیز اعلام شده بود که لاوروف و عراقچی در گفت‌وگوی تلفنی با یکدیگر صراحتا با فعال شدن مکانیسم ماشه مخالفت کرده و تاکید کرده‌اند که بریتانیا، فرانسه و آلمان "فاقد صلاحیت قانونی و اخلاقی" برای چنین اقدامی هستند.
چین: موضوع هسته‌ای ایران در دو راهی حساسی قرار گرفته است
هم‌زمان با تماس‌های تلفنی پزشکیان و عراقچی با همتایان روس خود، وزارت خارجه چین نیز با انتشار بیانیه‌ای از گفت‌وگوی تلفنی "ما جائوشو"، معاون وزیر و قائم‌مقام وزارت خارجه چین، با کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، خبر داده است.
در این بیانیه تصریح شده که دو طرف در این گفتوگو که "به درخواست طرف ایرانی" انجام شده، عمدتاً درباره موضوع هسته‌ای ایران تبادل نظر کرده‌اند.
طبق این بیانیه، ما جائوشو در این گفتوگو تأکید کرده که «موضوع هسته‌ای ایران بار دیگر در یک دو راهی حساس قرار گرفته است.»
معاون وزیر خارجه چین همچنین، ضمن تأکید بر لزوم حل‌وفصل دیپلماتیک موضوع هسته‌ای ایران، ابراز امیدواری کرده است که طرفین به ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک متعهد بمانند و فعالانه شرایط را برای از سرگیری زودهنگام مذاکرات ایجاد کنند.
در بیانیه مزبور همچنین آمده است که «پکن همچنان به حفظ موضع عینی و منصفانه، ترویج فعال مذاکرات برای صلح و ایفای نقش سازنده در این زمینه ادامه خواهد داد.»
دیپلمات فرانسوی: پنجره باز فعلی به روی تهران بسته خواهد شد
هم‌زمان یک دیپلمات ارشد فرانسوی به شبکه "العربیه" گفته است که نشست ژنو آخرین پنجره باز به روی ایران خواهد بود.
او با بیان اینکه بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران نیازمند اجماع اعضای دائم شورای امنیت نیست، افزوده است: «هیچ مانعی بر سر راه بازگرداندن تحریم‌ها علیه تهران وجود ندارد.»
این دیپلمات اروپایی همچنین تصریح کرده است که «پنجره باز برای ایران بسته خواهد شد و اکنون هیچ چیزی مانع بازگرداندن تحریم‌ها نیست.»
به باور این دیپلمات فرانسوی، در کوتاه‌مدت دیگر هیچ چشم‌اندازی نیز برای ازسرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا وجود ندارد.
سخنان روز گذشته علی خامنه‌ای تأییدی بر گفته این دیپلمات فرانسوی است. رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی خود حامیان "مذاکره مستقیم" با آمریکا را "ظاهربین" خوانده و گفته بود که مسایل مورد اختلاف ایران و آمریکا "حل‌نشدنی" هستند.
دور جدید مذاکرات حضوری تهران و تروئیکای اروپایی در حالی قرار است فردا برگزار شود، که دور قبلی آن در روز سوم مرداد گذشته در استانبول، با هشدارها و تهدیدهای متقابل، بی‌اعتمادی و بدون پیشرفت قابل توجهی، به پایان رسیده بود.
وزیران خارجه سه قدرت اروپایی روز ۱۲ آگوست طی نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل هشدار دادند که در صورت عدم تمایل تهران به یافتن یک راه‌حل دیپلماتیک تا پایان این ماه، "مکانیسم ماشه" را فعال خواهند کرد.
ساز و کار موسوم به "مکانیسم ماشه" در توافق برجام، که هنوز تا ۲۶ مهر ۱۴۰۴ (۱۸ اکتبر ۲۰۲۵) اعتبار دارد، در صورت فعال شدن، منجر به بازگشت خودکار تمامی تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه ایران و انزوای هر چه بیشتر جمهوری اسلامی در سطح بین‌المللی خواهد شد.
سخنان روز گذشته علی خامنه‌ای، بخصوص حملات شدید او به آمریکا و اسرائیل، نشانگر عدم نرمش تهران و تداوم سیاست‌های پیشین جمهوری اسلامی بود.
طبق ارزیابی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی تا پیش از جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، غنی‌سازی اورانیوم خود را تا سطح ۶۰ درصد پیش برده بود که می‌توانست با یک گام فنی نسبتا کوتاه، به سطح ۹۰ درصد، یعنی سطح مورد نیاز برای سلاح اتمی، برسد.